Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

eeipere : quemadmoduni
AN CARITAS POSSIT AUGERI IN INFINITUM 51
lerlio de Aninia A
dicit Philosophus, quod quanto plus intel-
lectus intelligit intelligibilia alta et forlia,
tanto plus potest intelligere talia; sensus
vero a fortibus sensibilibus corrumpun-
tur, quum sint potentise materiales. Itaque
quanto spiritualis natura plus recipit de
caritate, tanto plus potest recipere. — Quidam
vero comparantes capacitatem sub-
stantise spiritualis capacitati substantise
materialis, dixerunt quod est terminus in
augmento caritatis secundum capacitatem
naturse, ita quod ultra naturalem capacita- B
tem non queat recipere. Et ponunt exemplum
de aere, qui terminum habet suse
subtilitatis quem non excedit : propter
quod potest in eo lumen intendi secundum
quod magis et minus depuratur a
permixtis vaporibus ; sed dum pervenitur
ad puritatem suse naturse, non potest amplius
purificari nec illuminari ab eodem
illuminante. Sed non est simile de capa-
citate substantise materialis et spiritualis.
Hsec Thomas in Scripto.
Porro in secunda secundse, qusestione C citas animse aut nominat ejus potenti-
vicesima quarta : Terminus, inquit, tri-
pliciter potest prsefigi augmento alicujus
formse. Primo, ex parte formse, quse terminatam
habet mensuram, ad quam quum
fuerit perventum, in forma non potest ul-
tra procedi. Alio modo, ex parte agentis,
cujus virtus non se extendit ad agendum
ulterius. Tertio, ex parte subjecti, quod
non est capax majoris perfectionis. Nullo
autem horum modorum imponitur finis
augmento caritatis in via. Caritas namque
secundum rationem proprise speciei, ter- D
minum augmenti non habet, quum sit
participatio caritatis infinitse, quse est Spi-
ritus Sanctus. Similiter causa agens cari-
tatis est infinitse virtutis, videlicet Deus.
Nec ex parte subjecti potest finis prsefigi
caritatis augmento, quoniam caritate excrescente,
excrescit habilitas ad majus
augmentum : quoniam caritas cor aperit
ad magis amandum, juxta illud Apostoli :
n Cor. vi, Cor nostrum dilatatum est. Hsec Thomas
ll '
in Summa.
Petrus autem videtur declinare ad opinionem
dicentium quod caritatis augmento
prsefigitur terminus : quam opinionem
dicit esse planiorem atque communiorem.
Et addit quod ex ista opinione sequi vide-
tur, quod Christo non fuerit datum cha-
risma caritatis et gratise secundum plenitudinem
suse capacitatis, quoniam totum
quod datum est ei finitum est.
Richardus quoque in hac re recedit a
Thoma, inter cetera scribens : Dicunt ali-
qui, quod anima quanto plus capit de caritate,
laiito capacior redditur ; et quod
non sit simile de capacitate rerum mate-
rialium et spiritualium : quia materialium
rerum capacitas ex materia limitatur, idcirco
recipere nequeunt nisi secundum
exigentiam ipsius materise ; capacitas ve-
ro spiritualis substantise non limitatur ex
conditione materise, sed juxta quantitatem
bonitatis divinse ei influxse : ideo quanto
plus ei de bonitate infunditur, tanto plus
potentia suse capacitatis augetur. — Contra
quam opinionem sic argui potest : Capa-
am, aut aliquid superadditum ei. Si primo
modo, planum est quod capacitas animse
habet limites determinatos : quoniam cu-
jus essentia determinatos limites habet,
etiam ejus potentia. Si vero capacitas dicit
aliquid superadditum potentise, certum est
quod illud in potentia animse recipitur :
ergo si superadditum illud potest crescere
sine fine, sequeretur quod potentia animse
posset sine fine recipere, sicque determi-
natos limites non haberet. Prseterea ex illa
opinione sequeretur quod Deus in anima
aliqua perfectiorem posset ponere caritatem
quam sit caritas animse Christi. Hinc
mihi videtur, quod ex parte creaturse ca-
ritas in infinitum augeri non valeat ; ipsa-
que creatura tantum habilitari potest per
caritatem, quod plus habilitari non possit
ad diligendum : imo in anima Christi sic
factum est. Propter quod dico secure, quod
capacitas voluntatis animse Christi caritate
totaliter est repleta. Hsec Richardus.
Qui tamen sentire videtur, quod caritas