Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN PATER ET FILIUS SE INVICEM DILIGANT SPIRITU SANCTO 341
bum activum, sed neutrum ; et arborem A
florere floribus, non significat formaliter
producere flores : imo si poneretur verbum
activum, dicendo, Arbor florificat
floribus, esset falsa.
Sed responsio Thomse ac Bonaventurse
Hugonem sequentium, planior aptiorque
videtur. Nec habitudo illa ad creata aut
creabilia, quse non est nisi relatio ratio-
nis, impedit quin diligere absolute loquen-
do sumatur notionaliter, dum dicitur,Pater
et Filius diligunt se Spiritu Sancto. Nam
et quidam doctores prsefati fatentur in B
Verbo et in amore insinuari respectum
quemdam ad creaturas : qui nihilo minus
protestantur verbum illud, diligere, sumi
notionaliter in prsetacta locutione. — Exemplum
quoque illud, Arbor floret flori-
bus, a Thoma et Richardo specialiter positum,
videtur omnino conveniens. Quamvis
enim florere sit verbum neutrum in mo-
do significandi, tamen reipsa arbor se ha-
bet per modum causalis principii respectu
florum, foliorum et fructuum, qui na-
scuntur ex arbore, quamvis ad horum pro- C
ductionem concurrant et alia activa prin-
cipia : quemadmodum
etiam terra est
causale principium bladi et graminum ac
terrse nascentium, sicut in Isaia fatur Scri-
is. lxi, 11. ptura : Terra profert germen suum, et
hortus semen suum germinat ; itemque,
ibid.Lv,io. Sicut descendit imber de ccelo, et inebriat
terram et germinare eam facit; in Canticis
Cant. vn, quoque, Videamus si floruit vinea, si flo-
res fructus parturiunt.
Amplius, JEgidius circa heec scribit prolixe,
positionemque recitat Thomae, et as- D
serit eam in duobus deficere : primo in
hoc quod dicit paternitatem esse principium
generationis Filii, atque communem
spirationem esse principium processionis
Spiritus Sancti, quoniam Pater non est
potens generare paternitate, sed natura;
secundo, in hoc quod Thomas ait ablativum
construi in habitudine actus, quum
dicitur, Pater et Filius diligunt se Spiritu
Sancto, quum tamen ablativus ille con-
struatur in habitudine constituti ex actu.
— Verum ista solvuntur faciliter. Quamvis
enim paternitas ut est relatio secundum
rationem et ordinem intelligendi conse-
quens actum generationis, non sit generationis
principium ; tamen in quantum
est proprietas constitutiva personae Patris,
est quasi prior atque principium genera-
tionis, prout declaratum est supra. Simi-
liter, quum dicit Thomas amorem notionaliter
sumptum, significare vel formam
quse est principium actus, videlicet communem
spirationem, vel actum seu actionem
procedentem realiter, per ipsum
actum intelligit Spiritum Sanctum seu spiratum
amorem, qui est quid constitutum
per actum dilectionis essentialiter sum-
ptse, ut patuit. Ideo reprehensio illa JEgidii
videtur multiplicatio verborum inutilis,
et ipse iEgidius eidem positioni consentit
secundum quod Hugo eam deprompsit.
Nec sequitur, Pater potens est generare
natura, ergo non paternitate prout pater-
imo dico
nitas est constitutiva proprietas :
quod Pater potens est generare natura, et
intellectu seu fecunda memoria, et pater-
nitate, prout heec supra expressa sunt. Id-
circo stare non valet quod J5gidius scribit
communem spirationem non esse principium
processionis Spiritus Sancti; et in
hoc non solum contradicit Thomee, sed
etiam Alberto, Udalrico, Richardo, Petro,
ac aliis multis, ut constat ex prseinductis.
Nunc diligentius inquirendum, An Deus
Pater diligat semetipsum Spiritu Sancto.
Ad quod quamvis modo responsum sit, tamen
de hoc plenius loqui oportet.
Itaque ad hoc respondet hic sanctus Do-
ctor, quod sicut Pater nec se nec Filium
diligit Spiritu Sancto, de essentiali dile-
ctione loquendo; ita sicut amat Filium
Spiritu Sancto, sic et se ipsum eodem Spi-
ritu diligit, loquendo de dilectione notio-
nali :
quia diligere notionaliter nihil aliud
dicit quam esse principium amoris per-
sonalis, qui est Spiritus Sanctus : qui
amor quia significatur per modum opera-
tionis, denominat Patrem, a quo est.Quum-