Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

418 1N LlBttUM I SENTENTIAB.UM. — DIST. XXXVI 1 QU.EST. III
extra eum :
et hoc. vel quoail differentia A Philosophum, non potest augmentum pro-
specie, in quo cursu eodeni currunt infi-
uitas idearum- atque infinitas cognitorum,
nisi forte quoad species numerorum; vel
quoad differeutiaiu numeroruiu, ubi forte
potest esse iufiuilas cognitorum, quia in-
dividua proprias ideas non habent in Deo.
Quantum ergo ad islam pertinel qiuestionem,
videnduni esl an possibile sit esse
essentias creaturarum infinitas sese exce-
dentes secundum gradus perfectionis spe-
cifica? : quia si sic, ponendae sunt infinitae
ideaB in Deo, quum esse rerum quiddita-
tivum non dependeat a tempore, sed sit
in aeternitale per rationem exemplarem
quam habet in Deo seterno, praesertim
quum in aeternis non differat esse et posse;
sin aulem, nequaquam.
Dependet igitur propositse quaestionis
solutio ab alterius qua?stionis dissolutio-
ne, videlicet, an possibile sit in natura et
essentia creaturse ponere quod alia aliam
possit excedere secundum gradus perfe-
ctionum, imitando divinam essentiam in
infinitum. Porro quid de hac quseslione
sit sentiendum, obscurum et multum remotum
est a nobis propter incomprehen-
sibililatem infinitatis. Attamen certum est
nobis in hac qusestione, quantum ad ideas
et essentias rerum secundum speciem,
quod processus ille secundum gradus per-
fectionis, secundum magis et minus imi-
tando divinam et increatam perfectionem
in infinitum, est per addilionem ad for-
main, quia perfectio est a forma :
sicque
gradus superior in imitando, est a forma
perfecliori. Si ergo processus ille progredi
posset in infinitum in forma, ergo per
appositionem perfectionis procedere po-
test augmentum simpliciter et absolute in
iufiuitum (sicut divisio iu quantilate secundum
maleriam, per divisionem proce-
quod est contra
dere polest in infinitum) :
Philosophum terlio Physicorum, capitulo
de infinito. Mulliplicalio demum specierum
secundum gradus perfectionis, est
per formam, sicut est augmentum in magnitudine
corporali : in qua, secundum
cedere in infinitum, propler naturam for-
ma?; alias sequerelur posse esse corpus
infinitum. Nec esl (ut videtur) in hoc dif-
ferentia inter magnitudinem molis et maguitudinem
perfectionis : praesertim quum
magnitudo perfectionis sit specierum es-
sentialiter ad invicem ordinatarum, lanquam
principalium parlium universi, qua?
essenlialem inter se ordinem habent ; in
essentialiter autem coordinatis non potest
esse processus in infinitum, sumendo
B unum post aliud vel ante aliud, sed est ibi
primum et ultimum : similiter in haben-
tibus situm. In substantiis etiam separa-
tis, secundum doctrinam Sanctoruin, est
essentialis ordo in influendo atque moven-
do per illuminationes. Si ergo aliquid valet
doctrina Philosophi, impossibile est po-
nere talem infinitatem in speciebus uni-
versi in actu : quare nec in potentia, quia
in hoc nulla accidit differentia ; quia in
hoc non differunt esse et posse, quoniam
universuin in suis speciebus perfectum
C est. Propter quod quaecumque possibile
est esse in essentialiter coordinatis, neces-
se est illa esse in actu. — Hinc non video
quod essentia? creatae imitari queant divinam
perfectionem secundum magis et
minus in infinilum, nisi una earum ponatur
infinita? perfectionis : quoniam licet
procedendo continue ab una in alteram,
nunquam sit devenire ad aliquam infini-
tam, necesse tamen esset ponere, quod
possibilitas in forma creata esset ad perfectionem
infinitam, ut videtur secundum
D dicta Philosophi : quia si non est, tunc
esset devenire ad aliquam ultra quam non
posset perfeclior esse ; sicque non esset
imilalio divinac perfectionis secundum gra-
dus perfectionis in infinitum. Et si esset
ad hoc possibilitas, esset et actualilas :
quoniam plures essentia? rerum esse non
valent quam sunt secundum ideas suas in
Deo. Et ita oportet hic sumere infinila-
tem, non sicut in successivis, sed sicut
in permanentibus.
Ilaque juxla hunc modum si quis vellet