Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

532 IN LIBRUM I SENTEXTIARUM. DIST. XLI ; QU.EST. I
injustitiae est et requitati repugnat, his qui
sequaliter dispositi, apti, capaces sunt, non
aequaliter nec aequalia, sed inaequalia et
inaequaliter dare. Sed ante raundi consti-
tutionem et ante meritorum demeritorumque
eonsiderationem, creaturae rationales
sequaliter se habebant ad gratiee suscepti-
bilitatem. Ergo injustum fuisset proponere
uni misereri magis quam alteri, et unum
praedestinare ad gloriam magnam magis
quam alium, similiter unum reprobare ma-
gis quam alterum, absque consideratione
meritorum aut demeritorum unius prae
alio.
In contrarium sunt quae ex Scripturis
auctoritatibusque Sanctorum in littera al-
legantur : nempe gratia non esset gratia,
si datur propter merita.
Ad hoc respondet Bonaventura : In prae-
destinatione tria intelliguntur. Primum est
aeternum propositum dandi, salvandi seu
miserendi. Secundum est tempOralis gra-
tificatio. Tertium, perpetua glorificatio. Si-
militer in reprobatione sunt tria, videli-
cet, aeternum propositum non salvandi seu
odium 8eternale,temporalis obduratio,sem-
piterna damnatio. Quantum ad primum et
ultimum, similiter est judicandum : nam
duo ultima illa, videlicet poena et gloria,
simpliciter cadunt sub merilo; primum
vero, puta aeternum propositum, eo ipso
quod aeternum, meritum habere non potest
pro causa seu ratione. Quantum autem
ad medium, quod est gratificatio et obduratio,
differenter est judicandum. Nam
obduratio simpliciter cadit sub demerito;
gratificalio vero nec simpliciter cadit sub
merilo, nec simpliciter cxtra meritum est.
Est enim meritum congrui, meritum di-
gni, merilumque condigni. Meritum con-
grui est, quando peccator facit quod in
se est et pro se; meritum digni est, quan-
do justus facit pro alio ; meritum condi-
gni, dum justus operatur pro se, quia ad
hoc ordinatur gratia ex condigno. Porro
gralia alteri promerenda non ordinalur
penitus ex condigno, quia peccator omni
A bono indignus est; nec solum ex congruo,
quoniam justus dignus est exaudiri. Gra-
tificatio ergo sub merito congrui cadere
potest quantum ad gratificandum; sub me-
rito digni, quanlum ad alium virum san-
clum; sub merito condigni, quantum ad
neutrum : et hoc proprie loquendo est
meritum. — Itaque praedestinatio et re-
probatio, quantum ad principale signifi-
catum, quod est seternum propositum, non
cadunt sub merito ; sed quantum ad con-
notatum, reprobatio cadit sub merito sim-
B pliciter,praedestinatio secundum quid.Haec
Bonaventura.
Qui insuper circa haec quaerit : Utrum
praedestinatio et reprobatio habeant in Deo
rationem motivam ex parte ipsius Dei.
Videtur quod sic, quoniam in Genesi
celare potero Abraham Gen.xvm,
Dominus ait : Num
quae gesturus sum, quum prsecepturus sit 17 '
domui suae ut custodiat pactum meum ?
Dominus ergo revelavit Abrahse sua secre-
ta propter opera bona Abrahae tunc futu-
ra. — Item Ambrosius super Epistolam ad
C Romanos, loquens in Dei persona : Dabo, Rom.ixjs.
inquit, gratiam ei quem scio toto corde
reversurum ad me post errorem.
In contrarium est quod Dominus ait in
Exodo : Miserebor cui voluero, et clemens Exod.
ero in quem mihi placuerit. — Insuper,
19,
XXX1 "' 19,
Christus ait : Confiteor tibi, Pater, quoniam Matth. n,
abscondisti haec a sapientibus et pruden- 2d 26 '
'
tibus, et revelasti ea parvulis : ita Pater,
quia sic placuit ante te. Sicque Filius Dei
pro optima ratione discernendi inter ele-
ctos et reprobos assignat beneplacitum
D Patris. — Rursus, Apostolus ad Romanos
super hac quaestione respondet : homo, Bom. ix,
tu quis es qui respondeas Deo ? numquid 20 '
non habet potestatem figulus de eadem
massa facere aliud quidem vas in hono-
rem,aliud in contumeliam ? — Augustinus
quoque libro de Praedestinatione Sanctorum
: Non quia tales nos futuros prsesci-
— Amplius, voluntas Dei est prima causa
vit, ideo nos elegit, sed ut tales essemus.
et causa causarum : ergo in ea est status,
nec est quaerere aliam causam. Nempe
"'•