Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

158 IN LIBRUM I SENTENTIAROI. DIST. XXIII ; QU.EST. II
esscnliali seu absolulo, sed solum in per- A sona>, seu alia persona, aut dislincla per-
sonali proprielate
citur absolute.
: ergo persoua non disona : quia tunc significat notionaliter
relalivuin et id quod ad alterum est. —
In opposituin cst auctoritas Augustini,
imo et ralio : quia
secundum Boelium
persona est ralionalis naturae individua
substantia. In qua descriptione non con-
linelur aliquid relalivum. Richardus vero
de S. Victore : Persona, inquit, est intel-
lectualis naturse incommunicabilis essen-
tia. Qua? descriplio datur aperle per abso-
luta. — Prseterea, quaelibet divina persona,
t'0 ipso quo est ipsa divina essentia, est B
natura intellectualis per se subsistens, sic-
ut et ipsa divina essentia : ergo per se
et ex sua natura convenit ei esse per-
sonam.
Ad hoc respondet Albertus : Ut super
hoc veritas clarius pateat, octo opiniones
narrabo. Quidam enim doctores scripserunt,
quod hoc nomen, persona, secundum
temporum intervalla diversas significati-
ones accepit, sicut etiam in littera recita-
tur. Nam ante heereticorum inquisitionem C
et disceptationem contra Catholicos,perso-
na dicebatur absolute in Deo, et signifi-
cabat absolute divinam essentiam a creatis
distinctam : tuncque concedebatur quod
Pater et Filius sunt una persona, quemadmodum
una essentia. Postmodum autem
ad respondeudum hsereticis quid sit Pater
et Filius et Spiritus Sanctus, instituerunt
fideles ut hoc nomen, persona, in plurali
significaret proprietatem seu relationem,
seu rem sub proprietate relativa subsistentem
(idcirco conceditur quod Pater et D
Filius et Spiritus Sanctus sunt tres perso-
nae), in singulari vero significaret substan-
tiam absolute. Tertiam vero institutionem
ab usu modernorum accepit, secundum
quoruin usum a tempore Boetii significat
tanlum relationem, tam in singulari quam
in plurali. — Secundi dicunt, quod hoc
nomen, persona, aliam habet significationem
quando ponitur per se, et aliam cum
adjuncto termino numerali vel distinctivo
aut partitivo : ut quum dicitur, tres per-
Tertii dicunt,quod significat absolute sub-
stanliam, non quee est essentia seu natura
divina, sed quae est hypostasis. Dicunt
namque quod sicut essentia essentiam, et
homo hominem, ita persona personam si-
gnificet.Et personam intelligunt substanliam
distinctam, secundum quod substantia
dicitur a substando proprietati. — Quarti,
quod persona est nomen eequivocum, inlerdum
significans personam, quandoque
essentiam, aliquando proprietatem.— Quin-
ti, quod persona consignificat substantiam
et proprietatem, substantiam autem in
recto : quia persona dicitur quasi per se
una, et ly una dicit ibi substantiam, quee
cadit ibi in recto ; et ly per se dicit pro-
prietatem, quee innuitur quasi oblique.
— Sexti econtrario affirmant, quod per-
sona significat prcprietatem in recto, et
substantiam in obliquo. Quod probant per
definitionem hanc Boetii, Persona est in-
dividua substantia rationalis naturee : in
qua rationalis naturoe cadit in obliquo. Et
heec opinio fere est omnium, auctorque
ejus est dominus Antisiodorensis : quam
defendit Simon Tornacensis. — Septimi
dicunt, quod persona significat substan-
tiam primam, incommunicabili proprie-
tate distinctam. Aliter enim significatur
substantia, quum dicitur, substantia ; et
aliter, quum dicitur, homo; aliterque, quum
dicitur, Socrates. Primo enim modo signi-
ficatur generalissime, secundo specifice,
tertio individualiter. Et heec videtur opi-
nio Richardi de S. Victore, et heec a quibusdam
defenditur.
Octava positio est, quod persona signifi-
cationem habet substantiae et proprietatis;
sed circa substantiam quam importat, nec
ponit proprietatem, nec numerum quem
facit proprietas. Heec autem opinio mediam
tenet viam, et verior mihi videtur :
idcirco amplius exponetur. Quum enim
dicitur, Pater est Deus, Filius est Deus,
Spiritus Sanctus est Deus : aliter signifi-