Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

personse sunt unius essentise, ut constru-
ctio obliqui cum recto sit in designatione
essentise, ita quod denotetur indivisibili-
tas unius essentise. in tribus personis, at-
que ad designandum simplicitatem essen-
tise in eisdem. Nec tamen dicendum est,
quod tres personse sunt unius Dei, propter
diversitatem significandi essentiam in hoc
nomine, Deus, et m nomine isto, essen-
tia : quoniam in abstracto significatur ut
natura quse est forma alicujus ; in concre-
to autem, ut stans per se. Idcirco transitio
obliqui non salvatur secundum rationem
intelligendi, quum dicitur, Tres personse
unius Dei : quemadmodum etiam in in-
ferioribus dicitur, tres personse unius na-
turse humanse; non autem, unius homi-
nis, nisi possessiva constructione. — Apte
quoque dicitur, una essentia trium personarum
; sed non dicitur convenienter,
tres personse essentise, imo addendum est,
unius. Quando enim obliquus construitur
in designatione essentia?, oportet esse duos
genitivos, vel unum habentem vim duo-
rum, ut mulier egregise formse, vel vir
auctoritatis, aut vir sanguinum. — Hsec
Albertus. Concordat Udalricus.
Denique Thomas : In his (inquit) in qui-
bus aliud est essentia quam hypostasis
seu persona, oportet esse aliquid materi-
ale per quod individuetur natura ; illam-
que determinationem materise seu alicu-
jus quod se loco materise habet, addit
hypostasis in rebus creatis : ideo ista non
sunt penitus idem in creaturis. In Deo
autem non est determinatio neque additio
talis, sed per se ipsum subsistit, et suum
esse in se ipso subsistens est : idcirco na-
tura est id quod subsistit, et est esse in
quo subsistit. — Nihilo minus essentia et
persona differunt ratione : cui distinctioni
seu rationi veritas substat rei. Quum namque
in Deo sit summa simplicitas et summa
perfectio, possumus eum significare
per abstracta, ratione simplicitatis, et per
concreta, ratione suse perfectionis. In divinis
quoque invenimus aliquid secundum
rem commune, puta essentiam, et aliquid
AN DIVINA ESSENTIA SIT PERSONA 375
A proprium. Sicque ratio personse in divinis
duo includit : quoniam nomine personse
significatur Deus ut proprium et subsi-
stens ; nomine autem essentise significatur
ut simplex, non ut subsistens, sed potius
ut commune. Nomine vero paternitatis si-
gnificatur non ut subsistens, sed ut pro-
prium, non quidem ut distinctum, sed ut
distinguens. Hsec Thomas in Scripto.
At vero in prima parte Summse, quse-
stione tricesima nona, ait : Consideranti- art. i.
bus divinam simplicitatem, manifestum
B est quod in Deo sint idem suppositum
et natura. Sed difficultatem inducit quod
multiplicatis personis essentia permanet
una. Verum juxta prsehabita, sicut rela-
tiones in creaturis accidentaliter insunt,
ita in Deo sunt ipsa essentia divina. Ex
quo sequitur, quod in Deo sint idem es-
sentia et persona secundum rem, et ni-
hilo minus personse ab invicem realiter
distinguantur. Persona namque significat
relationem prout est in divina natura subsistens.
Relatio quoque ad essentiam com-
C parata, non differt re, sed ratione tantum
ab essentia ; comparata autem ad relationem
oppositam, habet virtute oppositionis
realem ab illa distinctionem, et distinguit
personam unam ab alia. Sicque remanet
una essentia et tres personse.
Porro dum quseritur, an tres personse
sint unius essentise; respondendum, quod
intellectus noster nominat divina prout
ea ex creaturis concipere potest : et quia
in sensibilibus natura speciei per mate-
riam individuatur, sic quod natura se ha-
D bet ut forma, individuum sicut suppositum
formse ; hinc etiam in divinis essentia,
quantum ad modum nostrse conceptionis,
designatur ut forma trium personarum.
Forma autem dicitur esse ejus cujus est
forma : quemadmodum pulchritudo est
sui subjecti. Res autem habens formam
non dicitur esse formse, nisi cum addi-
tione adjectivi designantis hujusmodi formam
: sicut quum dicimus, Mulier illa
est egregise formse. Hinc quoniam in di-
vinis, multiplicatis personis non multipli-