Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

58 IN LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XVII : QU.EST. IX
niali in purgatorio expietur; nec remitte- A Nam sicuf voluntate omnino aversa a Deo
tnr uisi fuerit expiatum, nisi poenitentia corrumpitur carilas, sic videtur diminui
plena pro ipso agatur. Qua^rknus ergo an
gratia quaB in illo fuil per veniale mino-
rata. revertatur ad pristinam quantitatem
seu intensionem, an non. Si sie, ergo re-
snrget. et in judicio apparebit melior
quam hine decessit : imo et sic in pur-
gatorio erit Iocus merendi, quia pro statu
suo quem in purgatorio per expiationem
acquisivit, major gloria ei debetur quam
pro statu in quo decessit; et sicut auctum
est praemium, ita el meritum. Si autem
veniali sic expiato, non restituitur ei gra-
tia per peccatum illud detracta, punitur
pro eadem culpa bis in id ipsum : quia
punitur ipsa detractione diminutioneve
gratia\ et pcena seu pcenitentia in pur-
gatorio persoluta. — Ha?c Guillelmus :
qui
ad idem multipliciter arguit. Tamen ex
horum solutione, aliorum suorum argumentorum
pateret solutio.
Postremo de hac quspstione scribit Hen-
ricus Quodlibeto quinto, qiuestione vicesima
tertia:Quantitatem seu magis et minus
in formis non ponimus per comparationem
ad objectum vel subjectum, sed ex
natura formarum qua? in suis essentiis
latitudinem habent, seu partes virtuales
multitudine sua integrantes quantitatem rales. Porro habitus infusi non sunt ipsa?
essentia? hujusmodi forma». Sic quoque habilitates in potentiis : quia sic non es-
augmentum et diminutio caritatis est acsent alterius rationis quam habitus acquicipiendum
ex natura caritatis.
siti, nec differrent ab illis nisi per gene-
Peccatum autem seu actus noster, non rans et per modum generandi, propter
est causa augmenti aut diminutionis cari- quem generatum non diversificat specitatis,
nisi per modum meriti, ut sic Deus em : quemadmodum non differret speciper
accidens dicatur causa talis corrupti- D fice calor naturaliter generatus ab igne in
onis aut diminutionis : per accidens, in
quantum propter peccata nostra est causa
earum. Defectns quippe culpa? nec per se
nec per accidens est a Deo, nisi permis-
sive. Defectus vero pcenalis est a Deo per
accidens, videlicet propter peccata eorum
quibus a Deo infligifur tanquam pcena.
Si ergo caritas minueretur, hoc non esset
nisi merito venialis peccali, vel fomitis
cupiditate : ut sicut magna cupiditate cor-
rumpitur, sic parva aliqualiter minuatur.
voluntate partim aversa per affectum ali-
qualiter inordinatum circa creata, per quod
retardalur a Dei amore,et minus ad ipsum
afficitur. Amplius, fervor peccati venialis
minuit caritatis fervorem. Sed fervor ac-
tus non minuitur nisi diminutione habi-
tus, quoniam actus est proportionabilis
habitui : unde major caliditas ferventius
calefacit. Sicque caritas per veniale vide-
tur diminui, prspsertim quoniam (ut appa-
B ret) ex actibus multis venialium genera-
tur in anima qusedam dispositio habitualis
prava, inclinans ad vitia, ex qua caritas
videtur diminui :
ad contraria enim incli-
nant. Etenim diminutio habilitatis incli-
nandi potentiam, non est nisi ex diminu-
tione habitus, eo quod habitus non sit nisi
id quo potentia ad actum habilitatur et
inclinatur. — Sed advertendum, quod ali-
ter habent se habitus infusi ad potentias
anima?, et aliter habitus acquisiti. Habitus
namque acquisiti non sunt nisi pra?fata?
C habilitates ad actus consimiles in poten-
tiis anima? actibus a quibus sunt generati
vel per studium, inquisitionem aut pro-
priam inventionem, quoad habitus intellectuales
; vel per exercitium, quoad mo-
aqua, et supernaturaliter ibi productus a
Deo. Sed habitus infusi sunt velut qua?dam
spirituales picturap, quasi colores in
viribus anima? ipsis superadditi, a quibus
habilitates qua?dam et inclinationes imprimuntur
potentiis per ipsam substantiam
habituum, et per supernaturales actus eorum
circa sua objecta. Et quamvis actio-
nes nostra? bona? non causant in nobis
caritatem efficienler, vitiosa? tamen actio-
nes nostra* eam per modum meritoria?