Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

dam miseri? Dicendum :
CUR BONUS ET SAPIENS DEUS PERMITTAT TOT FIERI MALA, ETC. G37
ut credo, si homo
stetisset, non venissent plures ad supernam
Jerusalem quam modo sunt perven-
turi, ita quod mali quasi ex abundanti
sunt, nec sunt in reputatione. Sicque concedendum
est,quod ordinatio mali facit ad
complementum universi accidentale, non
malum ut malum. — Ha?c Bonaventura.
Hinc irrefragabilis Doctor conscripsit :
Hanc qusestionem solvit Augustinus conlra
Faustum libro secundo : Ad naturalem, in-
quiens, justitise ordinem pertinet ut aut
peccata non sint, aut impunita esse non
valeant ; et quodcumque istorum contin-
gat, naturalis ordo servatur, et si non ab
anima, certe a Deo. Ex quo constat, quod
etsi lex seterna sinat fieri mala, non tamen
ea deserit impunita.
Si autem objiciatur, quod sextodecimo
de Givitate Dei loquitur Augustinus : Sicut
non est beneficentise ut bonum quod ma-
jus est dimittatur, ita non est innocentise
parcendo sinere ne in malum gravius inci-
datur. Sed permissio est respectu mali ut
non incidatur in gravius malum : ergo
non spectat ad innocentiam permittere
mala. — Item Augustinus ibidem : Perti-
net ad innocentis officium, non solum ne-
mini malum inferre, verum etiam cohi-
bere a peccato. — Et super illud Apostoli
Hom. i, 32. ad Romanos, Non solum digni sunt morte
qui faciunt ea, sed etiam qui consentiunt,
ait Glossa : Consentire, est tacere quum
possis arguere. Sed Deus permittendo ma-
la. tacet : ergo consentit.
Dicendum ad primum, quod non sequi-
tur. Sed istud sequeretur : Deus sinit mala
nec punit ea, ergo non est innocens. Ita
autem non est, quum districte puniat ma-
la. — Ad secundum dicendum, quod illis
verbis Augustinus confestim subjungit :
Aut punire peccatum, ut ille qui plectitur,
corrigatur experimento, alii vero corrigan-
tur exemplo. — Ad tertium, quod Deus
etiam in prsesenti punit et corripit culpam
per remorsum conscientise et inordinatam
animi dispositionem, et per Scripturas, ac
aliis modis.
A Itaque Deus juste sinit fieri mala. Quod
lamen non potest dici de justitia quse est
exigentia meritorum, nec de justitia quse
est veritas Dei (peccalor cnim non est tali
permissione dignus, et veritas Dei requirit
ut statim infligatur ultio peccalori); sed
de justitia quse est condecentia bonitatis
divinse, de qua ait Anselmus : Si parcis,
o Domine, jusle parcis, quia hoc tuam
condecel bonitatem. Condecet enim Dei
bonitatem ut non mutet ordinem a se in-
stitutum : constituit autem rationalem na-
B turam liberam esse ut faciat quod vult.
Denique triplici ratione permittit Deus
fieri mala. Prima commendatio est bonorum,
quse ex comparatione ad mala am-
plius placent et laudabiliora apparent.
Secunda est eruditio electorum. Unde Au-
gustinus in libro de Correptione et gratia
Usque adeo Deus cooperatur electis in
bonum, ut si qui ex eis devient atque exorbitent,
hoc ipsum faciat eis in bonum
proficere : quoniam humiliores et cau-
tiores ex sua redduntur ruina, ut patet
C in beatissimo Petro. Tertia est exercita- Matth.
tio probatioque bonorum, quibus secun- XXVI ' 75dum
Augustinum, prosunt mala vel ad
demendum peccata, vel ad exercendam
probandamque justitiam, vel ad demon-
strandam hujus vitse miseriam. — Hsec
Alexander.
In cujus responsione id quod ait, Deum
permittere mala fieri, non ex justitia quse
est exigentia meritorum, videtur aliquali-
ter dissentire a verbis prsetactis Alberti,
dicentis quod Deus mala fieri sinit justitia
D condecentise suse sequitatis. Communiter
quoque asseritur, quod demerito culpse
prioris Deus permittit peccantem non pro-
tinus pcenitentem, incidere culpam se-
quentem, ita quod culpa illa est peccatum
et pcena peccati : et ita est ira Dei atque
punitio qusedam, et exigente justitia Dei
permittitur. — Ad quse dicendum videtur,
quod diversis considerationibus uterque
illorum protulit verum. Unde si ista per-
missio intelligatur non coarctatio, inductio
seu instigatio ad oppositum, seu ad tem-
: