Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN CERTUS ET IMMUTABILIS SIT NUMERUS PR.EDESTINATORUM 519
a causa variabili : a causa necessaria, tan- A
quam a causa universali ; et a causa va-
riabili, tanquam a particulari : denomina-
tur a causa variabili, quia denominatio
est a causa particulari ; et effectus, qui est
a causa contingente, est contingens. Pra>
terea praedestinatio pra?ter rationem causa?
importat rationem pra?scientia?. Prsescien-
tia autem totum includit in cognitione,
videlicet liberum arbitrium et ejus opera-
tionem ac vertibilitatem et quocumque se qui sint salvandi. — Idcirco dicendum,
vertet; contingentia quoque vere infalli- quod numerus pra?destinatorum utroque
biliterque cognoscit. Ideo pra?destinatio B modo, videlicet materialiter et formaliter,
quodammodo infert necessitatem, nec po- Deo perfecte est cognitus. Nec tamen cer-
test cassari, nec a libero arbitrio discor-
dare : et quia pra?scientia nullam imponit
necessitatem consequenti, sed solum consequentia?,
similiter nec pra?destinatio. —
Ha?c Bonaventura.
Qui de hac materia videtur aliqualiter
extreme loqui, ut magis vitetur et despi-
ciatur error dicentium, pra?scientiam Dei
rebus prsecognitis et pra?destinationem divinam
pra?destinatis necessitatem inferre.
Yerumtamen dicta Alexandri vere concor- C
dant hoc loco dictis Magistri, sicut et scri-
pta Thoma?, Alberti, ac aliorum ad hoc
pra?allegatorum.
Ponit quoque Bonaventura exemplum,
qualiter Deus a throno gloria? sua? omnia
ista inferiora invariabiliter simul et infal-
libiliter intuetur : ut si quis a loco emi-
nenti videat uno intuitu cuncta qua? fiunt
in aliqua regione, alius vero vadens per
itinera regionis, successive inspiciat ea;
constat quod nihil illorum eventuum pra?veniat
aut evadat intuitum taliter intuen- D
tis, sed notitiam ambulantis per vias, pra?-
venire possunt atque lalere nonnulla. Quod
exemplum concordat exemplo Boetii quin-
cf. pros. 4 to de Consolatione, de inspiciente infalli-
el 6
biliter currum tractum per terram, huc
illucque nutantem ac vacillantem.
Circa ha?c Thomas : Quidam, ait, dixe-
runt quod Deus non scit futura contin-
gentia nisi secundum quod sunt continpros.
6. gentia. Quod Boetius reprobat, quoniam
sequeretur quod Deus non plus pra?sciret
de futura hominum salute quam ipse homo,
qui scit eam esse contingentem. Alii
dixerunt, quod Deus habet certitudinem
numeri salvandorum, loquendo de numero
numerante, videlicet quot millia sint salvanda;
non autem loquendo de numero
numerato, quia supposita illa possunt sal-
vari et non salvari. Ex quo sequitur imperfectam
esse Dei cognitionem, ita quod
scit solum in communi, non in singulari,
titudo hujus nolitia? necessitatem imponit
salvandis, ut patet ex his qua? de provi- cf. dist.
dentia sunt inducta. Pra?destinatio quippe p"^'^ s
pra?scientiam providentiamque includit, et
sicut pra?habitum est, nec pra?scientia nec
providentia inferioribus istis necessitatem
inducit. Ha?c Thomas in Scripto.
Porro in prima parte Summa?,qua?stione
vicesima tertia : Numerus (inquit) pra?de- art. 7.
stinatorum certus est Deo, non solum ra-
tione pra?cognitionis, quia videlicet scit
quot sint salvandi (sic enim certus est Deo
etiam numerus guttarum pluvia? atque are-
na? maris), sed etiam ratione electionis et
definitionis seu pra?finitionis cujusdam.
Nullus enim est pra?destinatus, nisi quem
ipse elegit; et ipse in sua sapientia elegit
quos voluit, et pra?finivit et praedetermi-
navit certum numerum eorumdem, nec
ignorat quot et quos elegit. — Circa ha?c
multa scribit hic Doctor : de quibus per-
transeo, quia de eis judicare non audeo.
Concordat his Petrus.
Verumtamen his objici potest, quia ope-
ratio Dei et effectus gratia? ejus perfectior
potentiorque consistit quam operatio na-
tura? : operatio autem natura? ut in plu-
ribus adimpletur, et perfectum opus in
genere suo sortitur. Si ergo pra?destinatio
hominum esset a Deo et opus gratia?,adim-
pleretur ut in pluribus atque frequentius :
quod quum ita non sit, quoniam multi Matth.xx,
sunt vocati, pauci vero electi, non videtur 1,K
instituta a Deo. — Dicendum, quod bonum
'