Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN PROPRIETATES RELATIVJE CONSTITUANT IN DIVINIS PEIISONAS, ETC. 211
dum ; et modus ille uon siguificabitur
nomine essentia?, qua? communis est tri-
bus, nec nomine persona?, cujus est ipse
modus : ideo significabitur ut habitudo
sive proprietas. Ha?c Alexander. — Ex qui-
bus constat, quod doctor iste et item Al-
bertus cum suis sequacibus,per specialem
modum exsistentia? personarum non in-
telligunt aliquid absolutum, sed relativam
potius proprietatem.
Amplius circa ha?c scribit JEgidius :
Sicut in creaturis duplex consideratur di-
stinctio, una qua res creata differt a re-
bus alterius speciei ac natura?, alia per
quam a suppositis sua? distinguitur natu-
ra?, quemadmodum Petrus per suam hu-
manitatem differt a leone et equo, sed
per individuantia distinguitur a consorti-
bus sua? naturse; sic suo modo persona
divina per sua? deitatis naturam ab omnibus
distinguitur creaturis. Una autem
divina persona distinguitur ab alia sibi
consubstantiali persona, non per essenti-
am, sed per aliquid relativum et proprium
sibi atque incommunicabile, et per illud
constituitur in esse personali, puta per
relationem. Relatio autem dupliciter pro-
nuntiatur, videlicet :
per modum proprie-
tatis, ut quum dicitur, paternitas, filiatio
et per modum actionis seu etiam pas-
sionis, ut quum dicitur, generare, aut
generari. Relatio enim, secundum modum
intelligendi, semper sequilur aliquid aliud
seu alterum, sicut eequalitas quantitatem,
similitudo qualitatem vel actionem aut
passionem : sicut quis dicitur pater, quoniam
genuit; et filius, quia est genitus.
Sicque relationes in divinis sequuntur ori-
ginem, quia non sunt ibi relationes di-
stinctiva? nisi relationes originis. — Et
quia relatio in divinis significatur hoc
duplici modo, quidam dixerunt personas
distingui origine seu emanatione, quum
et Damascenus testetur primo libro, quod
omnia in divinis sunt idem prseter gene-
rationem et ingenerationem et processionem.
Alii dicunt eas proprietate distingui.
Sed quia originem sequitur relatio seu
;
A proprietas, ita quod origo est quasi principium
proprietatis ; dicendum quod in
divinis personis origo se habet per modum
principii distinctionis, proprietas ve-
ro per modum distinguentis, hypostasis
autem seu persona per modum distincti.
Sed quoniam juxta pra?habita, distinctio
in divinis est per relationes, et ipsa pro-
prietas magis significatur per modum relationis
quam origo, sicut paternitas quam
generatio; hinc magis proprie dicuntur
persona? distingui per proprietates, quam
B per originem. Ha?c iEgidius, qui in hoc
Thoma? consonat.
Amplius circa ha?c ait Durandus : Quidam
dicunt non omnes divinas personas
per relationes distingui, quoniam pra?ter
tres personas relative dictas quas ponit
fides, ponunt suppositum absolutum in
Deo : non tamen dicunt quatuor esse per-
sonas in divinis, quia hoc absolutum suppositum
non ponit (ut dicunt) in numerum
cum tribus personis, sed est eis commu-
ne, sicut alii dicunt divinam essentiam
G eis esse communem. Sed istud videtur
erroneum : quoniam suppositum seu per-
sona in natura intellectuali, dicit hoc ali-
quid subsistens, incommunicabile et completum
ultima completione in illa natura,
nec ultra determinabile ad esse personale
sed in divinis nullum absolutum potest
esse hujusmodi, quum omne absolutum
sit tribus personis commune. — Alii di-
cunt personas tres non distingui per re-
lationes, quoniam dicunt eas constitui per
modos absolutos, qui pra?supponuntur re-
D lationibus : quod tamen non probant di-
recte, sed indirecte dumtaxat, dicentes
quod eadem inconvenientia qua? secundum
adversarios ad istam positionem se-
quuntur, ad illam quoque opinionem se-
quantur qua? dicit personas per relationes
distingui,similiterque solvuntur. Nos enim
ponimus personas relationibus distingui,
ad evadendum compositionem in divinis,
quae esset in divinis, nisi distinctio personarum
esset per relationes; atque ad
evadendum distinctionem divina? essentia?
;