Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN MERITA ET DEMERITA SINT PR.EDESTINATIONIS ET REPROBATIONIS CAUSA 537
ditur meritis : unde ex parte recipientis
non est assignare causam quare dignus sit
gratia, sed solum quamdam dispositionem.
— Voluntatem etiam prsescientia non dis-
ponit ut causa simpliciter, quia voluntas
est libera : nam possum non velle quod
scio. Etenim causa eliciens actum volun-
tatis non est nisi finis ipsius. — Hsec
Thomas in Scripto.
Insuper in prima parte Suinmse, quse-
art. 5. stione vicesima tertia : Prsedestinatio, ait,
voluntatem includit. Idcirco sic est inqui-
renda ratio prsedestinationis, sicut inqui-
ritur ratio divinse voluntatis.Non est autem
assignare causam vokmtatis divinse ex par-
te actus volendi, sed ex parte volitorum,
in quantum Deus vult aliquid propter
aliud. Itaque nemo tantse fuit insanise ut
diceret merita esse causam divinse prse-
destinationis ex parte actus prsedestinationis.
Sed hoc sub qusestione vertitur, utrum
ex parte effectus prsedestinatio aliquam
habeat causam : et hoc est quserere, utrum
Deus prseordinavit se daturum prsedesti-
nationis effectum alicui propter merita G arbitrio, sicut non est distinctum quOd est
aliqua.
Quidam ergo dixerunt quod imo, et hoc,
propter merita prsecedentia in alia vita :
ut Origenes, qui dixit, animas rationales
simul creatas atque in ccelo peccasse, et
secundum diversitatem meritorum operumque
suorum diversos sortiri status in
mundo hoc. Verumtamen opinionem istam
excludit Apostolus ad Romanos, dicendo
nondum nati
Rom. ix, de Jacob et Esau : Quum
iM3 ' essent aut aliquid egissent boni aut mali,
non ex operibus, sed ex vocante, dictum
est : Quia major serviet minori. — Alii
ergo, ut Pelagiani, dixerunt quod merita
praeexsistentia in hac vita, sunt ratio et
causa effectus prsedestinationis : dicentes,
initium benefaciendi ac promerendi esse
ex nobis, consummationem vero ex Deo
sicque quod alicui datur a Deo effectus
prsedestinationis, inde contingere, quod
unus dedit initium se parando, non alius.
Sed contra hoc est quod ad Corinthios
sumus sufficientes
ii Cor. in,5. scribit Apostolus : Non
;
A cogitare aliquid a nobis quasi ex nobis.
Nullum autem principium prius esse po-
test in nobis quam cogitatio. Unde dici
non potest, quod aliquod initium in nobis
exsistat quod sit ratio effectus prsedesti-
nationis.—Unde fuerunt alii qui dixerunt,
quod merita sequentia prsedestinationis ef-
fectum, sunt ratio prsedestinationis : ita
quod Deus dederit alicui gratiam seu dare
prseordinaverit, quoniam scivit illum bene
usurum gratia, quemadmodum rex dat ali-
cui militi equum, quia scit quod miles
B equo bene utetur. Sed hi videntur distin-
xisse inter id quod est ex gratia,et id quod
est ex libero arbitrio, quasi non valeat
idem esse ex utroque. Manifestum est autem
quod id quod est gratise, sit prsede-
stinationis effectus ; nec hoc potest poni
ut ratio prsedestinationis, quum hoc sub
prsedestinatione concludatur. Si ergo ali-
quid aliud ex parte nostri sit ratio prsede-
stinationis, hoc erit prseter prsedestinationis
effectum. Sed non est distinctum quod
est ex prsedestinatione, et quod ex libero
ex causa secunda et causa prima : divina
quippe providentia producit effectus per
secundarum operationes causarum. Hinc
et id quod est per liberum arbitrium ex
prsedestinatione procedit.
Dicendum ergo, quod prsedestinationis
effectum possumus considerare dupliciter.
Primo, in particulari ; sicque nil prohibet
unum effectum prsedestinationis esse causam
et rationem alterius : posteriorem
quidem prioris, secundum rationem cau-
D sse finalis ; priorem vero posterioris, secundum
rationem causse meritorise, quse
reducitur ad dispositionem materise : ut si
dicamus quod Deus prseordinavit alicui se
gloriam daturum ex meritis, et quod prse-
ordinavit alicui se daturum gratiam ut
gloriam mereretur. — Secundo considerari
potest prsedestinationis effectus in com-
muni :
et sic impossibile est quod totus
prsedestinationis effectus aliquam habeat
causam ex parte nostri, quoniam quidquid
est in homine ordinans ipsum ad salutem,