Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

44 IN UBRUM I SENTENTIARIM. DIST. XVII ; QU.EST. VII
Videtur demum in hac materia positio A
Thomae ralionabilior esse, propler motiva
hinc inde praehabita. Tamen in hac re
Richardus opinionem Bonaventnra? secu-
tns est, tenens caritatem augeri per ca-
rilatis additionem, et quod ex diversis
gradibus seu caritatibus illis fiat una per-
fectior. Quumque objicitur, quod ex duo-
bns in actu non fit unum, et quod omnis
forma sit simplex, nec partes ex se ha-
bens nisi quantitas : respondet, quod ex
duobus exsistentibus in actu completo,
non fit unum; caritas vero quamdiu po- B
test intendi, est incompleta. At secundum
solvit, dicendo quod forma dicitur sim-
plex per exclusionem compositionis quae
est ex forma atque materia, vel ut Scotus
ait, ex quanlilativis et integralibus parti-
bus, non per exclusionem compositionis
ex pluribus gradibus actualitatis. Verumtamen
Bonaventura, Petrus, Richardus, lo-
quuntur hic sobrie et opinative magis caritate.
quam assertive.
In contrarium est communis doctrina
doctorum, et item auctoritates Sanctorum,
Ad primum ergo dicendum, quod quam- C dicentium quod opera bona tepide et re-
vis caritas sit simplex forma indivisibilismisse peracta, magis disponunt ad cari-
que essentia,habet tamen quantitatem vir-
tualem et latitudinem quamdam. — Et
per hoc patet ad secundum solutio, quoniam
caritas etsi non sit quanta seu ma-
gna dimensive vel corporaliter, nihilo mi-
nus magna est virtualiter. — Ad tertium
respondetur, quod augmentatio caritatis
non requirit motum localem : imo sufficit
variatio, alteratio et melioratio seu vigora-
tio ejus; atque (ut patuil) intensio caritatis cedens, ordinatur ad ejus infusionem so-
congruentius alteratio quam augmentatio D lum per modum dispositionis. Et neuter
vocaretur.
SEptimo
QU.ESTIO VII
quaeritur, An caritas quolibet
actu dilectionis intendatur
seu augeatur.
Videtur quod sic. Primo, quoniam opera
bona ex genere, facta extra caritatem, dis-
ponunt ad ejus infusionem, praesertim
opera misericordiae, sicut ad S. Eustachium
ante ejus conversionem dixit Salvator.
Ergo multo plus opera facta ex caritate
conferunt ad ejus augmentum. — Secun-
do, sicut habitus acquisitus per actus sibi
correspondentes et ex eo manantes, perfi-
citur et augetur; ita et virtus infusa, per
actus ex ea fluentes. — Tertio, quilibet
actus ex caritate procedens, est meritorius
vitae aeternae : ergo et gratiae caritatisque
amplioris, quum gloria
— Quarto, sicut actus
major sit gratia.
fervens et forlis
magnum meretur caritatis et gloriae incrementum,
sic actus caritatis remissior vi-
detur minoris saltem augmenti meritorius
esse. — Quinto, nullum bonum a Deo irremuneratum
relinquitur : ergo quilibet
actus caritatis quantumlibet parvus, ali-
quid gloriae promeretur. Sed non crescit
viator in merito gloriae, nisi crescat in
tatis amissionem quam profectum.
Ad haec Thomas respondet : Non
eodem
modo se habet actus informatus carilate
ad ejus augmentum, et actus caritatem
praecedens ad ejus mfusionem : quoniam
actus ex caritate procedens, ordinatur ad
ejus augmentum per modum dispositionis
et etiam meriti; actus vero caritatem prae-
actus ordinatur ad caritatis infusionem
aut augmentationem per modum efficien-
tis, sicut ordinantur actus nostri ad habendum
habitus acquisitos. Interdum autem
actus caritatis praecedens est tam
vigorosus, quod solus sufficit immediate
disponere ad gratiam obtinendam secundum
immobile beneplacitum bonitatis di-
vinae, quae unicuique largitur prout se
praeparat. Inlerdum vero unus actus non
disponit ad caritatem nisi dispositione re-