Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN QUIDQUID DEUS SCIVIT ALIQUANDO, HOG SCIAT ET SCIET SEMPER 553
facta in divina scientia, sed solum in con- A
notato. — Goncedendum igitur, quod in
secunda acceptione non omne quod scit
Deu,s, semper scit. — Hsec Bonaventura.
Consonat Thomas, dicendo : Scienlia Dei
non tantum est rerum, sed etiam enuntia-
bilium. Si ergo referatur scientia Dei ad
res, nulli est dubium quin omnem rem
quam Deus scivit, sciat et jugiter sciet :
sicque optime procedit Magistri solutio in
littera, quoniam eadem res est quae diver-
sis temporibus designatur. — Si vero referatur
ad enuntiabilia, sic fuit circa hoc B
duplex opinio, etc. (sicut in Bonaventu-
ra). U-nde opinio dicens, illud quod semel
est verum semper esse verum, est falsa, et
contra Philosophum, juxta quem Socrate
sedente, ista est vera, Socrates sedet; et
eo surgente, propositio illa fit falsa. Prae-
terea, si ab unitate rei enuntiabile haberet
unifatem, eadem ratione ex rei diversitate
haberet diversitatem : et ita enuntiabile
' hoc, Socratem currere, diversis prolatum
temporibus, non esset unum ; nec aliquod
nomen significans res diversas unum es- G
set, et periret tam aequivocatio quam uni-
vocatio nominum,quarum utraque requirit
unitatem nominis quod pluribus convenit.
c/:p.555A. Hinc ab omnibus fere modernis illa refu-
tatur opinio. — Distinguendum est ergo
de enuntiabili, quoniam dupliciter accipi
potest. Primo quasi materialiter, ut est res
rationis : sicque omne enuntiabile quod
Deus scivit, scit; quia scit naturam, partes
et dispositionem cujuslibet enuntiabilis.
Secundo significative, prout per ipsum designatur
esse rei cum suis conditionibus D
quse dantur intelligi ex consignificantia
verbi :
sicque non omne enuntiabile quod
Deus scivit, scit; quia aliquando scivit hoc
enuntiabile, Christus crucifigetur, quod
modo non scit. Ha?c Thomas in Scripto.
Porro in prima parte Summse, quaesti-
art. isadone quartadecima, circa hsec scribit : An-
ivm '
tiqui Nominales dixerunt, idem esse enun-
tiabile,Christum nasci,et esse nasciturum,
et esse natum, quoniam eadem res si-
gnificatur per hsec tria, videlicet Christi
nativitas. Sed ista opinio falsa est : tum
quia diversitas partium orationis diversi-
tatem enuntiationum producit ; tum etiam
quia sequeretur quod propositio quae semel
est vera, esset semper vera : quod est
contra Philosophum. Concedendum est er-
go, quod Deus non scit omne quod scivit,
si ad enuntiabilia referatur. — Ex hoc
tamen non sequitur quod scientia Dei va-
riabilis sit. Quemadmodum enim absque
variatione divinse scientise est, quod eamdem
rem Deus scit quandoque esse, quandoque
non esse ; sic absque variatione
divinse scientiaB est, quod scit aliquod
enuntiabile quandoque esse verum, aliquando
falsum. Esset autem scientia Dei
variabilis, si enuntiabilia cognosceret per
modum enuntiabilium, utpote componen-
do et dividendo, sicut contingit in nostro
intellectu. Unde cognitio nostra mutatur,
vel secundum veritatem et falsitatem, ut
si re variata, eamdem de ea teneamus opinionem
; vel secundum diversas opinio-
nes, ut si primo opinemur quemdam sedere,
et postea opinemur eumdem non
sedere : quorum neutrum potest esse in
Deo. Heec Thomas in Summa.
Concordat Richardus, dicendo : Deum
scire quidquid scivit, intelligi potest du-
pliciter : primo, ut sciat esse verum quid-
quid scivit esse verum; secundo, quod
sciat scientia simplicis intelligentise quidquid
scivit. Primo modo non scit omne
quod scivit, sed secundo modo, quoniam
omnes res et omnia enuntiabilia quse fu-
erunt, sunt, erunt, et esse possunt, cogni-
tione simplici intuetur. Ita enim scit quid
est hoc enuntiabile, Christum nasciturum,
nunc Christo nato, sicut ante dum natus
non fuit : quoniam ita scit terminos illos et
eorum significafionem, compositionem et
operationem, nunc ut ante. Haec Richardus.
Insuper Albertus, propter reverentiam
Magistri in hac re opinionem Nominalium
assecuti, aliqualiter opinionem illam elu-
cidat et colorat; nihilo minus modeste reprobat
eam,dicens : Si vellemus parumper
sequi opinionem antiquam Nominalium,