Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

540 IN LIBRUM I SENTENTIARUM. — DIST. XLI : QU\£ST. I
nem operis voco id ad quod opus termina- A secundum merila nostra nobis fecisset, nec
tur. Et hoc quandoque est temporale : sicut
ire ad Matutinas, terminatur quandoque
ad accipere oblationes constitutas ; el sa-
cros suscipere ordines, ad habendum pra?bendam,
Et tale quid adjunctum fini prin-
cipali potest esse ratio operis ; non est
tamen proprie causa finalis, quoniam cau-
sa finalis est qua? quietat intentionem per
se et totam. Similiter distinguendum est
in pra3destinatione. Nam quoddam est ibi
aMernum, videlicet propositum Dei ; et
quoddam determinabile ad tempus, ut col-
latio gratia?. Et ex parte a?terni, nec causam
habet finalem, nec proprie rationem
quoniam ratio etiam aliquo modo elicit
opus, merita autem futura nullo modo eli-
ciunt propositum Dei. Ex parte vero effe-
ctus, in quo determinabilis est praedesti-
natio et reprobatio ad tempus, habent ipsa
prsedestinatio et reprobatio rationem, vi-
delicet merita, non tamen causam fina-
lem. — Ha?c Albertus, qui alia multa
super his scribit, qua? sententialiter sunt
inducta.
Udalricus etiam in Summa sua, libro
ait secundo : Quia profunda divina? sapientise
perscrutari nequimus,secundum quam
Ps.xxxv,?. judicia Dei sunt abyssus multa; ideo ra-
tionem justitise iri prsedestinatione quorumdam
prse aliis ignoramus. Apostolus
tamen docet quomodo in hac discretione
nom. ix, discas nil esse injustum, sed ostensionem
23, 21.
divitiarum bonitatis Dei, ponens exemplum
de figulo luti, qui si omnia vasa
lutea ad contumeliosum faceret usum, ni-
hil injuria? faceret luto immundo, dimittens
illud sua? natura? immunda?; si autem
aliqua vasa formaret ex luto tam artifi-
ciosa ut dici valeat illud Poeta?,
Materiam superabat opus,
faciendo vas ad usum honestum, hoc adscribendum
esset benevolentia? atque pru-
denliae artificis, non merito luti. Sic quia
ex originali peccato in diversa vilia prseci-
pitati, omnes eramus massa immunda per-
ditionis, si omnes nos permisisset perire,
:
inique egisset ; quumque sola liberalitate
bonitatis suse proposuit ex massa illa fa-
cere aliqua vasa gratia? in honorem, mise- Jacob.n,
ricordia superexaltat judicium. Nec inju-
stum est ex-parte eorum quibus miseretur:
quia non solum licet, sed etiam decet,
suam sic facere bonitatem. Nec est injuria
eorum quos non prsedestinavit, quia nil
meruerunt : imo dicere eis potest, An non Matth.
licet mihi quod volo facere ? Nec est ibi
inaequalitas acceptionis personarum : quia
B etiam dum secundum jura humana fit lo-
cus gratificationi seu adoptioni, ubi con-
ditiones personarum sequales sunt, non est
ibi acceptio personarum, quum nulli earum
ex suis meritis debeatur. Ha?c Udal-
ricus.
Porro Durandus satis clare hic recitat
aliorum positiones, et pro maxima parte
sequitur Thomam, dicens in particulari
non posse dari nec esse rationem cur Deus
potius pra?destinaverit istum quam illum,
nisi voluntatem divinam. In aliquo tamen
C nititur aliorum positiones corrigere : quod
agendo defecisse videtur, dicendo quod
gloria non est de effectibus pra?destina-
tionis, quia pra?destinatio non est de fine,
sed de mediis perveniendi ad finem. —
Quod stare non valet : imo juxta pra?ha-
bita, pra?destinatio principaliter est de
beatifico fine, et illum directe concernit
de mediis vero est in quantum ad finem
hujusmodi requiruntur. Pra?destinatio quip-
pe est pra?ordinalio alicujus ad gloriam,
imo pra?ordinati ad gloriam tantum : ut hi
D qui ad tempus juste se habent, nec perse-
verant usque in finem, non sunt pra?de-
stinati ; et quamvis sint in libro vita? ali-
qualiter scripti, nequaquam tamen sunt
pra?destinati. In descriptione quoque pra?-
destinationis non minus ponitur gloria
quam gratia, quum dicitur : pra?destina-
tio est pra?paratio gratia? in pra?senti et
gloria? in futuro. Rursus, quum pra?desti-
nationis ratio in communi sit manifestatio
seu repra?sentatio divina? pietatis, perfectionis
et gloria? increata?, constat quod
;
lo '