Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN DEUS POSSIT PR.ECIPERE EA QVJE SUNT CONTRA AUT PR.ETER VOLUNTATEM SUAM G43
tura? primo modo sumplam agere valet (id A ad salutem, et quod Deus paratus est ju-
est supra eam) atque pra?cipere.
Insuper quserit, an Deus possit pra?cipe-
re contra jus morale Decalogi. Acl quod
respondens : Jus (inquit) Decalogi emanat
a jure naturali. Jus autem naturale respi-
cit ordinem creatura? ad se vel ad aliam
creaturam ;
iterum respicit ordinem creaturae
ad Deum. Supra jus natura? primo
modo dietum, est lex a?terna, qua? respicit
ordinem creatura? ad Deum, ut scilicet
qua?libet creatura Deo subdatur, et ad
ipsum tendat tanquam ad finem. Et supra
hoc jus non est aliud altius eo : nec con-
tra hoc jus potest Deus pra?cipere, nec
contra pra?cepta emanantia ab eodem,qua?
respiciunt ordinem in ratione subjeclionis
et finis ; sed contra pra?cepta emanantia
a primo jure, potest prspcipere, hoc est
contra ea qua? respiciunt ordinem ad se
vel ad aliam creaturam, sicut ipse est
supra omnem creaturam. Ea vero qua? in
propria ratione ineludunt deformitatem et
recessum a summo bono, Deus non potest
pra?cipere, sicut mcechari, etc. — Ha?c
Alexander, qui de his scribit diffuse.
Bonaventura demum hic scribit : Nec
antecedens Dei voluntas nec consequens
superari potest, aut cassari vel suo fru-
strari effectu. Antecedentem tamen pos-
sibile est non impleri, consequentem vero
necesse est impleri.Neutram, inquam,pos-
sibile est superari.Si enim homo non facit
quod Deus vult quantum in ipso est seu
voluntate antecedente, Deus facit de homine
quod ipse Deus vult voluntate consequente,quam
impossibile est non imple-
ri : sicque voluntas Dei semper impletur
ab homine vel de homine. Non etiam possibile
est voluntatem Dei cassari. Nempe
iTim.n,i. quod Deus vult omnes homines fieri sal-
vos voluntate antecedente, non connotat
salutem hominum, nec proprie est ad ef-
fectum salutis, sed connotat naturam or-
dinabilem esse ad salutem. Unde nihil
plus est dicere, Deus vult istum salvari
quantum in se est, quam, Deo placuit isti
dare naturam per quam posset pertingere
vare, atque communia beneficia saluti accommoda
exhibere.
Pra>terea contra qua?dam signa volun-
tatis divinse potest aliquid fieri, et contra
qna?dam non. Qua?dam namque sunt signa
voluntatis divina? respectu pra?sentis, puta
hsec duo, impletio seu operatio, et per-
missio :
contra qua? non potest quid fieri,
quoniam de pra?senti quod fit, impossibile
est non fieri in pra?senti. Alia tria signa
sunt respectu futuri, videlicet, pra?ceptio,
B prohibitio, consilium : contra qua? aliquid
fieri potest, et si non de jure, saltem de
facto. Nam et futura in actibus hominum
impediri possunt,nec evenire. — Amplius,
qua?dam sunt signa voluntatis absoluta?
seu consequentis, ut operatio et permis-
sio : ideo sicut contra illam voluntatem
Dei nil fieri valet, ita nec contra signa
ipsius. Alia tria sunt signa voluntatis con-
ditionata? seu antecedentis:hinc sicut con-
tra hujusmodi Dei vohmtatem fit aliquid,
ita et contra signa ejusdem.
C At vero dum qua?ritur, an Deus possit
mala pra?cipere, dupliciter potest intelligi
: primo, ut malum illud permaneat malum,Deo
illud pra?cipiente; secundo, quod
Deus pra?cipiendo faciat illud bonum. Primum
tam impossibile est, quam impos-
sibile est Deum, qui pura bonitas est,
peccare. Secundum in aliquibus consistit
possibile, in aliquibus non. Qua?dam enim
sunt mala in se, qua?dam secundum se.
Malum autem in se, potest fieri bene; non
autem malum secundum se, quia ex sua
D ratione est malum. — Ideo dicit Bernardus
libro de Dispensatione et pra?cepto, quod
Deus potest dispensare in pra?ceptis se-
cunda? tabula?, et non prima?. Et ratio est,
quoniam in pra?ceptis secunda? tabula?,
quantum est de ratione pra?cepti, tangi-
tur atque pra?cipitur ordinatio hominis ad
proximum, et prohibetur deordinatio ad
eumdem. Deordinatio autem respectu pro-
ximi, nisi sit etiam deordinatio respectu
Dei, est quid malum in se ; si autem sit
etiam respectu Dei, est malum secundum