Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

148 I.\ LIBIIUM I SENTENTIARBM. DIST. XXII ; QU^ST. IV
taliter vero seu velut materialiter, insi-
nuant potestatem divinam.
Consequenter addit Durandus : Alia sunt
nomina quae de suo principali significato
non designant habitudinem Dei ad crea-
turas, sed fundamentum habitudinis talis,
quamvis eain dent intelligere, ut creator.
— Hoc quoque verbuin Durandi videtur
Thomae aliisque quibusdam contrariari,dicentibus
quod dominus et creator, eodem
modo dicant relationem rationis in Deo, et
ex tempore ei conveniant. Verum ut dixi,
istud in quid nominis stat.
Addit consequenter Durandus : Quaestio
ista, utrum nomina dicla de Deo dicantur
de eo secundum substantiam, intelligi po-
test dupliciter. Primo, an nomina talia
dicta de Deo prsedicent ejus essentiam :
et
quantum ad hoc, dicendum quod imo. Om-
nes namque perfectiones quae in creatu-
ris sunt partialiter et divisim, in Deo sunt
simpliciter et perfecte : ideo nomina illa
in Deo solam dicunt essentiam, non ali-
quid superadditum ei. Secundo, quaestio
polest ita intelligi, dato quod nomina talia
dicant divinam essentiam, an dicant eam
substantialiter, ut sit qusestio de modo
dicendi, non de re. Ad quod dicendum,
quod quaedam sic, et quaedam non : quoniam
licet in divinis omnia prsedicata es-
sentialia sint unum realiter, tamen differunt
ratione : quae ratio variatur secundum
omnia genera praedicamentorum.Nam quaedam
significant ac praedicant per modum
substantia?, ut Deus; quaedam per medum
quantitatis, ut magnus ; et ita de aliis. Tamen
haec omnia in divinis transeunt in
substantiam, substantialiterque dicuntur
praeter id quod dicitur relative ad intra :
quamvis etenim Deus sine quantitate sit
magnus, et sine qualitate bonus; non tamen
sine relatione est Pater. Heec Du-
raudus.
Verum ut ista clarius elucescant, mo-
venda est jam qusestio quam Scotus hic
movet, interrogans utrum Deus nominabilis
sit a nobis vialoribus aliquo nomine
significante divinam essentiam, Kl respon-
A det : Sicut Deus a nobis potest intelligi,
ita potesl et nominari. Ideo sicut diversi
diversimode sentiunt de cognitione Dei ab
intellectu viatoris, sic et diversimode opi-
nanlur de possibilitate nominandi eum. Et
qui negant communem conceptum univocum
Deo et creaturis, ponuntque duos
conceplus analogos, quorum alter, qui est
creaturae, attribuitur alteri, qui est Dei,
per analogiam, dicunt consequenter quod
Deus est nominabilis a viatore nomine
exprimente analogum illum conceptum.
B Sed quidquid sit de hoc, verisimile est
Deum posse nominari a viatore per nomina
multa imposita ad significandum Deum
in communi, quia sic naturaliter concipi
potest a viatore. Vel si verum est quod
Deus distinctius potest significari quam
concipi, potest Deus nominari a viatore
nomine significante distincte essentiam,
ut dicunt Hebraei de nomine tetragram-
maton. Haec Scotus.
Verum de hac materia dictum est ple-
nius supra distinctione tertia. Praeallegatae
C sunt etiam auctoritates S. Dionysii et Damasceni,
quod si quis videtur sibi Deum
intellexisse, non ipsum vidit nec intelle- Dionys
xit, sed aliquid eorum quae circa ipsum Epist - '•
sunt, vel ab ipso, id est suorum effectuum.
Unde Richardus atque Durandus hic
dicunt, quod Deum in vita hac intelligere
possumus solum quodam generali et con-
fuso conceptu. — Quid vero super his
aestimem sentiendum, supra distinctione
tertia (si bene recordor) scripsi. Etenim
certum est quod multae descriptiones den-
D tur de Deo et multi conceptus apprehendantur
a nobis de eo quae sibi conveniunt
soli, et in quibus distincte significatur :
sicut quum dicitur purus actus, infinita
potestas, ens omnifarie universaliterque
perfectum. Verumtamen per hujusmodi
descriptiones et conceptus non cognoscitur
in hac vita intuitive, quantum ad quid
est, sed solum quantum ad quia est; et si
quantum ad quid est, hoc est valde tenuiter
v\ penitus imperfecte. Nihilo minus
ad cognilionem inluitivam perfectam, per