Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN NOMINA ISTA DICTA DE DEO EX TEMPORE, DESIGNENT DIVINAM ESSENTIAM, ETC. 301
terminum seu ultimum finem. Si primo A quemadmodum aliquis potest intelligere
modo, hoc contingit dupliciter : aut enim
propria prsedicatione prsedicat aliquid de
Deo ex tempore quod designat habitudinem
principii ad principiatum; aut aliquid
quod designat ipsum principiatum a Deo,
ut quando praedicatio est per causam :
sicut dum dicitur, Deus est spes nostra. Si
primo modo, hoc contingit dupliciter. Aliquando
enim nomen imponitur ad significandum
habitudinem ipsam, sicut hoc
nomen, Dominus, et hujusmodi, quse sunt
aut nominare Deum aut paternitatem. Se-
cundo, penes exemplarilatem, ut in crea-
tione rerum est terminatio in similitudinem
essentialium attributorum, atque in
caritatis infusione est terminatio proces-
sionis temporalis Spiritus Sancti. Vel est
terminatio secundum esse, et iste modus
est singularis in Incarnatione, per quam
humana natura assumpta est ad esse et
unitatem divinse personse, non ad unitatem
divinse naturse. Verum ista relatio qua
relativa secundum esse : et talia dicta de B refertur creatura ad Deum sicut ad ter-
Deo, sunt quidem relativa, quoniam et ex
primo suo intellectu designant habitudinem
quse est secundum rationem in Deo
et ex consequenti designant essentiam, secundum
quod talis habitudo fundatur in
aliquo essentiali in Deo. Aliquando autem
nomen imponitur ad significandum id su-
per quod fundatur habitudo, sicut hoc nomen,
scientia, significat qualitatem quam
sequitur respectus quidam ad scibile.Hinc
ista non sunt relativa secundum esse, sed
solum secundum dici : ideo principaliter
important rem alterius prsedicamenti, et
ex consequenti notant relationem. Ita etiam
est in Deo, ut patet in nomine hoc, cre-
ator, quod imponitur ad significandum
actionem divinam, quse est Dei essentia
: quam actionem consequitur habitudo
qusedam ad creaturam. Et ista designant
divinam essentiam, et ex consequenti respectum
ad creaturam. Similis ratio est in
illis in quibus est prsedicatio per cau-
;
sam, quoniam tales locutiones resolvunpaliter designant divinam essentiam. Hotur
in habitudines causse, ut quum di- D rum vero tria sunt genera. Nam qusedam
citur : Deus est patientia nostra, id est
causa patientise nostrse. In omnibus quoque
his quse dicuntur de Deo ex tempore
et important habitudinem principii sim-
pliciter, verum est quod toti conveniunt
Trinitati. — Si vero consideretur relatio
creaturse ad Creatorem sicut ad terminum,
potest talis creaturse relatio ad Greatorem
esse ad aliquid essentiale, vel ad
aliquid personale : et hoc contingit tri-
pliciter. Primo, secundum operationem,
minum, includit ex consequenti in se re-
lationem quse est ad Deum tanquam ad
principium. Unde in omnibus quse dicun-
tur de Deo secundum habitudinem ad cre-
aturam ex eo quod creatura refertur in
Deum sicut in terminum, considerandum
est quod quantum ad habitudinem termi-
ni, possunt convenire uni tantum perso-
nse; sed ratio principii quse ibi includitur
ex consequenti, toti convenit Trinitati. Sicque
secundum habitudinem unam possunt
importare intellectum personse, et secundum
habitudinem aliam intellectum essen-
tise : ut quum dicitur incarnatus, hoc solum
convenit Filio, quoniam solum ad ejus
personam est Incarnatio terminata, quam
tamen tota Trinitas fecit. Hsec Thomas.
Concordat Petrus : Omnia, inquiens, quse
dicuntur de Deo ex tempore, habitudinem
Dei ad creaturam important per effectum
in creatura causatum; et quia effectus ille
communis est tribus personis, ideo princi-
connotant respectum creaturse specialem
ad Deum solum ut ad principium, sicut
hoc nomen, creator : et hsec toti Trinitati
conveniunt. Qusedam connotant respectum
seternum personse ad personam ut ad prin-
cipium, ut missus : et ista conveniunt per-
sonse cui respectus ille convenit tantum.
Qusedam connotant respectum temporalem
creaturse determinatum ad unam perso-
nam, quoniam connotant respectum ad Deum
ut ad terminum,non ut ad principium