Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

causee corrumpunt ; nec solum destruunt
habilitates ad actus morales virtutum mo-
ralium et infusarum atque contrarias ge-
nerant, verum etiam omnino divertunt ab
ultimo fine, et retrahunt a fine virtutum
moralium.
Hinc nec mortalia peccata nec venialia
per se attingunt habitum caritatis, nec
circa ipsum aliquid operantur. Sed per
peccata mortalia aliquid efficitur circa hominem
privative : quo facto, necessario
corrumpitur in homine caritas. Per A^enia-
lia vero peccata nihil efficitur circa hominem
quo in ipso caritas minuatur.
Idcirco dicendum, quod caritas a nulla
nostra operatione potest diminui. Pro cujus
intelligentia advertendum, quod caritas in
nobis est lumen spirituale in recta ordi-
natione nostra ad Deum convertentem nos
ad se, productum in nobis a Deo sicut a
luce suprema: sicut in oculo nostro est lumen
corporale in recta oppositione oculi
nostri secundum situm ad solem. Per peccatum
autein mortale constituit sibi homo
alium finem quam Deum,videlicet bonum
creatum caducum, in quo appetit impie
delectari quamvis deberet Deo carere. Sicque
avertit se ab ordinatione ad summam
lucem : per quod indignus efficitur con-
cesso sibi lumine supernaturali, videlicet
caritate, et dignus est ea privari, ita quod
Deus desinat eam conservare. Sicque Deo
non faciente, sed permittente, seu con-
servationem et influentiam subtrahente,
AN CARITAS MINUATUR 59
caritas cadit in nihilum. — Per veniale tur et in se ipsa et in suis motivis. Et ad
autem peccatum homo non divertit omni- hoc jam introductse sunt plurimse rationo
a fine ultimo, scilicet Deo, imo habi- D nes. Quamvis enim veniale peccatum ad
perfectam rationem peccati non pertin-
tualiter manet in ipso : ideo non meretur
ita privari caritatis prsesentia.
Sed numquid veniale aliquid agit in
prsejudicium caritatis ? Utique, quia fervorem
diminuit, imo et habilitatem in volun-
tate ex bonis actibus generatam. Nempe ad
actum dilectionis duo concurrunt, videli-
cet liberum arbitrium eliciens actum, et
caritas movens ipsum et ad agendum in-
clinans : quia secundum Augustinum, ca-
ritas ita se habet ad liberum arbitrium
A sicut sessor ad equum. Quum autem duo
ad eumdem actum concurrunt, potest ex
parte utriusque oriri actionis impedimen-
tum. Dico ergo quod veniale ponit impedimentum
actui caritatis ex parte liberi ar-
bitrii, ita quod debito seu decenti fervore
non fertur in bonum. Non autem ponit tale
iinpedimentum ex parte ipsius habitualis
caritatis, ipsam in aliquo diminuendo, cir-
ca quam nil agere potest. Minuit tamen in-
clinationem in finem quam caritas libero
arbitrio imprimit : sic quoque actionum
B fervorem remittit. Unde quamvis caritas
maneat integra, liberum tamen arbitrium
ad diligendum tepescit continue, et in
fine fere in tantum frigescit ac si caritate
careret : sicque pronum fit ad mortale, et
nisi auxilio adsislentis et inhserentis sibi
caritatis torporem et teporem excusserit,
mox in mortalem corruet culpam. Sic
etiam necessaria est elevatio caritatis contra
inclinationem fomitis semper quantum
in se est deorsum trahentis. Sic etenim
trahit deorsum, velut si alis volucris alli-
C gatus consistat lapillus deorsum assidue
trahens. Nec potest caritas in hac vita secundum
communem legem sic perfici, ut
inclinatio illa fomitis totaliter exstingua-
tur : unde nec sine peccato agi potest hsec
vita. — Heec Henricus.
Hsec positio quamvis (sicut nunc patuit)
a magnis et multis doctoribus teneatur,
quibusdam tamen irrationabilis esse vide-
gat, quia peccatum absolute loquendo, est
transgressio legis divinae atque coelestium
inobedientia prseceptorum, ut sanctus de-
finit Ambrosius (quod non convenit nisi
mortali peccato); attamen veniale peccatum
quantum participat de ratione pec-
cati, tantum quoque participat de proprie-
tatibus effectibusque peccati. Proprietates
autem et effectus peccati sunt, inter Deum
et rationalem creaturam dividere, elonga-