Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN JUXTA CAPACITATEM AC DISPOSITIONEM NATURALIUM CARITAS INFUNDATUR
dependet ex causis duabus, videlicet Deo
influente, et subjecto recipiente. Ex eis
ergo pensanda est, ita quod contingit cari-
tatern non sequaliter dari : uno modo, ex
parte Dei, supposita etiam aequali disposi-
tione subjecti. Quemadmodum enim Deus
ex beneplacito suo sanctificat unum in
utero, non alium, sic unum sanctificat in
utero magis quam alium, ut patet in bea-
Jer. i, 5. tissima Virgine et Jeremia ; nec in lioc
facit injuste, quia utrumque agit gratuito.
Alio modo contingit caritatem ina?qualiter
dari, propter ina?qualitatem ex parte sub-
jecti. Qua? insequalitas potest attendi vel
penes naturam nudam subjecti, et sic non
datur caritas secundum naturalium proportionem
: alioqui in angelo et homine
non posset esse par gratia, nec in homini-
bus dispar. Alio modo attenditur ina?qua-
litas ex parte dispositionis subjecti per
hoc quod homo reddit se aliqualiter dignum
gratia, saltem de congruo : et ha?c
dispositio est conatus ad bonum, quia secundum
Augustinum, qui creavit te sine
te, non justificabit te sine te, id est, nisi te
ad bonum cooperante. — Et de isto conatu
est difficultas prsecipua, an secundum conatum
majorem vel minorem detur caritas
major vel minor. Et respondendum, quod
conatus potest esse major dupliciter : primo,
propter difficultatem ; secundo, pro-
pter intensionem. Si dicatur major propter
intensionem, quia videlicet iste majori af-
fectione fertur in Deum atque intensiori
detestatione in peccatum quam alius : sic
infallibiliter secundum proportionem cocidentales dispositiones materia? supervenatus
infunditur caritas, quoniam imme- D nientes. — Per quod patet solutio tertii.
diata dispositio voluntatis ad recipiendum — Ad secundum vero dicendum, quod in
caritatem, est amor boni et detestatio mali
prout ex naturalibus fieri potest. Verum
si conatus dicatur major propter difficultatem,
sic secundum conatum non semper
confertur caritas, datur tamen quandoque.
Conatus namque difficilior non est sem-
per intensior. Ergo secundum gradum dif-
ficultatis in conatu, non est gradus in
infusione caritatis. Talis quippe difficultas
quandoque contingit ex indispositione na-
A turse vel passione aut consuetudine prava.
Est tamen quandoque secundum gradum
difficullatis istius gradus data? caritatis,
quando videlicet cetera sunt omnino pa-
ria : lunc enim non videtur conatus difficilior
in uno quam alio, nisi quoniam
actus ad quem est conatus exstat perfe-
ctior. — Iste vero conatus creditur in an-
gelis exstitisse secundum proportionem
naturalem eorum. Et quamvis homo non
potest habere conatum unum tam fortem
ut sequalis sit conatui illi angelico, tamen
B per plures conatus et actus atque pro-
fectus, potest attingere ad tantam cari-
tatem seu majorem quam angelus. Ha?c
Durandus.
Verum quod Durandus affirmat caritatem
dependere non solum ex Deo, sed
etiam ex subjecto, videtur ab inductis ver-
bis Thoma? discordare. Ad quod dici po-
test, quod secundum Thomam, caritas de-
pendet ex solo Deo effective ; inhsesive
vero et dispositive, seu etiam quoad suam
conservationem in esse, a subjecto aliquanisi
gratiam
C liter est dependens : quoniam
habens, a mortali abstinuerit culpa, desi-
nit gratia seu caritas esse in ipso.
Porro in Scripto respondet Thomas ad
primum : Virtus recipientis consideranda
est non solum secundum naturam reci-
pientis, sed etiam secundum dispositionem
conatus advenientem natura?, quemadmodum
et in formis substantialibus
prseparatio materia? attenditur et juxta ac-
angelis non fuit sensualitas menti reni-
tens : ideo juxta vigorem et dignitatem
naturalium suorum creduntur se toto pos-
se convertisse ad Creatorem, et gratiam
seu gloriam accepisse ab ipso. — Ad ultimum
respondetur, quod non est per omnia
simile : quoniam gratia est dispositio
natura? ad gloriam, ideo non requiritur ut
interveniat alia dispositio media inter ca-
ritatem et gloriam, nisi forsan non sit