Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

338 IN LIimiM I SENTENTIARUM. — DIST. XXXII ; QU.EST. I
effectus. — Secunduin hoc ergo dicen- A
dum, quod prout diligere essentialiter su-
mitur, Pater et Filius non diligunt se
Spiritu Sancto, sed sua essentia. Unde
quintodecimo de Trinitate loquitur Augu-
sliuus : Quis audeat dicere, Patrem nec se
nec Filium suum nec Spiritum Sanctum
diligere nisi per Spiritum Sanctum ? Sed
prout diligere notionaliter sumitur, nihil
esl aliud quam spirare amorem, sicut di-
cere, est verbum producere, et florere, est nila, quoniam notaretur Filius respectu
flores emittere seu causare. Quemadmo- Patris habitudinem habere causalem. Sed
dum ergo dicitur arbor florens floribus, B dici potest, Pater diligit Filium Spiritu
ita Pater est dicens Verbo seu Filio se Sancto, et econverso, quia per hoc non
ipsum et creaturas; Pater quoque et Fi-
lius diligunt Spiritu Sancto, seu amore ab
ipsis procedente, se invicem et creata. Pa-
ter quippe non solum Filium, sed et se ac
nos diligit Spiritu Sancto : quia ut dictum
est, diligere notionaliter sumptum, non
solum importat productionem persona? di-
vina?, sed etiam personam productam per
modum amoris, qui amor habet habitudinem
seu respectum ad rem dilectam.
Hinc quemadmodum Pater dicit se et om- C
nem creaturam Verbo quod genuit, in
quantum Verbum illud sufficienter repra?-
sentat Patrem et omne creatum; ita dili-
git se et omnem creaturam Spiritu San-
clo, in quantum Spiritus Sanctus procedit
ut amor prima? bonitatis, secundum quam
Pater amat se omnemque creaturam. Ex
quibus constat, quod in Verbo atque in
amore procedente quasi secundario im-
portatur respectus ad creaturam, in quanlum
videlicet verilas et bonitas divina est
principium et ratio inlelligendi et aman- D
di omnem creaturam. Ha?c Thomas in
Summa.
Consonat Pelrus, dicens : Quum
dicitur,
Pater et Filius diligunl se Spiritu Sancto,
sensus esl : Spirant Spirilum Sanctum ut
ainorem unius in alterum. Hanc positionem
tenendo, dicendum quod verba qua?-
dain significanl molum ad animam, ut
sapere; quaedam ab anima, sicul diligere.
Simililer nomina qusedam significant rem
per modiiin inhserentis ipsi animse, ul sa-
pientia; qusedam per modum egredientis,
ut amor : et quoniam egressus iste potest
esse secundum rem, et item secundum
modum intelligendi ; ideo talia accipi que-
unt personaliter et essentialiter. Illa vero
qua? significant per modum forma? inha?-
renlis, non nisi essentialiter capiuntur :
quia designant rem suam non per moduin
originis, sed qualitatis. Hinc patet quare
dici non possit, Pater sapit sapientia ge-
notatur Spiritus Sanctus habitudinem aliquam
causalem habere respectu Patris ac
Filii : imo ablativus dicit habitudinem ef-
fectus secundum rem, habitudinem vero
forma? solum secundum modum intelli-
gendi, id est secundum denominationem :
sicut quum dicitur, Isti loquuntur verbo,
vel currunt cursu, seu agunt actione, in
quibus idem significatur per verbum et
ablativum, sed per ablativum ut qualitas
denuntians, per verbum ut actus egre-
diens a supposito : sicut quum dicitur, Pa-
ter dicit Verbo, et diligit Spiritu Sancto
in quibus locutionibus utrumque verbum,
videlicet dicit et diligit, significat actum
notionalem et terminum actus, seu notionem
simul et personam : qua? notio quasi
forma denominans designatur, quum ad-
ditur nomen persona?. Sapientia vero sem-
per essentialiter sumitur quoad significa-
tionem ; dilectio autem essentialiler et
personaliter accipi potest. Ha?c Petrus.
Pra?terea Richardus qua?stionem hujus
distinclionis movet hoc modo : Utrum
qua?libet persona divina se et quamlibet
personam divinam diligat Spiritu Sancto,
et an qua?libet persona divina diligat nos
Spiritu Sancto. Atque ad primam respon-
det : Unaqua?que persona divina se et
quamlibet aliam personam divinam dili-
git Spirifu Sancto : quoniam Pater diligit
Filium Spirilu Sancto, et econverso, Pater
quoque se diligit Spiritu Sancto, Filius
efiam diligit se Spiritu Sancto, sed et Spi-
;