Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QILEST. IV : AN
COMMUNIS SPIRATIO SIT IINA PROPRIETAS IN PATRE ET FILIO 291
rationis : sicque ratio principii essentia- A Thomas quoque hic scribit : Una nuliter
sumpti est prior, quoniam ratio namero notio est Patris ac Filii secundum
turalis prius accipit de essentia quod sit quam dicuntur et sunt principium, imo et
principium absolute, quam intelligat quod unum principium, Spiritus Sancti. Distin-
in divinis persona principium sit persoctionem enim rerum secundum formam
nae. Alius ordo est secundum fidei appre- non invenimus nisi dupliciter : primo, sehensionem
: et sic prior est ratio principii cundum quod commune distinguitur per
notionaliter dicti. Fides etenim docet personam
prius esse principium divinse per-
sonse, quam personam seu Deum esse
principium creaturse. Hsec Alexander.
OUarto
QU^STIO IV
quseritur, An sit una pro-
prietas aut notio in Patre et
Filio, secundum quam dicuntur
principium Spiritus Sancti, utpote
communis spiratio.
Videtur quod non. Primo, quoniam una
et eadem notio non est nisi in uno subsi-
stente : Pater autem et Filius sunt duae
subsistentes personse. Non est ergo in eis
notio una. — Secundo, agere est suppo-
siti seu personse. Si ergo Patri ac Filio
una et eadem convenit actio, puta activa
spiratio, videtur quod sint una persona.
In contrarium sunt quse scribuntur in
littera atque communis theologorum do-
ctrina.
Ad hoc Alexander respondet : Pater et
Filius spirant Spiritum Sanctum secundum
aliquid unum in eis, ut docet Isidorus
in libro suo de Trinitate, Anselmus
quoque in libro de Processione Spiritus
Sancti. Ad quod etiam in littera adducun-
tur testimonia Augustini. Pater enim et
Filius sunt unum in natura et in volun-
tate ac in potentia spirativa : sicque ab
eis procedit amor amborum immediate a
voluntate eorum non essentialiter sed no-
tionaliter sumpta, ut jam ante ssepius dictum
est clarius. Etenim Spiritus Sanctus
est amor et emanatio voluntatis. Hsec Ale-
xander.
plures rationes aut differentias speciales,
quemadmodum genus dividitur in species
plures ; alio modo, secundum quod natura
specialis distinguitur in plura secundum
numerum. Hic autem secundus modus non
B potest esse in divinis. Primo, quoniam
multiplicatio unius speciei secundum numerum
non est ex aliquo formali adjun-
cto, sed ex principio materiali diviso : ratio
namque speciei specialissimse constituitur
per adventum ultimse formse. In divinis
vero non consistit materia. Quumque na-
tura communis non multiplicetur nisi secundum
esse quod in individuis habet, eo
quod tota quidditas in specie sit completa,
in divinis autem non est nisi unum
esse ; non potest aliquid secundum ratio-
C nem specialem in divinis sumptum multiplicari
numero. Relinquitur ergo quod
quidquid est in divinis, aut remaneat in-
distinctum et numero unum, sicut divina
essentia tribus personis communis ; vel
habeat rationem communem distinguibilem
secundum plures rationes speciales,
sicut relatio communis est tribus, non tamen
una numero. Quum ergo spiratio dicat
specialem rationem principii secundum
specialem modum originis, impossibile est
quod ipsa sit nisi una in Patre et Filio.
D Hsec Thomas.
Verum contra hsec solito sibi more in-
stat iEgidius, quia relatio sicut et accidentia
communiter, quamvis non habeant materiam
ex qua, habent tamen materiam
in qua ; quumque communis spiratio con-
veniat Patri et Filio, qui sunt duo sup-
posita, in quibus est ipsa spiratio tanquam
in materia, videretur secundum
hsec, quod penes illa supposita numeraretur.
Sed ista objectio non est apta, quum
in divinis relatio non sit accidens, nec in