Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN LICEAT IN DIVINIS CONTRARIA OPINARI DE NOTIONIBUS, RELATIONIBUS, ETC. 220
sed potius extrinsecus quid affigant. Et
subdit in eodem libro Boetius : Relatio
non dicitur ad id de quo praedicatur, quasi
ipsa secundum rem sit persona vel in persona
de qua preedicatur aut dicitur. Qnod
totum referendum est ad intelligentia? ra-
tionem : quia si referretur ad rationem
rei, saperet hseresim ; atque secundum
hoc, sermo ponentium adsistentiam formarum
(id est relationum vel notionum)
potuit condemnari. Rursus, est identitas
rei : sicque verum est dicere, quod essen-
tia, persona et proprietas sunt idem in re;
et sic loquebantur contrarie opinantes, qui
scilicet relationes et notiones [adsistentes]
posuerunt in Deo. — Si vero ponentes adsistentiam
illam, credebant sic esse in Deo
sicut in creaturis, in hseresim lapsi sunt;
vel si dixerunt de Deo quod nec de Deo
neque de creaturis est verum. Proprietas
enim in creaturis non est persona neque
essentia, sed aliter est in Deo. Ha?c Ale-
xander ad quaestionem qua queerit, an opi-
nio illa Gilberti hseretica sit censenda.
Porro Albertus ad hoc absolute respon-
det, quod opinio illa Porretanorum falsa
est atque hseretica, et ab Alexandro Papa
in Remensi concilio condemnata. Aut enim
Porretanus ponit relationem esse aliquod
ens in divinis, aut nihil. Si aliquid, illud
est vel substantia vel accidens : si acci-
dens, ergo esset in aliquo inhserenter, quod
in divinis locum non habet; si substantia,
ergo non est affixum neque adsistit, sed
est substantialiter ipsa res divina. Si vero quid falsum opinari sine periculo haeresis,
sit nihil, sequitur quod personee non dis- antequam consideretur aut determinatum
tinguantur. Haec Albertus.
D sit quod ex eo sequitur aliquid fidei san-
Idem Udalricus in Summa sua, tertio ctse contrarium, et preesertim si non per-
libro.
tinaciter adhsereatur. Sed postquam ma-
Quocirca sciendum, quod juxta Udalricum
ibidem, Gilbertus videtur habuisse
occasionem suse opinionis ex verbis Boetii
libro de Trinitate, ut jam etiam patuit ex
verbis Alexandri. Verumtamen Gilbertus
mentem Boetii non satis bene advertit,
.viin nec excusari potest in toto, ut statim
clarius ostendetur.
Quod autem Albertus et Udalricus di-
A cunt opinionem Gilberti damnatam in Remensi
concilio sub Papa Alexandro, vide-
tur aliqualiter devium. Factum enim est
hoc sub Papa Eugenio, praesente S. Ber-
nardo, quemadmodum in vita S. Bernardi,
libro tertiOj recitatur, ct ipse beatus pater
Bernardus super Cantica tangit, sicut et
Alexander hic refert, Itaque tertio libro
de vita magni patris nostri Bernardi re-
fertur, quod Gilbertus cognomento Porre-
ta*, Pictavorum episcopus, in sacris litteris * Porretaplurimum
exercitatus, et sublimiora se nus
B perscrutatus ad insipientiam sibi, in con-
cilio quod in urbe Remorum Papa Euge-
nius celebravit vocatus est ; et ibi biduana
disputatione a S. Bernardo convictus, tandem
suum revocavit errorem, et indulgentiam
impetravit, prsesertim quoniam a
principio fassus fuit se ita sentire sine
obstinatione, et correctioni Ecclesise velle
stare.
Amplius, de hac qusestione scribit Thomas
in prima parte Summse suse, qusestione
tricesima secunda : Ad fidem aliquid
G pertinet dupliciter. Primo directe, ut ea
quse principaliter tradita ,sunt ad credendum,
sicut quod Deus est unus et trinus.
Et circa talia falsum opinari, hsereticum
est, prsesertim si cum pertinacia fiat. Se-
cundo indirecte, ut ea ex quibus sequitur
aliquid contrarium fidei, ut si quis Samuelem
dicat non fuisse filium Elcanao :
ex qua assertione sequeretur falsam esse ineg.i,w,
Scripturam. Et circa hujusmodi potest ali-
nifestum est quod ex hoc sequitur aliquid
contrarium fidei, et maxime si hoc ab Ec-
clesia fuerit determinatum, ex tunc circa
hoc errare, non esset absque heeretica pra-
vitate, Ideo modo multa reputantur ha3-
retica quse talia non reputabantur ante
determinationem Ecclesise. — Sicque dicendum
est, quod circa notiones aliqui si-
ne periculo hseresis sunt opinati contraria,
20 -