Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN DONUM IN DIVINIS SIT NOMEN ESSENTIALE, AUT PERSONALE 79
ductus ante omne creatum cui detur. Imo A quem datur. Dico itaque, quod in divinis
in isto priori, etiam si Spirilus Sanctus
non intelligatur ut dandus, intelligitur tamen
ut aptitudinaliter donabilis. Sicque
donum potest dicere proprietatem Spiri-
tus Sancti, qui est primum et perfectum
donum, in quod cetera omnia dona imper-
fecta oportet reduci, sicut universaliter
imperfecta ad perfecta finaliter reducun-
tur. Et hoc primum donum est essentiali-
ter donum et amor spiratus, qui participatur
ab aliis donis. Primum etenim donum
nihil est cui respectu diviuorum competat
ratio doni, neque essentiale, nec nolioua-
le. Dico etiam, quod ralio doni invenilur
in divinis respectu creaturarum, et conve-
nit aeque proprie essentialibus sicut perso-
nalibus,seu essentise sicut personis, quam-
vis appropriale compelat soli personse
Spiritus Sancti. Primum probatur sic :
Quod uon coinmunicatur alteri libere, non
habet rationem doni. Sed in divinis ad
intra nil libere communicatur, sed quid-
est aliquid subsistens, a voluntate summa B quid communicatur ibi, communicatur ex
productum, liberaliter communicatum, et
communicabile ceteris. Hsec Scotus.
Postremo Durandus hic ait : Significatio
dictionis et ratio significandi non mutantur
ex hoc quod res significata per nomen
invenitur in alio ac alio genere entium.
Sive enim id quod donatur sit bos aut
asinus, aut aliquid naturale vel superna-
turale, creatum aut increatum, nomen tamen
doni idem significat, videlicet id
quod per definitionem importatur : defi-
;
necessitate naturee, ut supra ostensum est.
Secundum sic patet : quia divina non communicantur
creaturis nisi ut objective habeantur
ab ipsis, videlicet per modum
cogniti et amati, seu per modum specialis
rectoris : et ita dari creaturis eequaliter
convenit divinse essentise et personis. Hsec
Durandus.
Heec autem Durandi opinio videtur om-
nibus praeallegatis doctoribus esse contra-
ria, multipliciterque erronea, imo sibi ipsi
nitio namque est ratio quam significat no- C repugnans et implicans. Si enim, ut ait,
men, ut quarto Metaphysicse dicitur. De- de ratione doni sunt respectus ad dantem
finitio vero doni est, quod donum est et respectus ad eum cui datur, sequitur
aliquid alteri liberaliter communicatum quod sit relativum, quum respectus ille
sed quod illud sic communicatum, sit ab-
solutum vel relativum, essentiale aut no-
tionale, totum hoc accidit dono, et est
extra significationem vel significatum modumque
significandi ipsius doni. Idcirco
dum quseritur, quid donum significet in
divinis, utrum essentiale vel notionale,
respondendum est, quod nullum eorum
relatio sit. Prselerea, de significato signifi-
cationeque dictionis judicandum est pe-
nes formale, non penes materiale : unde
servus est relativum, quamvis homo qui
est servus, sit absolutum. Quum ergo for-
malis significatio ac ratio doni respectus
prsetactos includat, sequitur quod relativum
consistat : sicut et pretium, quamvis
significet, quamvis de aliquo eorum dica- D id quod est pretium absolute dicatur.
tur : sicut pretium non significat nummum
aut solidum, quamvis de eis di-
catur. — Si autem quseratur, sicut (ut
credo) intendunt qui movent hanc quaestionem,
non de significato vel modo signifi-
candi, sed de suppositis aut his de quibus
praedicatur donum, an sit essentiale vel
est primo, quid sit
notionale : videndum
de ratione doni. Donum ergo tria impor-
tat, puta respectum ad dantem, et ad
id cui datur, ac modum liberalitatis per
Quamvis etiam significatio dictionis sit
eadem in communi, res tamen significata
diversis diversimode competit : sicut sa-
pientia aliter convenit Deo, aliter creatu-
ris. Amplius, sicut quidquid in Deo est,
est vel res absoluta aut relativa sive rela-
tio, aut includens aliquid de utroque ; sic
omne nomen divinis conveniens, aut si-
gnificat aliquid essentiale et absolutum,
aut aliquid relativum seu notionale seu
personale, aut ipsam relationem seu no