Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN PATER ET FILIUS SE INVICEM DILIGANT SPIRITU SANCTO 339
ritus Sanctus diligit se Spiritu Sancto, Pa- A habet, habet a Patre et Filio; sed diligit
ter item et Filius diligunt Spiritum Sanctum
Spiritu Sancto. — Quod autem Paler
diligat Filium Spiritu Sanclo et econver-
so, ita declaro : Qusedam nomina signifi-
cant rem suam ut in alio, sicut sapientia
et bonitas ; qusedam ut ab alio, quemadmodum
actio. Et sicut ea quse significant
rem suam ut in alio, possunt denominare
illud in quo sunt; sic actio, quse signifi-
cat rem suam ut ab alio, potest denomina-
re id a quo est. Ideo sicut ista est vera,
Iste scit scientia; ita et hsec, Iste amat B
amore a se procedente. Quum igitur in
divinis hoc nomen, Spiritus Sanctus, designet
rem suam ut ab alio procedentem
ideo amore hoc personali denominari pos-
sunt Pater et Filius. Hinc si per ly dili-
gere, significetur amor personalis, vere
dicitur, Pater diligit Filium Spiritu San-
cto, et econverso : sicque ablativus con-
struitur non in habitudine causse, sed rei
productse habentis actum formae in deno-
minando. Si autem diligere dicat essen-
tialem amorem, Pater et Filius non dili- C
gunt se Spiritu Sancto : quia ex hoc quod
Pater et Filius amant se amore essentiali,
emanat ab eis amor personalis, quoniam
actiones personales in actibus essentiali-
bus radicari et fundari dicuntur. — Con-
similiter dico, quod Pater diligit se Spiritu
Sancto, et Filius diligit se Spiritu Sancto,
loquendo de notionali seu personali amo-
re : quoniam notionaliter diligere aliquem,
est amorem spirare in ipsum ut in objectum.
Quumque amorem hunc Pater non
solum spiret in Filium ut in objectum, D
sed etiam in se ipsum ut in objectum ;
similiter Filius non solum spiret istum
amorem in Patrem ut in objectum, sed
etiam objectaliter in se ipsum : ideo hoc
amore Pater non solum diligit Filium, sed
etiam semetipsum, et idem dicendum de
Filio. — Dico quoque, quod Spiritus San-
ctus diligit se Spiritu Sancto essentiali
amore,in quantum Spiritus Sanctus est realiter
divina essentia essentialisque amor
non tamen a se ipso, quoniam quidquid
; :
se per se ipsum, secundum quod ly per
dicit habitudinem quasi similem habitudini
formse. Amore autem notionali non
diligit se se ipso, quia in illo amore re-
quiritur emanatio. — Insuper dico, quod
Pater et Filius diligunt Spiritum Sanctum
Spiritu Sancto, notionali non essen-
tiali amore. Sicque per actum diligendi
et per accusativum et ablativum eadem
res significatur : sed per actum signifi-
catur ut actio ; per accusativum, ut terminus
actionis ; per ablativum, ut aliquo
modo similis actui formali in denominan-
do : sicut quum dico, Intelligo intelligere
actu intelligendi, quia per hoc quod dico
intelligo, significo idem ut actionem quod
significo per intelligere ut terminum, et
quod significo quum dico actu intelligen-
cli, ut habens aliquo modo similitudinem
formse in denominando : ita quod quum
dicitur, Pater et Filius diligunt Spiritum
Sanctum Spiritu Sancto, Spiritus Sanctus
ut significatus per actum diligendi, pri-
or est secundum rationem intelligendi se
ipso significato ut est terminus actus ; at-
que in quantum significatur per hunc
ablativum, Spiritu Sancto, prior est secundum
rationem intelligendi se ipso si-
gnificato per actum, et se ipso significato
ut est terminus actus. Non enim incon-
veniens est, ut idem sub diversis rationi-
bus sit prius se ipso secundum rationem
intelligendi. Hsec Richardus.
Prseterea responsio Bonaventurse con-
cordat Thomse, et in ejus verbis quasi to-
taliter continetur. Et addit, quod diligere
essentialiter sumptum, designat voluntatis
complacentiam, quse communis est tribus
personis ; sumptum vero notionaliter, dicit
voluntatis fecunditatem, quae inest solum
duabus personis ad producendum personam
divinam.
Verum a prseinducta responsione Ri-
chardi videtur Bonaventura aliqualiter dissentire,dicendo:Spiritus
Sanctus est amor
nectens Patrem cum Filio et econtra ; nec
licet inferre : Ergo Pater diligit se ipsum