Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

10 IN LIBROI I SENTENTIARUM. DIST. XVII ; QU.EST. 1
habitus inhaerens el causatus. — Rursus, A
sicut intellectus indigel perfici fide et sa-
pientia tanquam habitibus ipsum vere in-
hffisive formaliterque perficientibus, sic
voluiitas indiget perfici caritate.
Ad istud Thomas respondet : Tota boni-
tas anima? gratuita, est ex caritate princi-
paliter, originaliter et formaliter; et quan-
t n 111 sic bona est, lantuin habet de caritate,
Verumtamen Magister vult dicere, quod
caritas non sit aliquis habitus creatus in
auima, sed quod solum sit actus qui est
ex libero arbitrio per Spiritum Sanctum,
quem nominat caritatem. — Ad cujus explanationem
quidam dixerunt, quod sicut
lux potest considerari dupliciter, primo,
in se, et sic dicitur lux ; secundo, prout
est in extremitate diaphani terminati, sic-
que vocatur color, quia hypostasis coloris
iCor.xm. et si caritatem non habeat, spiritualiter est lux, nec color est aliud quam lux in
nihil est, secundum Apostolum. Per cari- extremitate *
*
: sic dicunt quod Spiritus alias lux
incorporata
tatem autem anima non minus habet de B Sanctus prout in se consideratur, est Spi-
bonitate in esse gratise, quam per virtutem
acquisitam in esse politico. Porro vir-
tus politica duo facit, quia habentem effi-
cit bonum, et actum ipsius bonum reddit.
Multo igitur fortius agit hsec caritas. Sed
nullum horum facere potest, nisi sit ha-
bitus creatus inhaerens. Omne etenim esse
constat profluere a forma aliqua inhseren-
te, ut esse album ab albedine, et esse substantiale
a forma substantiali. Quemadmodum
ergo intelligi nequit quod paries sit
ritus Sanctus et amor Patris ac Filii, et
dicitur Deus ; sed prout consideratur ut
exsistens in anima quam movet ad actum
caritatis, dicitur caritas. Asserunt quippe
quod sicut solus Filius univit sibi naturam
humanam, quamvis operatio totius
fuerit Trinitatis ; ita Spiritus Sanctus solus
sibi unit voluntatem, quamvis sit ibi operatio
Trinitatis totius. Sed hoc stare non
valet, quoniam unio naturse humanse in
Christo terminata est ad ipsum increatum
albus absque albedine inhserente, ita non C esse personale divinse personse : ideo idem
potest intelligi quod anima sit bona in
esse gratuito sine caritate et gratia ipsam
informante. Consimiliter, quum actus pro-
portionetur potentise operativse sicut effe-
ctus proprise causse, impossibile est intel-
ligere quod actus perfectus in bonitate,
sit a potentia non perfecta per habitum :
quemadmodum calefacere non potest esse
ab igne, nisi mediante calore. Idcirco
quum actus caritatis perfectionem quamdam
habeat ex hoc quod est meritorius,
omnino oportet fateri caritatem esse habitum
creatum in anima : qui habitus est
efficienter a lota supergloriosissima Triuitate,
sed exemplariter manat ab amore
increato, qui est Spiritus Sanctus. Ideo
frequenter invenitur quod Spiritus San-
ctus sit amor quo diligimus Deum et proximum,
sicut et divinus Dionysius asserit,
DcCoeiest. quod esse Dei est esse omnium rerum, in
hier.cap.iv;
auau t um videlicet ab increato esse Dei
tle Divin. "
.
„„
nom.cap.v. omne aliud esse exemplariter et etlecfive
producitur.
numero actus est personae divinse et naturse
humanse assumptse. Voluntas autem
sanctorum non assumitur in unitatem sup-
positi Spiritus Sancti. Unde quum opera-
tio a supposito habeat unitatem et di-
versitatem, non potest intelligi una esse
operatio voluntatis creatse et Spiritus San-
cti, nisi per modum quo Deus operatur
in qualibet creatura. Sed iste modus non
sufficit ad operationis perfectionem, quo-
niam operatio sequitur conditiones causse
D proximse in necessitate et contingentia,
perfectione ac consimilibus, et non causse
primse. Ideo dici non potest quod ibi sit
perfecta operatio voluntatis, per quam
uniatur Spirilui Sancto, nisi sit ibi habi-
tus potentiam operalivam perficiens; nec
potest esse similitudo actus voluntatis ad
Spiritum Sanctum, nisi sit similitudo Spi-
ritus Sancti in anima secundum aliquam
formain quse sit principium actus quo Spiritui
Sanclo assimiletur, quia ad hoc non
sufficit actus. — Hsec Thomas in Scripto.