Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN POTENTIA, IMO ET OMNtPOTENTIA, DEO VERE CONVENIAT m
perfecta, nec productiva lotius substantiae A tio aut passio formaliter seu proprie Deo
rei. Potest etiam secundum Avicennara re-
sponderi, quod agens aliter dicitur in naturalibus
quam in divinis. Agens namque
naturale operatur per motum ; et quoniam
motus est actus entis exsistentis in potentia,
idcirco requiritur materia quae motui
substernatur. Agens autem divinum
dat esse non per motuin : unde potentia
activa in eo est principium operationis in
aliud sicut in effectuin productum, non
sicut in materiam transmutatam. — Sciendum
quoque, quod Deus non agit ope- B
ratione media qua? sit distincta a sua es-
sentia : imo
suum esse est suum agere, et
suum agere est sua essentia. Nihilo minus
sua essentia significatur ut principium es-
sendi, atque eadem ratione sua potentia
significatur ut principium operandi et
etiam operati. Et sua operatio est ipsa po-
tentia : ideo potentia operationi suse seternaliter
est conjuncta, quamvis inde non
sequatur ipsius effectum esse seternum.
— Hsec Thomas in Scripto.
Porro circa omnipotentiam Dei inquirit G
primo, utrum Deus possit quidquid est
aliis possibile. Quod non videtur : quia
non potest negare se ipsum, ut ait Apo-
stolus ; nec manducare, ambulare, bibere
aut dormire, loquendo de ipso secundum
deitatis naturam.
Ad hoc respondet : Quidquid perfectionis
exsistit in creaturis, totum ex perfectione
Creatoris exemplariter est deductum : sic
tamen, quod perfectio creaturee distat ac
deficit in infinitum a plena reprsesentati- difficile.Nam dubium esse valet quid comone
perfectionis divinse, similiter poten- D prehendatur sub ista distributione, quum
tia creaturse a potentia Greatoris. Idcirco, dicitur, omnipotentia, seu, Deum omnia
quod convenit potentise rei creatse secundum
quod est in tali aut tali gradu ac
ordine participata et constituta, non con-
venit Creatoris potentise ; sed quidquid
perfectionis et potestatis in creaturis con-
sistit, convenit Deo per modum infinite
eminentiorem. Hinc potentia Dei non
est potentia ambulandi vel patiendi, ita
quod ipsa sit proximum ambulationis aut
passionis principium, et hujusmodi ac-
T. 20.
competat.
Verumtamen advertendum, quod gradus
potentiarum creatarum, sicut et natura-
rum, divina dispositione sunt ordinati :
ideo quamvis actus earum non conveniant
Deo per modum nunc dictum, tamen re-
ducuntur in ipsum sicut in primam cau-
sam, secundum quod egrediuntur actus
illi a suis potentiis juxta ordinem divi-
nitus institutum. Ideo quamvis dicamus
Deum non ambulare nec pati, attamen
dicimus quod causat ambulationem et pas-
sionem. Actus vero egredientes a determinatis
potentiis prseter et contra ordinem
illum, non reducuntur in causalitatem pri-
mee causse quantum ad hoc quod prseter
ordinem illum egrediuntur, ut fornicari,
furari. Idcirco non dicimus quod Deus pos-
sit peccare, aut peccatum in aliis facere.
Si vero objiciatur, quod ait Philosophus
quarto Topicorum, Deus, et etiam studiosus,
potest facere prava; dicendum, quod
sumit prava materialiter, ut sit sensus :
Potest facere ea quse modo sunt prava,
quse tamen prava non essent, si ipse fa-
ceret ea, sed essent bona, quum ipse sit
prima et summa totius virtutis rectitudi-
nisque mensura. — Hsec idem in Scripto.
His consonant quse scribit in prima
parte Summee, qusestione vicesima quinta.
Verumtamen de omnipotentia Dei plenius
scribit ibi : Omnes, inquiens, communiter art. 3.
confitentur Deum esse omnipotentem ; sed
rationem omnipotentise assignare, videtur
posse. Sed quum potentia referatur ad
possibilia, dum Deus dicitur omnia posse,
nil rectius intelligitur quam quod omnia
possibilia possit, ideoque omnipotens
nuncupetur.Porro possibile, secundum Philosophum
quinto Metaphysicee, dupliciter
dicitur. Uno modo, per respectum ad po-
tentiam quaindam : sicut quod subditur
humanee potentise, dicitur esse possibile
homini. Nec dici potest, quod Deus idcir-