Doctoris ecstatici D. Dionysii Cartusiani Opera ... - Boston College

DE NUMERO RELATIONUM ET PROPRIETATUM AC NOTIONUM, ETC.
relatio personarum ad invicem. Unde apud
in Patre,
Joann.xiy, Joannem loquitur Ghristus : Ego
et Pater in me. Notio autem est per se et
prima ac propria ratio distinctionis et re-
lationis, ut per quod distinguitur persona
a persona, vel per quod refertur persona
ad personam. — Sciendum quoque quod
vocatur proprietas, quoniam uni convenit
soli, ut generare Patri. Hinc proprietas est
unum distinguens ab alio. Relatio est hunc
ad illum referens. Notio autem est hunc
ab illo distinctum notificans. Itaque prima
et propria discretio Trinitatis consistit in
tribus his, relatio, proprietas, notio : quoniam
sicut essentia facit esse, ita et pro-
prietas facit differre ; relatio autem re-
ferri, et notio in relatione distinctum facit
cognosci. Hsec Alexander.
Praeterea de numero horum idem asserit
in divinis triplex modus
doctor : Quum
sit prsedicandi, videlicet quod, quis, quse :
quod, designat essentiam ; quis, personam
; quae, notionem. Quinque autem sunt
notiones. Pater enim est persona non ab
alio, et a quo alius per generationem et C passive dictam, filiationem. Similiter in
alius per spirationem. Et in hoc quod processione intelligitur respectus ad prin-
dicitur, persona non ab alio, intelligitur
notio innascibilitatis ; et quum dicitur, a
quo alius per generationem, intelligitur
notio paternitatis ; porro quum dicitur, a
quo alius per spirationem, insinuatur no-
tio communis Patri ac Filio, id est spira-
tio. Filius vero est persona ab alio per
generationem, et a quo alius per spirationem.
Et quum dicitur, ab alio per gene-
rationem, notatur notio filiationis ;
quum
vero dicitur, a quo alius per spirationem,
notatur alia notio jam preedicta. Item Spi-
ritus Sanctus est persona ab alio per spi-
rationem : in quo intelligitur notio proces-
sionis. — Quinque ergo sunt notiones. Tres
Patris : innascibilitas, paternitas, commu-
nis spiratio : quarum
duse primse ei sunt
propriae, tertia communis est Patri ac Filio.
Duee quoque sunt Filii : quarum una, puta
filiatio, est propria ei ; alia est communis
Patri ac Filio, puta communis spiratio. Et
una est propria Spiritui Sancto, videlicet
T. 20.
A processio. Sed quatuor sunt relationes :
quia innascibilitas non est relatio nisi per
privationem ; paternitas vero et filiatio at-
que communis spiratio et processio, sunt
relationes. Quatuor etiam sunt proprieta-
tes, videlicet : innascibilitas, paternitas,
filiatio, processio. Gommunis quippe spi-
ratio non convenit uni soli : idcirco non
nominatur proprietas. Sicque quinque sunt
notiones, quatuor relationes tantum, et
quatuor proprietates tantum. Et hsec communis
est opinio de numero notionum,
B proprietatum et relationum.
Sed objici potest, quia secundum Damascenum,
tres hypostases in omnibus idem
sunt, praeter ingenerationem et generationem
et processionem. Paternitas autem
non est aliqua harum, nec communis spi-
ratio : ergo non sunt notiones, et ita sunt
tantum tres notiones. — Respondendum,
quod Damascenus sub tribus illis compre-
hendit quinque notiones : quia ingenerationem
vocat innascibilitatem ; generationem
autem active dictam, dicit paternitatem
cipium, et ita ad spirationem activam.
Sed iterum argui potest, quod sint sex
relationes, quia relationes multiplicantur
secundum habitudines extremorum : quum
ergo sint in divinis tres personse, inter
quas tanquam inter extrema sunt habitu-
dines relativse, videtur quod ibi sint sex
relationes. — Dicendum, quod hoc seque-
retur, si unaquseque persona propria rela-
tione seu habitudine ad aliam referretur.
D Pater autem non refertur relatione propria
ad Spiritum Sanctum, nec Filius : imo Pa-
ter et Filius referuntur ad Spiritum Sanctum
una communi relatione. Idcirco sunt
tantum quatuor relationes : una qua Pater
et Filius referuntur ad Spiritum Sanctum,
et una qua Spiritus Sanctus refertur ad
eos sicut ad unum principium ; una quoque
qua Pater refertur ad Filium, et una
qua Filius ad Patrem. — Tres vero sunt
proprietates personales, utpote personarum
constitutivse. — Hsec Alexander.
15
;