Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

168 UH LIBRUM I SENTENTIARUM. — DIST. XXIII ; QILEST. II
intellectualis natura? incommunicabilis ex- A municatum univoce et multiplicatum in
sistentia, qua? definitio est expositio defi-
nitionis Boelii : iu liac, inquam, definitione
nil ponitur quod significet intentionem
secundain : quoniain ex natura rei sine
opere intellectus, est in Patre natura in-
tellectualis et entitas incommunicabilis.
Et incommunicabilitas ista est duplex, secundum
quod communicabile dicitur modis
duobus. Primo, prout id quod com-
municabile est, est realiter idem cuilibet
eorum quibus communicatur, ita quod
qnodlibet illorum sit ipsum : sicque uni-
versale communicatur inferioribus de quibus
et praedicatur. Secundo, communica-
tur aliquid ut forma qua aliquid est, sed
non est ipsum : quemadmodum
anima
communicatur corpori, quae non est corpus.
Et utroque modo deitas communicabilis
est, persona autem neutro modo;
et utraque incommunicabilitas ista est de
ratione persona?. Propter quod anima se-
parata non est persona, quia quamvis habeat
primam incommunicabilitatem, non
tamen secundam. Et utraque incommuni-
cabilitas requiritur ad rationem persona?,
et est in re ex natura rei : sicque nihil
de ratione persona? dicit intentionem secundam.
Ha?c Scotus.
In cujus verbis videtur obscurum, quod
ait divinitatem utroque modo communi-
cabilem. Non enim communicatur personis
divinis neque ad intra nisi his cum
quibus realiter idem est, et quarum qua?libet
est realiter Deitas ipsa; nec commu-
nicatur rebus creatis ut forma. Nisi forsan habet plures naturas, videlicet corporalem
Scotus dicere velit, quod in Ghristo com- D ac spiritualem, seu corpus et animam; sic
municata est natura? assumpta? : cui tamen
non est communicata ut forma qua
ipsa natura assumpta formaliter sit, ita
quod sit forma ejus intrinseca et infor-
mans. — Praeterea, quamvis ut Scotus af-
firmat, nihil dicatur in definitione illa
persona? quod ad secundam intentionem
sit pertinens, persona tamen prout in quadam
generalitate ita describitur, videtur
etiam aliquid secunda? intenlionis inclu-
dere. Omne eniin commune pluribus com-
eis, dicitur de eisdem secundum aliquam
rationem universalis, vel saltem habentis
se per modum universalis. — Postremo,
quod persona prout a Boetio ac Bichardo
definitur, non dicat intentionem secundam
pra?cise, etiam sic probatur : quia
personse laliter definitse convenit esse terminum
produclionis realis seu generationis
aeterna?, ac adorari, et esse omnium
creatorem : qua? secunda? intentioni nequaquam
conveniunt. Quamvis autem per-
B sona sic definita atque aliqualiter communiter
sumpta, dicat aliquid secunda?
intentionis, hoc tamen est in concreto,
non in abstracto : ideo potest pra?dicari
de rebus prima? intentionis, et supponere
pro eisdem.
Quoniam teste Alberto, materia ista una
est de difficilioribus hujus libri materiis,
ideo tam diffuse scripsi de ea.
Pra?terea circa distinctionem hanc qua?-
rit Bonaventura, Petrus, Bichardus, et alii
G quidam, An sicut in divinis dicuntur plu-
res persona?, ita dici possent plures dii,
plures essentia? sive substantia?.
Ad quod Bonaventura respondet : In
omni substantia cui convenit esse et ope-
rari, necessario intelligimus naturam et
habentem naturam ;
quumque Deo conve-
niat esse et operari, ponimus in eo natu-
ram, id est substantiam sive essentiam,
et habentem naturam, id est personam.
Quemadmodum autem rationalis creatura
econverso in Deo propter summam ipsius
simplicitatem, in pluribus personis est
una natura, qua? alio et alio modo a personis
habetur. Quum ergo sit ibi una
numero natura, non divisa nec numerata,
ideo non sunt in divinis plures substan-
tia?, nec plures essentia?; sed quia haben-
tes naturam sunt plures, recte dicuntur
plures personse. — Hinc quoque non licet
dicere Patrem et Filium ac Spiritum esse
plures aut tres deos, quoniam numerus