Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

G4 l.\ LIDRUM I SE.NTENTIARUM. DIST. XLII ; QU/EST. I
to completum per propagationem ; unum
qnoque completum mulal in aliud per
transsubstantiationem. < Imnipotentiam
quo-
que suam ostendil in mundi creatione,
cuncta visibilia et invisibilia producendo
et indesinenter eam ostendit in universorum
conservalione el gubernalione; alque
in fine eam monslrabit in celerrima mor-
tuorum resuscitatione, in omnium festi-
nanlissima judicatione et justa remune-
ratione, atque in mundi innovatione. Sed
et in hominibus eam demonstrat, omnem
;
A tione, summam in Deo esse potentiam,
respectu cujus omnis aliorum potestas est
imperfecta, ila quod boc est quasi ullimum
ad quod poterit ralio naturalis at-
tingere de eo cognoscendum; ex hoc tamen
concludi non potest, omnipotentiam
Deo convenire secundo modo jam tacto :
quia quamvis sit ita, non tamen est manifestum
naturali ratione, quod habens
causalitatem eminentiorem causalitate cau-
sa? secunda?, possit immediate in effectum
immediate correspondentem causali-
voluntatem humanam ad libitum immu- B tati causa? secunda?.Ordo quippe causarum
tando, flectendo, ac variis modis afficien-
do. Ha?c ille.
Circa ha?c quaerit Scotus, An nalurali
possit ratione probari Deum esse omnipotentem.
Quod sic videtur : quoniam natu-
rali ratione probatur Deum esse infinita?
potentia?, quod probatur octavo Physico-
rum, et duodecimo Metaphysicae. Sed po-
tentia infinita est omnipotentia : maxi-
me quum potentia major nequeat cogitari
inferiorum et superiorum hoc non concludit
: nam quamvis sol habeat causalitatem
eminentiorem leone, non tamen sequitur
quod possit immediate generare leonem,
sicut leo hoc potest. Insuper, philosophi
posuerunt Deum immediate non produce-
re nisi quid perfectum, nec cognoverunt
eum contingenter et libere mundum pro-
duxisse, sed quasi naturali quadam neces-
sitate. Ha?c Scotus.
Ha?c responsio videtur probabiliter posse
quam infinita; omni autem potentia qua? G teneri ; certitudinem tamen non habet,
non est omnipotentia, major potest exco-
gitari. — Contra, nulli philosophi quantumcumque
acuti,concesserunt Deum esse
omnipotentem secundum intellectum Ca-
tholicorum.
Ad hoc responderi polest distinguendo
: quia omnipotens uno modo dici po-
test agens quod potest in omne possibile
mediate vel immediate ; et sic naturaliter
potest concludi Deum esse omni-
potentem, quia in omnem effectum ex-
nec insolubilem probationem. Nec sequi-
tur, Philosophi non cognoverunt hoc natu-
rali ratione, ergo hoc cognosci non potest
ratione naturali. Nam et Aristoteles in To-
picis fatetur qusestionem de mundi a?ternitate
esse problema neutrum ; jamque
ex auctoritate ejus sexto Ethicorum inductum
est, quod ipse testatus est hoc solum
excludi a divina potentia, quod ea
qua? facta sunt non potest facere facta
non esse. Nec implicat, effectum causa?
tendit se per modum causa? proxima? vel D secunda? immediate produci a causa priremotae.
— Secundo, omnipotens dicitur imo quod potest in majus, videtur
proprie tbeologice, prout omnipolens di-
citur quod potest in omnem effeclum im-
mediate, et in quodcumque possibile, hoc
esl in quodcumque quod non est ex se
necessarium nec contradictionem inclu-
dit : sic, inquam, immediate, quod sine
omni cooperatione cujuslibet causa? agen-
tis. Et hoc modo omnipolentia videlur
esse credita de Deo, non demonstrata.
Quamvis enim probari valeat naturali ra-
ma :
posse in effectum minorem. Algazel quo-
que philosophus emanationem universorum
a Deo coinparat emanationi donorum
a datore. Sic et Plato in primo Tima?i
apertissime docet omnia profluxisse a Deo
per voluntatem.
Haoc in tantum teligisse modo suffi-
ciat, quia et supra plenius dictum est in-
de, et in secundo libro amplius habent
locum.