Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN MERITA ET DEMERITA SINT PR.EDESTlNATIONIS ET REPROBATIONIS CAUSA 547
quare. Si dicalur, quia uon bene usuri A sta consistere polest. Unde ad Ephesios
sunt ea, hoc stare non valet, quum omnem
tollat obicem et abusum. — Rursus, prsedestinati secundum propositum ejus,
constat quod interdum homines quidam qui operatur omnia secundum consilium
vagissimi, vitiis pleni, et sceleratissimse
vitse, subito praeveniuntur, compunguntur,
grandemque gratiam sortiuntur ; et homi-
nes minus mali meliorisque indolis et for-
tioris synderesis, atque ad omnem profectum
gratise ac virtutum magis dispositi,
deseruntur : de quibus valde probabile
ait Apostolus : Et nos sorte vocati sumus, Ephes.
voluntatis suee. Quo verbo insinuari cen-
setur, quod voluntas Dei secundum consi-
lium, id est sapientialiter et certa ratione,
omnia operetur, et non solum quia sic
vult. — Prseterea, Deus excelsus et ado-
randus, sanctus et verus, non solum vult
in generali misericordiam suam in electis
est, quod si gratia talis eis concederetur, et justitiam suam in reprobis demonstrabene
uterentur eadem, et magis quam illi B re, imo etiam variis modis et secundum
duriores proficerent. Non ergo prsescientia
boni usus gratise est causa aut ratio prae-
destinationis : nec, secundum hoc, gratia
daretur penitus gratis, neque ex mera et
pura liberalitate.
Amplius, Henricus in hac responsione
videtur contrarius sibi ipsi in aliis locis.
Siquidem respondendo ad qusestionem qua
quseritur, an Paulus apostolus poterat ante
suam conversionem occidi, inter cetera
scribit : Prsedestinatio respectu alicujus,
gradus diversos vult ulrumque peragere.
Propter hoc creavit, creat et creabit ele-
ctos, electiores et electissimos, reprobos
quoque, reprobiores et reprobissimos. Et
in quolibet ordine isti sunt gradus diversi
: quemadmodum et in naturalibus Deus
gloriosus et benedictus potentiam et sa-
pientiam ac benevolentiam suam multi-
pliciter in diversis rerum ordinibus, spe-
ciebus et gradibus declaravit. Sicque etiam
in particulari videtur posse ratio assigna-
non est ipsius solius in se et absolute, sed G ri prsedestinationis, et cur istum magis
cum tota coordinatione omnium aliorum
effectuum seu non effectuum qui ordinan-
tur ad illum, hoc est ad ejus salutem.
Quum ergo bonus usus gratise inter illa
contineatur, patet quod ipse quoque sit
prsedestinationis effectus, non causa aut
ratio; et quod prsedestinatio quoad tota-
lem suum sumpta effectum, non habeat
causam rationemve ex parte creaturse. Hinc
opinio illa non videtur idonea.
Quamvis autem positio Thomse sit pro-
babilis, attamen, si salva auctoritate Scri-
pturse dici potest, rationabiliorem puto po-
sitionem Bonaventurse quantum ad hoc
quod dicit prsedestinationem habere rationem
in particulari seu singulari sicut in
communi, ita quod non sola Dei voluntas
ut voluntas, est ratio cur iste prsedestina-
tur magis quam ille, sed certa atque le-
gitima ratio ob quam voluntas sic agit,
prsesertim quum voluntas Dei essentialiter
sit ipsa infinita sapientia ac justitia ejus :
propter quod nec irrationabilis nec inju-
D
elegit Deus quam illum, et illum magis
quam alterum. Cur vero in isto voluit mi-
sericordiam suam mirificare in tali aut
tali gradu potius quam in aliis, quamvis
in Deo sit ratio, nos tamen interim latet
nisi desuper reveletur, quemadmodum de
se ipso loquitur sanctus Apostolus ad Timotheum
: Ideo misericordiam consecutus iz%n.i,ns.
sum,ut in me primum ostenderet Christus
omnem patientiam, ad informationem eorum
qui credituri sunt.
Hsec de prsedestinatione, prsescientia et
reprobatione sine prsejudicio et temeraria
assertione sint dicta, ut discamus sancta,
irreprehensibilia et imperscrutabilia Dei
judicia formidare ac venerari, non irreve-
renter scrutari. Scimus quod ipse sit bo-
nitas pura, mens supersanctissima, et sa-
pientia penitus infinita : ideo ejus judicia
quantumlibet mira et incomprehensibilia
sint, tamen certissimum est quod justa ac
sapientialia in seternum consistant.
ll -