Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

42 IN LlBROl I SENTENTIAROI. DIST. XVII I QU.EST. VI
Amplius Scotus circa Iippc multa scribit,
el longum est omuia recitare. Tenet autem
quod in caritatis augmentatione caritas
prior non corrumpatur adveniente majori.
Verumtamen dicit, quod non tota realitas
caritatis majoris praefuit in caritate mi-
nori, nec realifas illa minoris caritatis sit
lola essentia caritatis majoris. Nam addit
quod caritas angeatur per adventum novi
gradus caritatis ab extra, utpote per addi-
tionem caritatis ad caritatem, et quod ex
gradibus illis fiat caritas una ex naturali
convenientia eorumdem : quemadmodum
eliam dicitur in aere diversa lumina ge-
nerari ex luminaribus pluribus, atque ex
illis luminibus unum quodammodo resul-
tare ac fieri. — Sicque in his sequi videtur
opinionem Alberti, Bonaventura? et Petri,
prout ex verbis ipsorum pra?habitis innote-
scit. Quid vero his objici queat, jam patuit.
Praderea quaerit, an in caritate minori
sit aliqua pars caritatis in potentia, per
cujus extractionem ad actum caritas in-
tendatur et augeatur. Quocirca recitat pra?-
tactam positionem Henrici : Aliqui (in-
quiens) dicunt, quod caritas augetur per
extractionem gradus caritatis de potentia
ad actum, dicentes quod forma nunquam
major est in subjeclo nisi in se fuerit
major; et quod juxta Simplicium, forma
latitudinem habet : ideo quando est sub
gradu remisso, potest intendi per extra-
ctionem partium virtualium. Deinde Scotus
contra ha?c arguit. Cujus argumenta
virtualiter exstant pra?habita, et infra sol-
ventur. Nec videntur secundum intenti- ex sua natura ac dispositione sunt capaonem
Henrici procedere : quia et ipse D ciora forma? et augmenti ipsius : sicut
videmus ligna arida et stuppam facilius,
testatur augmentum caritatis a Deo so-
lo supernaturaliter et effective procedere,
non autem a mente creata, nisi dispositive
ac meritorie tantum. Idcirco quod ait cari-
talem intendi per exlractionem prsefatam,
non intelligit nisi in quantum subjectum
caritatis faciendo quod in se est et actum
caritatis ex habitu infuso eliciendo, co-
operalur dispositive ac meritorie ad cari-
tatis augmentum, atque in quantum in
habitu caritatis imperfecto continetur ali-
A quo modo in potentia habitus caritatis
perfectior, seu ipsa caritatis perfectio, secundum
quod perfectum dicitur virtuali-
ter seu potentialiter ac radicaliter conti-
neri in imperfecto, et actus in potentia, et
fructus j n semine, ac arbor in radice. Un-
de et potentia dicitur esse qusedam in-
choatio sui actus. — Si autem objiciatur,
quod secundum ha?c, caritas imperfecta
esset in potentia ad majorem, et esset
mutationis subjectum, quod non videtur,
quum sit forma et actus : respondet Hen-
B ricus, quod caritas imperfecta non est in
potentia subjecti seu subjectiva, sed in
potentia natura\, quia ex sua natura con-
venit ei posse intendi. Verum contra hoc
instat Scotus : quia si caritas imperfecta
non est in potentia subjectiva ad perfe-
ctiorem, ergo ipsamet imperfecta non po-
test fieri perfecta. Ad quod apparet dicendum,
quod Henricus non intendit negare
caritatem imperfectam esse in potentia
subjectiva ad perfectiorem, quasi ipsamet
caritas imperfecta non possit fieri perfe-
G cta ; sed ideo, quoniam caritas imperfecta
non augetur per additionem nova? cari-
tatis cujus ipsa fiat subjectum. — Qua?rit
etiam Scot.us, quid Henricus intelligat per
partem caritatis virtualem. Ad quod poterit
dici, quod aliquem latitudinis gradum
quo ipsa intenditur.
Postremo id quod affirmat Henricus,
nunquam ex parte subjecti esse causam
intensionis forma? accidentalis, videtur pa-
ti instantiam. Qua?dam namque subjecta
celerius atque intensius calorem et ejus
intensionem ab igne suscipere, quam li-
gna viridia; similiter corpora qua?dam ter-
sa, pervia et polita, plenius suscipiunt
lucem et ejus incrementum a sole, quam
corpora tetra et grossa. Unde quarto capi-
tulo de Divinis nominibus Dionysius scri-
bit, quod sol quantum est ex parte ipsi-
us, omnibus susceptivis lucis sua? radios
a?que communicat et infundit; sed qua?-