Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

70 IX LIBRUM I SENTENTIARUM. DIST. XVIII ; QWEST. I
dedit Filio generalione aeterna, sicut in
Joann. x, Evangelio Filius protestatur, Pater quod
:9-
dedit mihi, majus omnibus est : utpote
divina essentia, ut Sancti exponunt. Di-
vina autem essentia secundum rationem
ordine naturae preeintelligitur ante Spirilum
Sanclum : et sic ipsa est primum donum
ac datum. — Secundo, si Spiritus
Sanctus est donum in quo omne donum
datur, ergo divina essentia, qua? est donum
et datum, ab ipso datur : quod dici
non potest, quia ab eo nulla divina procedit
persona. — Tertio, amor est primum
donum :
amor
autem unicuique divinse
personae commune est nomen. — Quarto,
Filius datus est nobis, non tamen a Spiri-
tu Sancto, quia non habet rationem prin-
cipii aut datoris respectu Filii. — Quinto,
quia in littera continetur, quod ab seterno
convenit Spiritui Sancto esse donum. Ergo
ab seterno videtur datus Filio a Patre, aut
Patri a Filio : quod in textu negatur. —
Sexto, quoniam dona ad intellectum perti-
nentia Filio appropriantur, quum Filius
sit Verbum intellectus paterni et sapientia
ejus, ut patuit. — Septimo, doni non est
donum : quum ergo Spiritus Sanctus sit
donum, sibi non convenit esse fontem et
primam rationem donorum. Multa quoque
dona a Deo donantur in quibus Spiritus
Sanctus non datur, videlicet dona naturae
et dona gratise gratis datse.
In contrarium est auctoritas Augustini
in littera; imo quod ad Gorinthios ait Apo-
icor. xii, stolus : Hsec omnia operatur unus at-
"'
que idem Spiritus, dividens singulis prout
vult. — Insuper, omne donum creatum
oportet reduci in primum et increatum
donum, quod est Spiritus Sanctus. — Rursus,
omne donum proprie dictum ex amo-
re procedit. Quum igitur Spiritus Sanctus
sit amor Patris ac Filii, recte appropriatur
ei esse primum, fontale ac liberalissimum
donum in quo et a quo omne aliud donum
donatur.
Ad hsec Alexander respondet : Spiritus
Sanctus proprie donum esl, quum quinto-
A decimo de Trinitate asserat Augustinus :
In Trinitate non est Verbum nisi Filius,
nec donum nisi Spiritus Sanctus. Etenim
Spiritus Sanctus secundum suam proprie-
tatem amor est a Patre ac Filio manans.
Sed objici potest : Tota Trinitas dat se,
quia communicat se ad fruendum. Ergo
tota Trinitas donum est : cur ergo Spiritus
potius dicitur donum quam Pater vel Fi-
lius ? — Secundo, sicut Spiritus Sanctus
fuit nobis donabilis ab seterno, ita et Fi-
lius. Ergo Filius debet dici donum, quem-
B admodum Spiritus Sanctus : imo et per
prius seu primum donum, quum ipse
Filius sit Spiritus Sancti principium. —
Tertio, Spiritus Sanctus donum vocatur
per spiritualem missionem in mentes fidelium
: in qua missione datur nobis amor
gratuitus. Sed consimiliter in spirituali
missione Filii nobis confertur cognitio sa-
porosa et dulcis ac salutaris, qua Deo pla-
cemus. Ergo Filio, sicut Spiritui Sancto,
convenit esse donum.
Dicendum ad primum, quia ut ait Augu-
C stinus in libro de Spiritu et anima, omnis
usus seu communio aut fruitio Divinita-
tis, est nobis ex munere qui est Spiritus
Sanctus, cui attribuitur communio Patris
illa communio est in
et Filii : quoniam
nobis ex amore, qui attribuitur et appro-
priatur Spiritui Sancto. Quum ergo Spi-
ritus Sanctus dicat rationem donationis,
proprie donum vocatur. — Ad secundum,
quod Filius procedit per modum natura?,
Spiritus Sanctus vero per modum amoris
et voluntatis. Processio autem per modum
D voluntatis, eo ipso quo processio est, est
donatio ; et procedens, est donum. Sed
ita non est de processione per modum
naturae.
Ad tertium, quod sicut in littera ex Augustino
inducitur, Spiritus Sanctus non
habet rationem doni vel donabilis in quantum
amor, sed etiam ex modo suae pro-
cessionis. Ratio autem doni tripliciter est
in Spiritu Sancto. Primo, per respectum
ad suum principium : procedit enim sicut
donum a dante, utpote communicatione