Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

60 \S LIBRIM 1 SENTENTIARUM. DIST. XVII ; QU.EST. IX
Is. ux, 2 ; Isaiam prolalum esl : Iniquitates vestrae
Jer. v, 25.
Uoann. i
Jacob. iii,2,
Prov. xxiv,
16.
/06 xxvii, 6
18.
17.
Ibid. xiii
/6i(/. xiv
Ibid. 16.
/6wf.ix,20
re, el bonum gratiso impedire, sicut per
diviserunl inter Deum vestrum et vos, et
peccata vestra prohibuerunt bonum a vobis.
Similiter effectus peccati est, Deum
offendere eique displicere, mentem macu-
lare et hedere. Quamvis itaque ista solis
mortalibus vitiis plene et absolnte conve-
niunt, tamen et venialibus culpis aliquali-
ter competunt.
Propter quod multi sancti et illuminatissimi
viri, imo Sancti et perfecti, com-
muniter peccata sua venialia et quotidiana
quotidie cordialiter deplanxerunt, et in se
ipsis ea acriter castigarunt disciplinis, jejuniis,
ac aliis poenitentia? actibus : imo
et docuerunt hominem potius debere omnem
poenam et mortem subire, quam vel
semel venialiter peccare ; nec quemquam
debere veniale peccatum admittere ut per
hoc possit proximum suum a mortali vitio
praeservare. Hinc et Scriptura divina ve-
niales culpas frequenter appellat peccata
sine additamento, ut quum S. Joannes apostolus
ait : Si dixerimus quia peccatum
non habemus, nos ipsos seducimus ; Jacobus
quoque : In multis offendimus om-
nes ; et Salomon : Justus septies cadit.
Unde et sanctus Job, qui se a mortalibus
confidenter pronuntiavit immunem, di-
cendo, Neque enim reprehendit me cor
meum in omni vita mea ; itemque, Si ,ju-
dicatus fuero, scio quia justus inveniar :
nihilo minus de se ipso testatus est, allo-
quens Deum, Signasli quasi in sacculo
peccata mea; et rursus, Tu quidem gres-
sus meos dinumerasti, sed parce peccatis
meis; et denuo, Si justificare (inquit) me
voluero, os meum condemnabit me. Hinc
homines sancti a venialibus tanquam a
mortalibus cum omni diligentia cavent, et
ea quotidie deflent et puniunt. Deus quo-
que frequenter legitur quibusdam electis-
simis Sanctis quasi graviter indignatus,
iratus, offensus, et solitam consolationem
gratiosamque visitationem abstraxisse eisdem
pro minutissimis venialibus culpis :
sicut pro levi risu aut verbo inconsidera-
\ to. seu quod oculos in aliquem injecerunt,
prsesertim in divino Officio.
Hinc sanctus disseruit Augustinus : Hoc
facit sentina neglecta, quod fluctus ir-
ruens. Et ilerum : Nolite parvi pendere
venialia quia minima sunt, sed timete
quia plura sunt. Minutissima est arena, et
tamen si nimis in navim mittatur, depri-
mit et submergit. Hinc denuo contestatur:
Venialia si nimium multiplicentur, premunt
et opprimunt : nam et irrefrenata
venialium consuetudo mortalis est. Pro-
B pterea B. Ca?sarius pra?sul loquitur in sermone
: Sicut navis posteaquam pelagi flu-
ctus evaserit, si in portu sentinata non
fuerit, minutis guttis impletur ac mer-
gitur ; sic religiosus devictis mundi hu-
jus criminibus quasi periculosis fluctibus,
quum ad portum monasterii venerit, si ibi
subripientia et minuta peccata de anima?
sua? sentina exhaurire neglexerit, in ipso
monasterii portu naufragii crimen incur-
rit. Hinc denuo fassus est : Qui sola ca-
pitalia crimina cogitat, et contra ipsa tan-
C tum pugnare contendit, atque de parvis
peccatis vitandis parvam aut nullam solli-
citudinem gerit, non minus incurrit periculum
quam si majora committeret crimi-
na. Multa his consimilia scribit in homiliis
suis Eusebius Emisenus. Unde et sanctus
vir Climacus eos qui nunc profectui stu-
dent virtutum, nunc vero in venialia resolvuntur,
comparat cancris, qui modo
procedunt, jam retrocedunt. Hinc demum
devotissimus pater Bernardus : Nemo (inquit)
dicat : Non est magnum si in his
D parvis minimisque permaneam culpis ;
sufficit mihi si majora devitem peccata.
Ha?c est enim, carissimi, blasphemia in Matth.
Spiritum Sanctum, peccatum irremissibi- 32
le. Et hoc quidem a Sancto illo per hyperbolen
dictum est, ad insinuandum quam
necesse sit diligenter vitare venialia eum
qui cupit evadere peccata mortalia.
Ecce quam acriter sancli Patres contra
venialia peccata loquuntur, ita ut fatean-
tur per ea mentem incidere culpas mor-
tales, et per consequens caritatem cor-