Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

UTRUM SPIRITUS SANCTUS POSSIT DICI SPIRITUS NOSTER, ETC. 83
quum Deus est sapientia nostra causaliter, A aeternae, sed paternitas ratione creationis
per modum quo dicitur spes nostra : quia
per ejus sapientiam efficitur in nobis sa-
pientia exemplata a sapientia sua, per
quam sumus formaliter sapienles. Qusedam
autem non important rationem prin-
cipii, nisi forsitan exemplaris ; et talibus
non consuevit fieri dicta additio, quamvis
interdum hoc fiat propter rationem exem-
plaris principii. Unde capitulo quarto de
Ccelesti hierarchia S. Dionysius : Superes-
sentialis (inquit) Deitas est omnium esse.
Attamen tales locutiones exponendse sunt B
magis quam extendendse. Et quoniam nomen
spiritus, importat rationem principii
in quantum a spiritu oritur inspiratio,
Spiritus Sanctus dicitur spiritus noster. —
Praeterea, quamvis hoc nomen, Deus, de-
signet divinam naturam quantum ad id
cui nomen imponitur, tamen quantum ad
id a quo nomen imponitur, significat ope-
rationem quse est omnibus providere : ideo
dicitur Deus noster. Diversimode tamen
vocatur Deus omnium et Deus justorum.
Dicitur namque Deus omnium propter re- C tus noster, quia in nomine spiritus impor-
lationem principii, in quantum creator est
universorum ; specialiter vero dicitur Deus
justorum secundum rationem finis, quia
attingunt eum per notitiam et amorem, et
habent eum quasi hereditatem et possessionem.
Injusti vero non attingunt eum
neque junguntur ei per gratiam et glo-
riam : idcirco non appellatur Deus eorum.
Haec Thomas in Scripto.
Hinc in prima parte Summse, quaestione
tricesima sexta : In nomine (inquit) Filii
intelligitur sola relatio ejus qui est a prin- D
cipio ad suum principium ; sed in nomine
Patris intelligitur relatio principii; simi-
liter in nomine Spiritus Sancti, prout im-
portat vim quamdam motivam. Nulli autem
creaturse competit esse principium
respectu alicujus divinse personse, sed
econtrario. Ideo Pater potest dici Pater
noster, et Spiritus Sanctus spiritus noster
non tamen Filius potest dici Filius noster.
Haec ibi. — Tamen quum dicitur, Pater
noster, non denotatur relatio paternitatis
;
vel recreationis, ut dictum est.
Concordat Petrus,qui tamen sentit, quod
nec Filius nec Spiritus Sanctus dicitur no-
ster, quoniam habent rationem principia-
ti, non principii. Quod videtur contrarium
verbis Thomae, dicentis quod in nomine
Spiritus Sancti intelligitur relatio seu ratio
principii, in quantum importat vim
quamdam motivam. Pro quorum concordia
videtur dicendum, quod in nomine
Spiritus Sancti, ex parte ejus quod est spi-
ritus, notatur vis illa motiva, sed non in
quantum Spiritus Sanctus est persona pro-
ducta : et sic habet rationem principiati,
nec dicitur Spiritus Sanctus noster.
Verum a praeinductis aliqualiter disso-
nat quod hic scribit Richardus : De Spiritu
Sancto, inquiens, dici non potest quod sit
Spiritus Sanctus noster, potest tamen dici
quod sit spiritus noster, et donum nostrum
et datum nostrum ; atque secundum
quosdam, dici potest quod Spiritus
Sanctus est noster. Potest enim dici spiri-
tatur relatio non tantum ad principium a
quo spiratur, sed item ad eum cui inspi-
ratur, seu cui ipse aliquid boni inspirat.
Potest etiam dici donum nostrum, quia in
nomine doni non solum designatur respe-
ctus ad principium a quo procedit, sed et
quidam respectus secundum rationem ad
creaturam, et secundum habitum et apti-
tudinem. Hinc sicut dicitur donum Patris
ac Filii, quia ab eis ita procedit ut ex
modo suo procedendi conveniat ei prima
ratio doni; sic dicitur donum nostrum,
quia donabilis nobis. Sed magis proprie
dicitur datum nostrum : quoniam datum
connotat in creatura cui datur, realem re-
lationem in actu; et in Spiritu Sancto
quum datur, notat relationem secundum
rationem, quae est relatio secundum dici.
Denique ratio cur Spiritus Sanctus est no-
ster, est quoniam hoc pronomen, noster,
habitudinem talem designat Spiritus San-
cti ad nos, qualem habet habitum (id est
res habita) ad habentem. Omnes autem