Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

12 IN LIBROI I SENTENTl AROI. DIST. XVII ; QILEST. I
essendi atque regendi inferiora, propter A
quod movet continue suum orbem. Alii
vero considerantes quod omne esse et age-
re esf ab aliqna fornia inhaerente agenti,
qua> est formale principium operandi, ve-
rins dicunt qnod Spirilus Sanctus perficit
voluntatem exemplariter, efficienter et fi-
nalitor, per caritatem tamen creatam et
infusam ac inhaerentem formaliter. Ncc
ost simile de modo diligendi quo se dili-
gunt Pater et Filius. Ipsi namque spirant
isliim amorem ex se : quod non convenit
creaturae. — Hsec Petrus. In cujus verbis B
obscurum est quod dicit voluntatem esse
potentiam motivam, non motam, quum
certum sit voluntatem a suo moveri obje-
cto atque a Spiritu Sancto : nisi forsan id
dicat, quia voluntas libere et non coacte
ferri ac moveri asseritur, vel quia est in-
organica et immaterialis potentia.
Insuper, in Scripto tertii, caritatem esse
virtutem creatam infusam declarat sic :
Felicitas vita?. humana? est duplex : una
naturalis, ad quam natura inclinat ex
se, idcirco ad eam appetendam non opor- C
tuit dari habitum inclinantem ; alia su-
pernaturalis, ad quam non inclinat natura
ex se, ideo oportuit dari habitum super-
naturalem inclinantem ad tendendum in
illam : qui habitus caritas appellatur. Ha?c
Petrus.
Insuper Richardus circa ha?c notabiliter
scribit : Magister videtur fuisse hujus opi-
nionis, quod non sit in anima aliqua ca-
ritas creata, nisi secundum quod caritas
pro actu caritatis accipitur, sed quod Spinitate : Sola, inquit, caritas est qua? diviritus
Sanctus sit earitas per quam actum D dit inter filios regni et filios perditionis.
dilectionis elicimus. Quum enim voluntas Ergo pro nullo tempore homo est Deo
sit nobilissima potentia animse, alias vires carus sine caritate, atque gratia est idem
movens ; ideo, quamvis Spiritus Sanctus
perficiat alias vires per habitus creatos,
voluntatem tamen perficit per se ipsum,
non n t
fonna inhserens, sed ut finis atque
exemplar et motor. Ha?c autem opinio a
magistris modo communiter non tenetur,
quia rationabilis non est, et appropinqua-
re videtuf errori Pelagii. Non enim inten-
debat Pelagius ab actu meritorio genera-
lem excludere influenliam Dei sine qua
nulla creatura in aclum suum exire po-
test. Sed praetacta opinio ultra generalem
influenliam illam nihil videtur ponere in
voluntate nisi ipsius naturalem virtutem
seu dispositionem, per quam potest ac-
quirere quod necessarium est ad meritorium
velle. — Sed forsitan dices, quod
ad eliciendum meritorium velle, Spiritus
Sanctus non solum generaliter influit, imo
etiam voluntatem movet speciali motione,
sufficiente ad eliciendum meritorium actum,
et ad hoc quod voluntas sit Deo
accepta et cara. Verum quod ista respon-
sio sit insufficiens, sic ostendo : Voluntas
justi non tantum est Deo cara dum est in
actu dilectionis, sed et tunc quando non
est in actu, sicut in somno. Quum ergo
tunc non moveatur a Spiritu Sancto spe-
ciali illa motione, nihil est in ea quare
sit Deo cara, nisi natura sua vel disposi-
tio ex naturalibus acquisita : sicque per
sola naturalia esset Deo accepta. — Si autem
dicas, quod ex prima illa motione
manet in voluntate aliqua dispositio ha-
bitualis per quam remanet Deo cara :
illam ego voco habitum caritatis. — Sed
forte dicis, quod nulla dispositio talis manet
in voluntate, et tamen remanet Deo
per gratiam cara, qua? est in essentia ani-
ma?, qua? necessaria est ad hoc quod Spi-
ritus Sanctus moveat voluntatem illa speciali
motione qua? requiritur ad hoc quod
in voluntate causetur meritorium velle.
Contra, Augustinus quinlodecimo de Tri-
cum ea vel inseparabilis ab eadem :
quorum
contraria dicis, dum voluntatem non
exercentem actum caritatis, non concedis
habere caritatis habitum, et tamen fateris
eam Deo acceptam et caram. — Si dixeris,
quod positio tua non includit gratiam esse
separatain a caritate pro quocumque tem-
pore, quia per gratiam voluntas habitua-
liter habet Spiritum Sanctum, qui est ca-