Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN DEO CONVENIAT QUOSDAM REPROBARE ET OBDURARE, ET QUID SINT ACTUS ISTI
de peccato finaliter ad cujus pcenitentiam
non est praedeslinatus, quoniam talis pce-
nitentia est per gratiam gratum facien-
tem. quae est prsedestinationis effectus,
secundum Augustinum libro de Praedesti-
nalione Sanclorum. Ergo videtur quod
Deus non praedestinando hominem, facit
eum impossibilem ad finalem pcenitenti-
am :
ergo non preedestinando ipsum, causa
est effectiva finalis obdurationis illius. —
Item,absentia gubernatoris est causa ever-
sionis navis efficiens, sicut secundo dici-
tur Physicorum. Ergo quum Deus homines
gubernet per gratiam, videtur quod quam-
vis induret gratiam non praestando, nihilo
minus sit causa efficiens obdurationis.
Dicendum ad primum, quod quamvis
homo non possit digne pcenitere finaliter
nisi ad hoc sit prsedestinatus, tamen Deus
non praedestinando non est causa efficiens
obdurationis illius, quoniam Deus nullum
praedestinare tenetur, quia ex mera sua
liberalitate prsedestinavit praedestinatos.
Unde si nullum praedestinasset, non posset
ei imponi quod contra justitiam quid egis-
set, aut justitiam debitam facere omisisfeo?».ix,i8.
set. Hinc super illud ad Romanos, Quem
vult indurat, asserit Glossa : Universum
genus humanum in radice apostata tam
justo Dei judicio est damnatum, ut etiam
si nullus inde liberaretur, nullus recte vi-
tuperare posset justitiam Dei. — Ad secundum
dico, quod verum est de illo gu-
bernatore qui potest et tenetur prohibere
pro posse navis eversionem ; Deus autem
quamvis omnem possit obdurationem pro-
hibere, non tamen tenetur ad hoc. — Haec
Richardus.
Porro Albertus : Deus, inquit, nullo mo-
do, nec per se nec per accidens, causa est
obdurationis, ut mihi videtur. Si enim dicatur,
quod est causa ejus gratiam non
impertiendo ; hoc nihil est, quia Anselmus
testatur : Causa quare iste non habet gratiam,
non est quia Deus non vult eam
dare, sed quoniam iste non vult eam reci-
pere : ipse namque omnibus gratiam im-
pertitur quantum in se est. Si autem di-
A catur, quod est causa obdurationis sicut
nauta per suam absentiam est causa peri-
clitationis navis ; hoc iterum nihil est :
quia secundum Augustinum, Deus omni-
bus praesens est, quemadmodum lux solis
etiam oculis csecis. Si vero dicatur, quod
est causa obdurationis sicut natura est
causa quietis, scilicet non movendo; hoc
adhuc absurdius est : quia natura est cau-
sa quietis per se, et causa motus propter
quietem, ut quinto Physicorum probatur.
— Verumtamen Deus ordinat obduratio-
B nem in multa bona, ne omnino sit inde-
cora : et quoad hoc, dicitur aliquos in-
durasse, ita quod non notetur causalitas
aliqua ad indurationem, sed permissio;
causalitas vero referatur ad ordinationem
indurationis in bona quae ex induratione
eliciuntur, etiam ipso indurato nolente.
Haec Albertus.
Quamvis autem responsio ista videatur
a praedictis aliqualiter dissentire, attamen
per distinctiones prsehabitas faciliter con-
cordatur cum illis.
G At vero Udalricus de hoc plenius scribit
in Summa sua, libro secundo : Obduratio,
inquiens, in Scripturis interdum attribui-
tur Deo ratione reprobationis, quae est in
Deo reprobante iniquos et induratos, quos
dicitur indurare gratiam non impertiendo.
Sed ex hoc sequi videtur, quod quamvis
Deus non sit causa hujus mali per se, sit
tamen causa per accidens, removendo prohibens,
id est subtrahendo gratiam jam
habitam a quibusdam, quia secundum Philosophum
octavo Physicorum, id quod re-
D movet obstaculum motus, movet per accidens
; et quod sit saltem occasio culpae
non largiendo gratiam justificationis, quia
occasio est ex cujus absentia aliquid fit :
et hoc in voluntariis reputatur pro causa,
quia tam reus est qui omittit sicut qui
committit, et qui occasionem dat damni,
damnum intulisse videtur. Ad hoc respondemus,
quod in obduratione sunt duo.
Unum est actus voluntatis pertinaciter in-
haerentis malitiae : et hujus Deus non est
causa per se, neque per accidens, neque