Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

UTRUM IN DEO SIT VOLUNTAS, ET QUID SIT DIVIN.E VOLUNTATIS OBJECTUM 605
nobilissimo modo sunt in Deo : idcirco
non habet appetitum. Quarta, quia volun-
tas diversificatur secundum volita. Quinta,
quoniam omne volens est duo. Non
enim. est volens, nisi nuntium ei fiat de
volito : nuntians autem et volens sunt
duo.
Sed contra istud objicitur, quia quod
habet in se liberum suse actionis principium,
volens est : natura quippe non ha-
bet in se liberum operationis suse prin-
cipium. Deus autem habet in se liberum
operationis suse principium. — Rursus, secundum
Philosophum, voluntarium est,
cujus principium est in se ipso consci-
ente singula in quibus est actus. Et hoc
maxime convenit Deo : quia universorum
distinctam habet scientiam. Omnium quo-
que quse facit, in ipso est principium :
non enim aliunde inducitur ad agendum,
nec ante se causam habet. — Amplius,
quse voluntate non fiunt, laudabilia non
sunt, quoniam libere non aguntur. Si ergo
Deus per voluntatem non operaretur, ope-
rationes ejus non essent laudabiles.
Sed ad hsec respondere, istaque concor-
dare, est facile : quoniam
Peripatetici illi
non intenderunt removere a Deo volun-
tatem immobilis complacentia? in bonis
habitis et possessis, nec etiam voluntatem
quee est liber animi motor, de qua dicere
soliti sumus : Si volo, ambulo ; si volo
hoc, facio. Voluntatem vero quse est appe-
titus boni non habiti, quo volens perfi-
ciatur, removerunt a Deo : et hoc ratio-
nabiliter, sicut prsetactse eorum rationes
prsetendunt. — Hsec idem ibidem.
His verbis Alberti objici potest, quod
Porphyrium vocat Peripateticum, quem
Augustinus in libro de Givitate Dei et ali-
bi ssepe, dicit fuisse Platonicum. Dicendum,
quod partim Peripateticus fuit. Unde
et in exordio Praedicabilium suorum, Ari-
stotelis meminit, ob cujus doctrinam cla-
rius capiendam, se libruni Prsedicabilium
compilare fatetur.
Insuper circa hsec scribit in Summa
sua, libro secundo, Udalricus : Amor est
A actus voluntatis. Ideo sicut in Deo est
amor, ita et voluntas. Estque voluntas Deo
conveniens non ratione generis sui, quod
est appetitus, sed ex propria ratione : quia
ex propria ratione dicit id quod est perfectionis
in intellectuali natura. Quum
enim omnis natura habeat proprium bonum,
quod amat atque desiderat desiderio
competenti suse naturse, intellectualis na-
tura ceteris omnibus imperfectior esset,
si vel bonum aliquod suse naturse conve-
niens non haberet, vel illud amore in-
B tellectuali, qui amor est voluntatis, non
amaret. Item, ex hoc patet quod Deus li-
bere ac voluntarie operatur, quia angelicam
naturam instituit, omnium rerum
generibus providentem per motus ccele-
stes, et specialiter hominum directivam.
— Denique quum Dei voluntas non sit
quid distinctum ab ejus essentia, constat
quod ei non convenit quod secundum Phi-
losophum, convenit omni voluntati crea-
tse, ut scilicet moveat mota ab appetibili :
quoniam ipsa substantialiter est summum
G bonum, et certum quod nihil moveat se
ipsum secundum idem, etc. Dicitur tamen
moveri a bonitate et amore ad causandum
res : quemadmodum S. Dionysius prote- De Divin.
statur, quod divinus amor non reliquit
Deum sine germine esse. Quod verum est
in quantum unumquodque istorum habet
in Deo propriam rationem. Sic enim bo-
nitas voluntatis sua benevolentia movet et
excitat ad communicandum aliis propriam
bonitatem. Amor quoque quo suam diligit
bonitatem, movet voluntatem ad ejusdem
D bonitatis multiplicationem. Similiter amor
quo diligit creaturas in ipso ab seterno
idealiter exsistentes, movet voluntatem ad
earum productionem et provisionem. Hsec
Udalricus.
Cujus verba partim aliter recitavi quam
ipse ponit. Nempe pro eo quod dixi, Sic
enim bonitas voluntatis sua benevolentia
movet et excitat ad communicandum aliis
propriam bonitatem ; ipse sic scribit : Sic
enim bonitas voluntatis seque non potest
esse sine beneficentia, per quam commu-
nom - cap IV '