Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

53G IN LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XLI t QU.EST. I
dicat in littera, quod Deus reprobavit quos A tio qucedam. — Hinc patet quod pra?de-
voluit, non propter futura eorum meri-
ta (id est demerita) qua? praevideret, etc.
Quod tamen verbum dure videtur sona-
re. Advertenda sunt ergo sequentia verba
doctorum.
Item ad quaestionem hanc, utrum pra?-
scientia meritorum sit causa pra?deslina-
tionis, Thomas respondens : Preescientia
(inquit) meritorum seu operum aliquorum
nullo modo est causa prsedestinationis di-
vina?. Quod patet, si consideretur totum
quod est in pra?destinatione de ejus es-
sentia. Tamen nil prohibet effectum pra?-
destinationis, videlicet gratiam et gloriam,
qua? in obliquo ponuntur in ipsius descri-
ptione, habere aliquam causam ex parte
operum nostrorum. De essentia namque
pra?destinationis sunt pra?scientia Dei et
voluntas ejus de aliquorum salute. Pra?-
scientia autem de salute illorum non causatur
a rebus nec a cognitione operum
nostrorum. Voluntas quoque Dei quum sit
liberrima, non habet causam nisi finem
sui, qui est bonilas sua, qua? est ipsemet
Deus. Hinc quum quseritur, quare Deus
hoc vult; convenienter respondetur, pro-
pter bonitatem suam, non quia hoc scivit
vel quia hoc factum est. Attamen effectus
sua? voluntatis, scilicet ipsum volitum ordinatum
ad bonitatem suam, potest pro-
cedere ex aliqua causa quam Deus ab
eeterno prsescivit; istumque ordinem causa?
ad causatum Deus vult, et vult quod
etfectus sit, quoniam causa est : non sic,
quod causalitas referatur ad voluntatem
divinam, sed ad volitum. Et causa ha?c
volili, non volendi, vocatur ratio qua?dam
voluntatis ex parte effectus. Yerum hsec
causa in quibusdam habet rationem causa?
completam, interdum vero est dispositio
tantum. Ita etiam ad duplicem prsedesli-
nationis effectum diversimode habent se
opera nostra : quoniam opus meritorium
gratia inforinalum,causa est meritoria glo-
ria?; sed opus bonum gratiam pra>cedens,
non est causa meritoria ejus, sed disposi-
stinatio causam non habet, rationem vero
liabet ex parte effectus, secundum quem
rationabilis appellatur ac justa.
Ad auctoritatem ergo Ambrosii respon- c/".p.532C.
dendum, quod in ea non designatur quod
opus nostrum sit causa voluntatis divina?,
nec etiam quod sit causa collationis gra-
tise, sed solum dispositio qusedam : ita ut
hoc intelligatur non de opere gratiam con-
sequente, quod virtutem merendi habet
a gratia, et nec est causa ejus nec dispo-
B sitio ad ipsam, quoniam sequitur eam
sed de opere prsecedente, quod dispositio
consistit ad gratiam. III i namque Deus
gratiam proponit infundere quem scit se
pra?paraturum ad gratiam : non tamen
propter prseparationem, qua? non est suf-
ficiens gratise causa nec finis voluntatis
divinee, sed propter suam bonitatem. Vult
tamen quod iste habeat gratiam, quia se
pra?paravit, juxta modum loquendi quo
dicitur, quod dat gratiam illi quoniam
prseparavit se ad illam, ita ut conjunctio
C illa denotet dispositionem, non causam.
Tamen respectu actus volendi ipsius Dei,
non potest designare dispositionem nec
causam : non enim ideo voluit quoniam
iste se prseparavit, sed solum quoniam
bonus est. — Quum ergo arguitur, ad justi-
tiam pertinere ut eequalibus dentur a?qua-
lia, etc. : dicendum, quod in homine justo
causa eliciens actum volendi, finis est vo-
luntatis; sed ex parte effectus, accipit causam
ex opere hominum quod discretionem
facit in eis : ut si quseratur a judice justo,
D Quare vis plus dare huic quam illi ? si
velit respondere causam voluntatis, dicet,
Propter bonum justitia? quod in opere hoc
relucet ; si autem voluerit causam operis
assignare, dicet, Quoniam iste est dignior.
Verumtamen pra?destinatio respectu glo-
ria? habet rationem justitia? distributiva?,
quia secundum exigentiam merilorum eam
largitur; sed respectu primi effectus ipsi-
us pra?destinationis,videlicet gratia?,potius
habet raliouem liberalilatis quam a?quita-
lis, quoniam gratia datur gratis, nec red-
;