Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN SCIENTIA DEI SIT INVARIABILIS, ETC. 495
to, ideo potest esse certitudo in ipso, re A velit, accipiendo post et nunc ex parte
contingente exsistente. Sed quoniam prout
significatur per modum praescientiae, con-
notat futurum contingens,el omne dictum
quod claudit in se contingens, est judicandum
contingens ; ideo totum hoc ju-
dicatur contingens. Et hsec solutio est vera
ac generalis. Unde et actus credulitatis, et
prophetationis, ac divinae assertionis, pro-
pter hoc quod currunt secundum illustra-
tionem divinse prsescientia?, ideo connotant
nec dependent : propter quod certi infal-
libilesque consistunt de rebus in se in-
certis. — Hinc quantum ad actum prse-
cognitionis divinse, verum est quod ait
Anselmus in libro de Concordia praedesti-
nationis et liberi arbitrii : Quod prsescit
Deus, impossibile est eum non prsescire.
Hsec Bonaventura.
Prseterea Thomas de hac re movet duplicem
qusestionem. Prima est, an Deus
possit non scire quod scit. Secunda est, an
possit aliquid scire quod non scit. Ad quorum
primum respondet : Quemadmodum
voluntatis, quia mutabilis esse nequit. Et
quoniam dictum est de actu divinse scien- Cf. . P 477,
Bels.
tise secundum quod est causa operis ejus
ut informans ipsum, quod imperatur a
voluntate ; ideo potest concedi, quod Deus
hoc modo potest non prsescire. Non tamen
potest esse ut simul praesciat et non pra>
sciat, vel quod nunc prsesciat, postea non
prsesciat, loquendo de praescientia ex par-
te scientise tantum, ita quod non fiat vis
de ratione futuri : quia quod modo futu-
B rum est, postmodum erit prsesens ; et tunc
non erit praescitum, sed scitum. — Idcirco
secundum distinctionem Magistri dicendum,
quod si sumatur conjunctim, Deus
non potest non scire quod scitum est ab
eo. Si autem sumatur divisim, sic est in
potestate Dei scire et non scire : et haec
libertas demonstratur quum dicitur, Deus
potest hoc non scire.
Simili modo dicendum, quod conjunctim
loquendo, Deus non potest scire quod
nescit : quoniam ista duo sunt incompos-
attributa divina realiter idem, differunt C sibilia, quod Deus sciat aliquid quod ab
ratione, sic actus attributorum sequuntur
rationes ipsorum : propter quod uni con-
venit actui quod non convenit alteri. Di-
cimus enim Deum scire quae non vult nec
facit. Est ergo hsec ratio voluntatis, ut
libere actum suum producat : quod enim
voluntate fit, non fit necessitate. Hinc po-
test aliquid velle et non velle. Sed hoc
intelligendum est de actu voluntatis dum
est in egrediendo a voluntate, quia postquam
jam transiit, non est in facultate
seterno nescit. Sed divisim loquendo, sic
est verum, et designatur potestas libertatis.
Et istud dico de scientia visionis. —
Hsec Thomas in Scripto, in hujus quaesiti
decisione. Responsio concordat dictis ex
Alexandro et Bonaventura.
Verum his objici potest quod Thomas
scribit in Summa contra gentiles, primo
libro, capitulo octogesimo primo : Considerandum
est, inquit, quare Deus alia a se
ex necessitate sciat, non autem ex neces-
ipsius : non enim potest non voluisse quod D sitate velit ; quum tamen ex hoc quod in-
voluit. Quod intelligendum est non solum telligit et vult se, intelligat et velit alia.
de immediatis actibus voluntatis, sed etiam
de omnibus ejus actibus imperatis. Quum
ergo actus divinse voluntatis sit semper in
actu, neque pertransiens in futurum, sem-
per est quasi in egrediendo a voluntate :
ideo manet libertas divina? voluntatis re-
spectu ipsius. Propter quod dici potest
quod Deus potest hoc non velle. Sed non
potest esse ut simul quid velit et non velit;
vel ut nunc velit, et postmodum non
Cujus rei ista est ratio, quia intelligens,
ex hoc intelligit quod similitudo rei in-
tellectae in ipso est; volens vero, ex hoc
vult quod ipse ad volitum aliquo modo
se habet. Omnia autem necesse est esse in
Deo, ita ut ab ipso intelligantur ; Deus
vero non ita de necessitate se habet ad
alia, ut velit ea. Hinc necesse est Deum
alia scire, non autem velle. — Praeterea,
Deus naturaliter et necessario suam essen-