Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

AN DONUM IN DIVINIS SIT NOMEN ESSENTIALE, AUT PERSONALE 77
intelligitur de nomine quod importat solum
respectum ad creaturas, et non personse
ad personam : donum autem importat
utrumque respectum. Ha?c Bonaventura.
Qui adhuc plenius scribit, solvendo quae-
stionem qua qua?ritur, utrum donum seu
donabilitas sit proprietas distinctiva persona?
seu notio : Ad hoc, inquieus, quidam
dixerunt, quod donum in divinis conside-
sed aliquid consequens eam. Quod non vi-
detur, quoniam donum semper aliquam
dicit comparationem ad eum cui datur.
Intellecto namque quod non sit donabile
alicui, impossibile est intelligere quod sit
donum. Ideo juxta prsehabita est dicendum,
quod donum preeter respectum quem
designat ad dantem, importat respectum
ad eum cui datur. Sed hoc potest esse tri-
pliciter : primo, secundum actum, ut quia
datum est; secundo, habitualiter, ut quoniam
dandum est; tertio, secundum apti-
tudinem, ut quia donabile. Et iste respe-
ctus in tantum conjunctus est persona?
Spiritus Sancti, ut sine isto respectu primus
respectus esse non queat neque intelligi
: imo necessario sequitur, si procedit
per modum doni, quod exsistat donabilis.
Et iste sequens respectus non aufert re-
spectui primo quin sit proprietas distincti-
va. Idcirco dicendum, quod est proprietas
distinctiva ratione primi respectus, quo
scilicet refertur ad dantem seu donatorem,
secundo respectu (quo scilicet ad creata
refertur) non repugnante, sed consonante.
— Prseterea quseritur, cur proprietas Spi-
ritus Sancti potius sumitur per respectum
non solum ad divinam personam a qua
procedit, sed etiam ad creata. Ad hoc ali-
qui dicunt quod ideo, quoniain Spiritus
Sanctus est tertia in Trinitate persona, et
A quodammodo immediatior nobis. Melius
tamen dici potest, quod qua?stio pra?sup-
ponit falsum : quia et Verbum dicit respectum
aliqiiem ad ea qua? verbo prolata et
condita sunt, ut infra patebit. — Si aulem
objiciatur, quia si douum est proprietas
distinctiva et notio Spiritus Sancti, ergo
spiritus et amor uou sunt notio ejus :
alioqui eruut septeui notiones, quod est
ratur dupliciter. Primo, prout dicit respe- contra communem omnium opinionem.
ctum solum ad donatorem. Sicque loquilur Respondcndum, quod spiritus, amor et do-
Augustinus : Eo ipso dicitur donum, quo nura, eamdem dicunt proprielatem ratioprocedit.
Et ita affirmant theologi, quod B ne differentem, eamdem quoque notio-
donum est proprietas distinctiva Spiritus nem, quoniam dicunt comparationem seu
Sancti. Secundo accipitur donum, prout respectum ad idem, et dicunt emanatio-
importat respectum ad eum cui datur : et nem eamdem, secl differenter nominant
sic non dicit proprietatem distinctivam, eam. Nam spirilus dicit eam principaliter
per comparationem ad vim producentem,
videlicet spirativam ; amor vero dicit eam
principaliter quantum ad modum ema-
nandi, quia procedit ut nexus ;
donum au-
tem, quantum ad respectum consequen-
tem. Similiter emanatio Verbi tripliciter
significatur per tria haec nomina, Filius,
G imago, Verbum. Filius quippe dicitur, quia
a vi naturse producitur; imago, quia pro-
cedit ut Patris expressivum; Verbum, quoniam
expressivum est aliis. Gonformiter,
a via spirativa dicitur Spiritus ; et quia
procedit ut nexus, dicitur amor; et quoniam
aptus est nos connectere Deo, dici-
tur donum. Una ergo est notio aliter et
aliter nominata secundum rationes con-
sequentes : ideo nomina illa non exstant
synonyma. Hsec Bonaventura.
Thomas quoque circa hsec protestatur :
D Dare dupliciter sumitur. Primo, pro communicatione
ejus quod habetur per modum
dominii sicut possessio. Secundo, pro
communicatione boni intrinseci : sicut
quis dat se ipsum, vel quod intra se ha-
bet. Quamvis autem in divinis personis
non sit dominium unius ad aliam, est tamen
ibi auctoritas principii. Dicendum
ergo quod datio potest importare aucto-
ritatem respectu dati : sicque donum seu
datum, est nomen personale et notionale.
Potest etiam non importare auctoritatem,