Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN PROPRIETATES RELATIWE CONSTITUANT IN DIVINIS PERSONAS, ETC. 217
relativa secundum esse, et qinedam secundum
dici; certumque est juxta intentionem
Philosophi, relativa secundum esse
realem importare relationem. Unde circa
principium libri de IV Cosequsevis dicit
Albertus : Accidens quod non nisi ens
rationis est, non est in prsedicamento. Demum, quia Guillelmus et Scotus co-
Prsedicamenta namque, secundum Boeti- B nantur defendere, quod opiniones eorum
um, sunt decem rerum principia, signi- prsetacta? non sunt dictis Augustini, Boe-
ficantia ens reale.
Adhuc autem, inter consanguineos est
consanguinitas vere realis : quse tamen,
secundum doctores, exsistit relatio.
At vero quod non est quid reale, non
causat realem effectum. Sed ordo seu or-
dinatio, qua? est relatio, habet realem effectum
: sicut experientia docet, quod can-
dela? accensae, et multa similia ordinate
disposita, magis delectant, agunt aut ter-
rent, quam inepte disposita; similiter soni C dicitur pra?stantissima illa et divina subli-
et voces hominesque armati. Unde in Can-
Cant.w, 3. ticis ait Scriptura : Terribilis ut castrorum
acies ordinata.
Multa his consimilia ad idem possent
CAdist.H, induci, qua? et alibi ex verbis Alexandri,
q .7,etc.
latio seu mutuus amor amicorum ad in- A vel emanationem, et item quod uno rela-
vicem : qua? amicitia non est tantum in tivorum deficiente, relatio deficit in alio,
uno eorum ; stultumque esset asserere quamvis localiter multum distante, quem-
amicitiam illam non esse quid reale. admodum et videmus lumen diffusum
Denique, teste Philosopho, queedam sunt mox interire, ipso luminari subtracto. Nec
xhoma?, Alberti, Bonaventura?, .Egidii, Ri-
chardi et aliorum diffusius introduxi. Id-
circo hsec pauca pro pra?senti sufficiant.
At vero persuasiones Guillelmi inducta?
ad probandum quod relatio non sit quid
reale, solvuntur faciliter. Tamen ut ait ad se ipsa, sed ad invicem vel ad creatu-
Boetius, sicut qusedam sunt magnae dif- D ram dicuntur, ideo relative, non substan-
ficultatis propter sua3 excellentiam entitialiter ea dici manifestum est. In exordio
tatis, ut substantia? separata?, potissime
Deus ; sic qusedam sunt ad intelligendum
difficilia propter entitatis sua? modicitatem,
sicut materia prima, tempus et mo-
tus, atque relatio, ut frequenter saltem in
creaturis. Naturalis ergo condependentia
sive connexio relativorum ad invicem,
causa est quod relatio realis consequi-
tur unitatem substantia? vel qualitatis aut
quantitatis, seu actionem aut passionem
oportet ut semper sit specialis actio cau-
sans fundamentum relationis et ipsam re-
lationem; imo relatio naturaliter consequi
potest sine nova causalitate, sicut et proprium
consequitur speciem.
tii, Damasceni, Anselmi, Richardi de S. Vi-
ctore contraria?, nunc monstrabo oppo-
situm.
Quod ergo summa?, increata? et super-
felices persona? relative dicantur, relatio-
nibusque constituantur, distinguantur, et
usque ad Trinitatem multiplicentur, in-
notescit ex eo quod quinto de Trinitate,
capitulo octavo, loquitur Augustinus : II-
lud pra?cipue teneamus, quidquid ad se
mitas, substantialiter dici ; quod autem ad
aliquid, non substantialiter, sed relative
tantamque vim esse ejusdem substantise
in Patre et Filio et Spiritu Sancto, ut quid-
quid de singulis ad se ipsos dicitur,utpote
absolute, non pluraliter in summa, sed
singulariter accipiatur. Pra?terea undecimo
ejusdem libri capitulo contestatur :
Quod proprie singula (id est singula? personse)
in Trinitate dicuntur, nullo modo
quoque libri octavi : Diximus (inquit) ali-
bi, ea dici proprie in illa Trinitate ad
singulas personas distincte pertinentia,
qua? relative dicuntur ad invicem. — Mul-
ta his consimilia in libro de Trinitate et
alibi asserit Augustinus, et ea ad propo-
situm tam diffuse ac evidenter prosequitur,
ut nulli benevolo, docili, non imman-
sivo, processum Sancti illius consideranti,
possit esse incertum quin intentio fuerit
;