Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

QUALITER ET IN QUlBUS POSSIT VOLUNTAS HUMANA DIVINJS VOLUNTATI CONFORMARl 659
et perfectio copise. Perfectio autem suffi- A
cientiee in duobus consistif, puta in forma
volendi et fine voluntatis, et non necessa-
rio in materia, sed quandoque sic,et quan-
doque non. Forma volendi est caritas, ut
ex simili carifate velim quidquid volo, ex
qua Deus vult quod vult; et finis volun-
tatis humanse est id propter quod est, sic-
ut est gloria Dei, ad quam omnis nostra
voluntas finaliter ordinatur. Hsec duo suf-
ficiunt etiam secundum diversitatem vo-
liti, ut patet in littera de exemplo boni
filii nolentis patrem suum mori, quem B
Deus vult mori. Perfectio aulem patriae
consistit in quatuor, ut scilicet voluntas
creata velit idem quod Deus, et ex forma
eadem seu caritate, et propter idem, et
quod Deus vult eam velle. — Quum vero
beneplacitum Dei nescimus, sufficit quod
conformamur prsecepto et operationi : sed
cognito beneplacito Dei, conformari magis
tenemur ei. Hsec Albertus : qui circa dis-
tinctionem hanc multa pulchra conscribit,
quse jam sententialiter sunt inducta.
Udalricus quoque concordans his in C
Summa sua, libro secundo : Voluntas (in-
quit) nostra, quse est potentia animse se-
Gen. i,26. cundum quam homo factus est ad imaginem
Dei, conformis est per imitationem
increatse voluntati in cunctis hominibus;
sed perficitur conformitas ista per habitum
justitise acquisitse vel infusse, et consummatur
per similitudinem gratise in ha-
bitu caritatis, quse est divinse bonitatis
supernaturalis similitudo. — Per denomi-
nationem autem ab hac voluntate etiam
actus voluntatis, qui est velle, vocatur vo- D
luntas. Qui actus licet in quantum est
actus voluntatis prout ipsa est naturalis
potentia, sit bonus ex sua natura, atque
divinse voluntatis actui similis; tamen in
quantum est voluntatis prout ipsa ex li-
bertate habet actus sui dominium, et pro-
pter hoc in suo actu laudabilis vitupera-
bilisve consistit, sic speciali modo potest
conformari voluntati divinse per modum
quo participans aliquam formam conformatur
ei in quo est forma essentialiter ac
perfecte, quemadmodum luminosum cou-
forinalur luci. Quuinque teste B. Diony-
sio, in causis et causalis non recipiatur DcDWin.
conversio siinilitudinis, non potest econ- nom c
' "
verso dici, quod voluntas Dei conformetur
hominis voluntati. Potest quidem volunlas
humana conformari divinse, quoniam elici
pofest acfus virtuosus a volunlate huma-
na, in quantum est mota a voluntale divi-
na secundum rationem bonilalis exemplarium
virfutum in Deo. Quum enim actus
necessario habeat in se formam similitudinemque
agenlis per se, id est per suain
formam, sicut lucere habet aliquid lucis,
et calefacere quid caloris: actus virtuosus
volendi, in quantum principaliter est ac-
tus bonitatis exemplaris divinse volunta-
tis, ex hoc conformatur voluntati divinse.
Hinc in Epistola ad Romanos describuntur
filii Dei, qui Spiritu Dei aguntur. Sic et Rom. vm,
bonitate morali debet voluntas
i4 '
humana
conformari divinse, ut sit bona. Hsec Udal-
ricus :
cujus cetera scripla de ista materia
satis videntur prsetacta.
Durandus prseterea circa hsec loquitur :
Omnes viatores tenentur voluntatem suam
conformare voluntati divinse in aliquo,
quoniam nihil est rectum nisi suse regulae
conformetur : voluntas autem divina est
prima et summa regula voluntatis huma-
nse, quum ab illa procedat omnis lex di-
vina ac naturalis, cui subdi, conformari
et obedire tenemur. — De modo autem
conformationis tenendum est, quod tenemur
prsecipue ad conformitatem quse est
secundum genus causse efficientis, ut sci-
licet id velimus quod Deus vult nos velle,
quando nobis hoc innotescit : quia secundum
id potissime debet voluntas nostra
conformari divinse, secundum quod ipsa
est maxime regula nostrse voluntatis, in
quantum videlicet vult nos aliquid velle,
quia sic movet nos. Regulans quoque vo-
luntatem, est dictans et imperans quid
agendum. Idem est de his quse Deus vult
nos velle voluntate consequente, si nobis
innotescat per revelationem aut aliquam
inspirationem. Alium quippe modum in-
"•