Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

374 IN I.IBRUM I SENTENTIARUM. — DIST. XXXIV 1 QU.EST. UNICA
divinis distinguimus, scilicet, voce, intel
Iectu, proprietate : voce, ut qua? solo nomine
distinguuntur ; intellectu, ut quum
omnino idem sit in re essentia et persona,
intellectu tamen inter eas distinguimus
proprietate, ut inler Patrem et Filium.
Atque ut alii dicunt, velut principia fidei
sunt, quod quum Deus sit simplicissimus,
oportet concedere quod persona est essentia,
et quod Deus est deitas; sic tamen
quod aliquid convenit essentia? quod nulli
convenit divinae persona? : idcirco suppo-
sita persona, non supponitur essentia, nec
econtra. — Si ergo objiciatur, quod per-
sona generat et generatur, non essentia,
non ergo sunt idem ; dicendum, quod ge-
nerare vel generari non est differentia
persona? ad essentiam, sed persona? ad
personam. Idcirco ex hoc quod Pater generat,non
essentia, bene concluditur quod
Pater non est ille quem generat, non autem
quod non sit essentia. Nam et in homine
humanitas non generat, sed persona
in qua exstat humanitas. — Si rursus quis
instet, quia in naturalibus sequitur, Si
ha?c res est illa, supposita ista, supponi-
tur illa : ergo et in divinis sic est. Dicendum,
quod non est simile, propter duas
causas simul acceptas. Una est, quia in
naturalibus essentia commetitur se perso-
na?, ita quod unica essentia non est nisi
unius persona?, et plurium personarum
sunt plures essentia?. In divinis vero es-
sentia numero unica, est plures persona?
et plurium personarum. Secunda causa
est, quoniam in naturalibus qua?cumque
proprietas est persona?, est et essentia?.
Sed ita non est in divinis : quia paterni-
tas, qua? est Patris proprietas, non est pro-
prietas essentia?. — Rursus, si ita arguatur,
Essentia est in pluribus personis, non
pcrsona, ergo non sunt idem ; item, Es-
senlia est indistincta, persona vero distincta
: ad ista et consimilia responsum
est supra.
PraMerea, si quaratur, utrum persona
differat ab essentia; dicendum, quod est
qua>dam differentia secundum rem, et ila
;
A non differunt. Unde ad insinuandum iden-
titatem in eis, loquitur Augustinus septi-
mo de Trinitate : Non est aliud Deo esse
et esse personam ; et denuo : Quemadmodum
hoc est illi esse quod Deum esse, ita
hoc est illi esse quod personam esse. Alia
est differentia secundum intelligentia? ra-
lionem, et taliter differunt : quia essentia
est unum quid indistinctum, in tribus
consistens personis. — Iterum, si qua?ra-
tur, an convenientius dicatur, Persona est
essentia, vel, Persona est essentia? : re-
B spondendum, quod respiciendo ad divinam
simplicitatem, aptius dicitur, Persona
est essentia; respiciendo autem ad intel-
ligentia? rationem, convenientius dicitur,
Persona est essentia? seu natura? : quia
persona ex sua ratione dicit rem rationa-
lis natura? sive hypostasim, sicque ly natura?
cadit oblique in ratione persona?. —
Ha?c Alexander.
Concordat Albertus :
Concedendum est,
inquiens, quod propter finem simplicitatis
Dei (id est extremam et maximam simpli-
C citatem Dei), non differunt in eo secundum
rem esse et quod est, nec essentia et
persona : qua? tamen distinguuntur in eo
secundum modum supponendi et altribuendi.
Si autem queeras, quum omnino
idem sint in re, unde contingat quod eis
tam diversa attribuuntur atque conveni-
unt ; dicendum, quod divina simplicitas
privat compositionem per hoc quod tollit
diversitatem ab his qua? sibi in eodem
uniuntur : quia si illa manerent diversa,
inducerent compositionem, sicut forma et
D materia in composito. Verumtamen, quam-
vis simplicitas illa sic tollat compositio-
nem, non tamen veritatem uniuscujusque
Deo convenientis. Nam quamvis sapienlia
Dei sit ejus essentia, tamen verissime ma-
net sapientia : ita et hsec persona? simpli-
citas non tollil veritatem hypostasis, nec
veritatem natura?. Hinc persona est incommuuicabilis,
natura vero communica-
bilis : unde et quodlibet in divinis retinet
quod sua? est ralionis.
Pnrferea congrue dici potest, quod tres