Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QILEST. VII : AN IN DIVINIS SIT ALIQUOD SUPPOSITUM ABSOLUTUM 231
damenfale et quasi materiale in significa- A dividnationis prolixe inquiril, et tandem
to relationis, ipsa proprie dicitur essentia?
divinse insistens, prom aedificium fnnda-
concludil : Quum determinatio formse constituat
rationem suppositi absoluti, forma
mento suo insistit atque innititur. Adspi- autem Deitatis sit indeterminabilis, utpote
ciendo vero ad formale relationis, quod illimitata ac purum esse; idcirco in ipsa
est .esse ad aliquid, relatio dicitur qnodammodo
adsistens, quia hujnsmodi modum
habet non tam ex natura sui fun-
damenti, quam ex correspondentia sui
objecti : sicut in libro de Trinitate ait
Boetins de domino, in quo insinuatur re-
latio dominii, scilicet potestas coercendi
subjectos, quse per extrinsecum aliquid
convenit domino. Attamen per hoc non
intendit Boetius quod relatio sit omnino
adsistens, quasi nihil a suo habeat fundamento
et totam suam realitatem accipiat
ab objecto ; sed dicit hoc ad insinuandum
quod relatio habet esse reale a suo fundamenio
non absolute, sed potius sub quodam
respectu. — Haec Henricus, qui hsec
atque consimilia queedam vehementer pro-
lixe exponit, sicut JEgidius.
Per hoc patet objecti solutio.
QU^STIO VII
SEptimo quaeritur, An in clivinis sit
aliquod suppositum absolutum.
Videtur quod sic. Primo, quia Augusti-
nus septimo de Trinitate apertissime dicit,
quod Deus eo ipso quo Deus, est persona,
et quod persona ex prima sua significatio-
ne dicitur absolute in Deo. — Secundo,ali-
qua? actiones conveniunt Deo essentialiter
et absolute, ut intelligere, velle, creare :
actiones autem sunt suppositorum. — Ter-
tio, divina essentia est intellectualis sub-
stantia per se subsistens : ergo est per-
sona.
In oppositum est, quia secundum hoc,
esset in Deo quaternitas personarum, imo
et tres personse essent una persona.
Ad hanc qusestionem respondet Henri-
cus quinto Quodlibeto, ubi et causam in-
nulla ratio suppositi absoluti potest con-
siderari, nec ulla ralio individuationis, sed
est in ipsa singularitas pura absque omni
ratione determinabilis et individualis. —
Quicumque ergo nititur intelligere Deitatem
sub ratione suppositi absoluti, incidit
in inconveniens duplex. Unum, quod in-
B telligit Deitatem ut formam determinalam
et limitatam. Unde et philosophi qui Dei-
tatem veram cognoverunt, etsi eam con-
ceperunt et intellexerunt ut quamdam sin-
gularitatem,nunquam tamen intellexerunt
eam ut supposito determinatam, ita quod
circa eam dixissent ullo modo considerari
rationem suppositi, nisi extendendo rationem
suppositi ad rationem singularis in
se exsistentis,juxta quod septimo de Trini-
tate, capitulo quarto, loquitur Augustinus:
Omnis res ad se ipsam subsistit, quanto
G magis Deus? Ubi verus est intellectus, in-
telligendo rationem singularis ;
falsus au-
tem,intelligendo rationem subsistenlis non
solum per determinationem, sed etiam
absque omni determinatione : quoniam
sicut formam creaturse procedentem in es-
se sive in materia sive extra eam, impos-
sibile est esse aul intelligere subsistere
sua singularitate absoluta absque negati-
one qua negatur esse aliud ab intra vel ab
extra ; sic impossibile est formam Deitatis
esse aut intelligere ut subsistentem sua
D absoluta singularitate absque eo quod cir-
ca ipsam sint et intelligantur rationes re-
spectuum, qui non determinant eam sed
rationem suppositi quod cum ea constituunt.
Sicque sicut forma creaturse non
potest intelligi ut forma tantum, nisi sub
ratione negationis ;
ita nec Deitas, nisi sub
ratione respectus. Et faciunt respectus hic
(scilicet in divinis) supposita, sicut in
creaturis negationes, hoc excepto, quod
negatio ibi formam limitat atque deter-
minat, et distinguit supposita in rebus