Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

liom. viii,
29.
AN MERITA ET DEMERITA SINT PRiEDESTINATIONIS ET REPROBATIONIS CAUSA
tatis namque quse est ex ratione, scientia A apertissime dicat, prsescientiam meritorum
prsecedens est ratio : quum ergo in prse- esse ralionem collationis gratise et glorise
destinatione intelligatur voluntas prsepa-
rativa gratise, videtur quod ratio ejus sit
prsescientia. Ad hoc valet illud Apostoli
ad Romanos : Quos prsescivit, hos et prsc-
destinavit. Denique scientia semper est ra-
tio voluntatis seu volitionis operantis ex
ratione. — In contrarium est quod asserit
Augustinus : Non quia nos tales futuros
esse prsescivit, ideo nos elegit. — Prseter-
ea, si dicatur quod meritum in prsescien-
tia sit causa prsedestinationis et reproba-
tionis : aut ergo merita in prsescientia sunt
idem quod Deus, aut non. Si idem, ergo
idem est causa sui ipsius, quia prsedestinatio
illa activa est ipse Deus. Si autem
merita in prsescientia vel in causa non
sunt idem quod Deus, quum merita in suo
esse sint temporalia, ergo temporale est
causa aeterni.
Dicendum, quod secundum rem idem
est in Deo praescientia et prsedestinatio
quantum ad principale significatum, tamen
secundum rationem intelligentise dif-
ferunt : ideo unum potest dici ratio al-
terius, non causa. Et hoc voluit dicere
Augustinus, quum dixit : Voluntas Dei ex
ratione est. — Quod ergo objicitur, non
ideo elegit nos, etc. : si ideo dicit causam,
verum est; si rationem, falsum est, quoniam
prsescientia meritorum dicit rationem
voluntatis : non tamen sequitur quod
merita sint ratio aut causa voluntatis di-
vinae. — Ad secundum dicendum, quod
non aliud sunt merita in prsescientia,quam
prsescientia meritorum. Prsescientia vero
meritorum est idem quod Deus illa prse-
sciens : non est tamen idem penitus ratio
sui. Nam etsi quantum ad principale si-
gnificatum idem sint re praescientia et
voluntas, differunt tamen secundum ra-
tionem intelligentise et quantum ad connotata
: nam prsescientia meritorum potest
esse ratio collationis gratise et glorise. —
Hsec Alexander.
Responsio ista tanti doctoris admirationem
et timorem ingerit mihi, eo quod
auctoritatemque Augustini prsetactam exponit
sic, quod prsescientia illa qua Deus
prsescivit nos tales, utpote justos futuros,
non est causa sed ratio quod et quare ele-
git nos. Hsec quippe videntur esse contra
intentionem Augustini et Patrum : quia
ex his sequi videtur, quod prsescientia meritorum
sit ratio prsedestinationis, non me-
ra et pura bonitas ac liberalitas Dei; et
item, quod gratia non datur pure ac peni-
B tus gratis, sed intuitu meritorum. Nec
videtur ista responsio multum differre ab
opinione prava ac condemnata dicentium
quod gratia datur propter merita saltem
futura, et quod merita sint causa prsedestinationis.
Nempe qui hoc dixerunt, non
erant tam rudes et imperiti, quod opina-
bantur merita temporalia et gesta creaturarum
esse causam effectivam aut prsecessivam
divinse prsedestinationis, quse est
ipsemet Deus, ita quod res creata esset
realis causa Dei; sed hoc intendisse vi-
C dentur, quod prsescientia, prsecognitio seu
prseintuitio meritorum futurorum fuerit
ratio prsedestinationis, cur scilicet Deus
voluerit atque decreverit seu prseparaverit
gratiam dare his quos prsescivit justos futuros
: quod tamen negatur in littera.
Prseterea Alexander in forma qusestionis
proponit non solum an prsescientia meritorum
istius, qua Deus scit eum bene
usurum gratia, sit causa seu ratio prsede-
stinationis, sed etiam utrum prsescientia
qua scit illum male usurum, sit causa seu
D ratio reprobationis, et tamen non solvit
hanc qusestionem nisi pro prima parte
ipsius. Videretur autem melius vel saltem
minus male sonare, si respondisset, quod
prsescientia demeritorum sit ratio repro-
bationis, quam quod prsescientia meritorum
sit ratio collationis gratise et glorise,
seu prsedestinationis, etc. Verum quid de
his sentire oporteat, ex sequentibus evi-
dentius mox patebit. Nam et vix tolerari
posse videtur ut praescientia demeritorum
dicatur ratio reprobationis, quum Magister
;