Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

294 LIBER I SENTENTIARUM. — DIST. XXX
accidit Deo. Et ut omnis amoveatur controversia, certe ut tuus dominus esset vel
meus, qui modo esse ccepimus, ex tempore habuit. Quomodo ergo ohtinebimus,
nihil secundum accidens dici Deum ? nisi quia ipsius naturae nihil accidit quo mu-
tetur : ut ea sint accidentia relativa, qure cum aliqua mutatione rerum de quibus
dicuntur, accidunt, sicut amicus relative dicitur. Non enim amicus esse incipit, nisi
quum amare cceperit : fit ergo aliqua mutatio voluntatis, ut amicus dicatur. Nummus
vero, quum dicitur pretium, relative dicitur ; nec tamen mutatus est quum
esse ccepit pretium, nec quum dicitur pignus, et hujusmodi. Si ergo nummus potest
* sine uiia nulla * sui mutatione toties dici relative, ut neque quum incipit dici neque quum
desinit, aliquid in ejus natura vel forma qua nummus est, mutationis fiat : quanto
facilius de illa incommutabili Dei substantia debemus accipere, quod ita dicatur
relative aliquid ad creaturam, ut quamvis temporaliter incipiat dici, non tamen
ipsi substantise Dei accidisse aliquid intelligatur, sed illi creaturae ad quam dicitur ?
Ps. xlv, 2. Qualiter etiam refugium nostrum dicitur. Refugium enim nostrum dicitur Deus
relative : ad nos enim refertur, et tunc refugium nostrum fit, quum ad eum refugi-
mus. Numquid tunc fit aliquid in ejus natura, quod antequam refugeremus ad eum
non erat? In nobis ergo fit aliqua mutatio, qui ad eum refugiendo efficimur me-
liores; in illo autem nulla. Sic et pater noster esse incipit, quum per ejus gratiam
joann. i,i2. regeneramur, qui dedit nobis potestatem filios Dei fieri. Substantia ergo nostra
mutatur in melius, quum filii ejus efficimur. Similiter et ille pater noster esse
incipit, sed nulla suse commutatione substantise. Quod ergo temporaliter dici incipit
Deus quod antea non dicebatur, manifestum est relative dici : non
tamen secundum
accidens Dei, quod aliquid ei acciderit, sed plane secundum accidens ejus ad quod
dici aliquid Deus incipit relative.
Ex his aperte ostenditur, quod quasdam de Deo temporaliter dicuntur relative ad
creaturas sine mutatione Deitatis, sed non sine mutatione creaturae : et ita accidens
est in creatura, non in Greatore. Et appellatio qua creatura dicitur relative ad Grea-
torem, relativa est, et relationem notat quae est in ipsa creatura; appellatio vero
illa qua Greator relative dicitur ad creaturam, relativa quidem est, sed nullam notat
relationem quae sit in Creatore.
C. Hic solvitur qucestio qua quoerehatur , utrum Spiritus Sanctus dicatur
datum relative ad se, quum ipse det se.
cf. dist. Hic potest solvi quaestio superius proposita, ubi quserebatur, quum Spiritus
xviii M.
Sanctus datum dicatur vel donatum (quod autem datur, refertur et ad eum qui dat,
et ad illum cui datur), et quum Spiritus Sanctus det se ipsum, utrum ad se ipsum
relative dicatur, quum dicitur dari vel donari. Gui qusestioni respondentes, dicimus
Spiritum Sanctum dici datum vel donatum relative et ad dantem et ad illum cui
datur. Dans autem sive donator, est Pater cum Filio et Spiritu Sancto. Nec tamen
dicimus Spiritum Sanctum referri ad se ; sed appellatio dati vel donati refertur et