Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

246 IN LIMUM I SENTENTIARUM. DIST. XXVII ; QU.EST. III
ratio el idea, sicul el Verbum, an plura- A est. — Secundo, an prior sit intentio seu
liter possit dici vcrba, sicul pluraliter di-
citur rationes atque ideae. Dicendum quod
non : quoniam verbum proprie ac princi-
paliter est verbum ipsins dicentis; ratio
autem dicil respectum ad id de qno est :
quod qiuim sil multiplex, ralio pluraliter
dicitur. Attamen Filius non proprie dici-
tur rationes seu ideae plures, sed habens
plures ideas ac rationes. — Sic etiam Fi-
lius dicitur suppulatio, quamvis suppula-
ratio verbi, quam notitia? aut sapientia?.
Et respondet, quod quum verbum proprie
sumplum a notilia sit procedens, sicut et
disposilio a sapientia, ratio notilia? ac sa-
pientiae prior esl, nisi sumatur notitia pro
notilia genila seu producta, juxta quod ait
Augustinus : Verbum est notitia cum amo-
re. Si autem objiciatur illud Ecclesiasti-
ci, Fons sapienlia? verbum Dei in eecel- Eccii. i, 5.
lio multitudinem quamdam dicere videa-
tur : quoniam supputatio illa suprema B quaerit, secundum quam intentionem no-
multitudinem non habet ex parte suppu-
tantis, sed creaturarum. Ideo multiplicitas
illa non impedit simplicitatem divinam,
sicut nec multiplicitas idearum. — Ha?c
Albertus.
Concordat Udalricus in Summa sua, ter-
Cf. t. XIX, tio libro, ex quo supra allegata sunt aliqua
p. 294A\
313 A', elc.
ad istud spectantia.
Richardus quoque dictis Thoma? et Bo-
disl.11, q.
etc.
sis : dicendum,
quod exponendum est hoc
de sapientia creata, non increata. — Tertio
titia? dicatur Verbum, videlicet, an secundum
rationem notitia? practica?,an cognitiva?
aut speculativae! Et respondet : Verbum
increatum triplicem habet actum. Unus
est, quod Pater omnia per ipsum operatur.
Secundus, quod Pater per Verbum
suum se ipsum declarat, ut dicit Beda
super illud : Nemo novit. Patrem nisi Fi- Matth.
lius, et cui voluerit Filius
27.
revelare. Ter-
naventura? concordal, et qua? addit, infra tius, quod Verbo revelat Prophetis futu-
ponentur.
ra. Itaque Verbum quantum ad primum
Durandus quoque consonat pra?inductis, C actum, magis dicitur juxta proprietatem.
ponens quatuor acceptiones verbi quas mtentionem et rationem notitia? practica?.
Thomas, et asserens verbum proprie esse
et accipi in divinis. Sed ex hoc patet error
eorum qua? alibi ssepe dicit, affirmans
quod Filius non procedat a Patre per in-
tellectum, et quod Pater non generet Fi-
lium intelligendo se ipsum, ita quod dato
per impossibile quod intellectus non esset
in Deo, nihilo minus generaret : quod totum
tam falsum est, quam verum est verbum
proprie esse in Deo, et ipsum Verbum
Unde in Ecclesiastico habetur : Initium Eccii.
omnis operis verbum. Sed
xxxv "' 20 "
quantum ad
tertium actum, dicitur juxta intentionem
notitia? speculativa?. Verum quoad actum
secundum, quo est ostensivum volunta-
tis bonitatisque Patris, dicitur juxta in-
tentionem notilia? speculativa? prout se
extendit ad actum : quia ad hoc nobis
Deus voluntalem et bonitatem suam de-
clarat, ut secundum eam vivamus indesi-
esse mentis conceptum emanationemque D rienter in sppcuIo isto. — Quarto qua?rit,
5, intellectus, ut supra ex dictis Sanctorum
copiose ostensum est. — Scribit quoque
et alia qua>dam circa distinctionem islam
subtilia, qua? paulo post inducenlur.
Amplius Doclor irrefragabilis circa haoc
multas movet dubitationes. Primo, ad cu-
jus verbi creati simililudinem dicaturVerbum
in Deo. Ad quod modo responsum
est, quod ad similitudinem verbi intelli-
gibilis ac menlalis, quod omnem pra?cedit
loquelam, et apud omues gentes uniim
an nomine verbi notetur effecfus in crea-
tura. Ad quod respondebitur infra.
Quinto quaerit, an Filius Dei possit dici
•cogitatio, sicut Verbum. Et respondet :
Cogilalio dicil molum mentis imperfectum
atque volubilem. Dicitur enim co-
gilatio quasi coagilatio. Ideo Augustinus :
Verbum, inquit, sic dicitur, ut Dei cogi-
latio non dicatur, ne quid volubile in Deo
esse credalur. — Si aulem objiciatur illud
Anselmi in Monologion, Nil aliud est sum-