Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

G32 IN LIBRUM I SENTENTIARUM. — DIST. XLVI ; QUiEST. II
sione ex illo : sicque tenet rationem occasionis.
Aut ducit cum alio, ad quod tamen
non ordinatur, nec illud ad tertium, sed
ambo simul : et sic tenet rationem casns,
qui est ex concursu causarum.
Ex quibus conslat, quod illud quod du-
cit per modum causse, habet in se rationem
ordinationis in finem : idcirco in ipso
est bonitas, et recte bonum denominatur.
Quod vero ducit per modum occasionis,
ntillam habet intra se rationem ordinatio-
nis, ideo nec bonitatem. Propter hoc non
potest denominari bonum per se,nisi cum
additione illius per quod ordinatur, in quo
scilicet consistit ratio bonitatis et ordina-
tionis, et circa quod ponitur bonitas.Quum
ergo malum non ducat ad bonum per se,
sed per illud quod ex ipso a sapiente Deo
elicitur; hinc absolute loquendo, malum
fieri non est bonum. Si autem addatur bonum
quod elicitur, vel ipse eliciens, sic
concedenda est ista atque consimiles, Malum
fieri bonum est ei qui novit illud or-
dinare in bonum ; similiter malum fieri
est bonum, ut probentur electi. — Hsec
ille.
Tn cujus responsione hoc a prseindu-
cta Thomee responsione dissonare videtur,
quod malitiam tyrannorum dicit comparari
ad patientiam martyrum ut causam
per se, quam (sicut jam patuit) Thomas
causam per accidens vocat patientise mar-
tyris : quod verius reputatur, quia si mali-
tia, crudelitas aut persecutio persecutoris,
esset per se causa patientise martyris, in
cunctis martyrium patientibus palientiam
produxisset, quum tamen multi in ipso
suo martyrio ex persecutionis acerbitate
defecisse legantur : potest tamen vocari
causa sine qua non, in ipsis martyribus.
Insuper Albertus hoc loco, et Udalricus
gecundo sua? Summae Hbro, concorditer di-
eunt, quod omnes istae sint simpliciter
falsae : Mala esse aut fieri bonum est.
Ait ergo Udalricus : Dicunt quidam, quod
quamvis malum non sit bonum, nec mala
facere bonum sit, quia haec tantum dicunt
comparationem mali ad facientem, nec
A etiam bonum sit malitiam esse aut fieri;
quoniam tamen secundum Boetium, ex or- DcConsoi.
I">Proslu dine ad bonum dicitur aliquid bonum, et
quum omne bonum volitum sit a Deo, di-
cunt quod Deus vult mala esse et fieri
non solum voluntate signi, sed etiam vo-
luntate beneplaciti.
Sed hoc falsum est : quia omnis praedi-
catio quse non est per identitatem, est vel
per formalem inhserentiam vel per causam;
et neutra est hic vera. Si enim sit
prsedicatio per inhaerentiam, sicut hsec est
B falsa, Malum est bonum ; ita et heec, Malum
esse est bonum : quoniam esse mali,
est ipsa malitia concreta suo subjecto. Et
hoc etiam significatur, quum in concreto
dicitur malum ; et per consequens haec est
falsa, Mala fieri est bonum : quia quum
fieri, sicut et omnis generatio, a termino
denominetur, cujus fieri bonum est, ipsum
quoque est bonum. Si autem sit pra?dicatio
per causam, iterum falsum est. Nam
quamvis malum sit occasio boni, non tamen
est ejus causa. Occasio namque non
C est causa, sed est alicui opportunitas quaedam
causandi. Hinc falsum est quod Deus
voluntate beneplaciti velit mala esse aut
fieri, qui non vult nisi bonum; sed verum
est quod vult malum esse occasionem bo-
ni. — Aucloritas autem illa Boetii intelli-
genda est de ordine naturalis habilitatis
ad bonum : qua? habilitas necessario est
habitus aut aptitudo bonitatis, per quam
subjectum appetit perfici in bono, et mo-
vetur ad ipsum ratione similitudinis. Et
non loquitur Boetius de ordinatione indu-
D cta ab extrinseco operante, qualiter solum
ordinabile est malum in bonum. — Ha?c
Albertus et Udalricus.
Girca ha?c scribit Durandus, quod nullum
malum culpa? vel pcena? potest esse
per se volitum a Deo aut alio quocumque;
sed mala pcena? et natura? possunt a Deo
volita esse per accidens; mala autem cul-
pa? non possunt esse volita a Deo per se,
neque per accidens. Malum namque sub
ratione mali, non potest volitum esse. Mala
tamen pcena? et natura? possunt a Deo