O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

grao de desenvolvemento económico dun país determina as súas posibilidades
de soster unha democracia. Así, por exemplo, e ante a amenaza de procesos
rupturistas e radicais como o cubano, o Goberno de John Fitzgerald Kennedy
puxo en marcha, en 1961, a Alianza para o Progreso, un programa de axuda
ao desenvolvemento económico e institucional dirixido a Latinoamérica. Este
programa administrou un importante orzamento –proveniente de capital privado
e público–, que distribuíu maioritariamente o recén creado Banco
Interamericano de Desenvolvemento de acordo co grao de adopción de
reformas económicas e sociais por parte dos gobernos destinatarios. Estas
políticas debían procurar o crecemento económico e mais unha maior
lexitimidade e estabilidade políticas. 139
O repertorio canónico: características e crítica
A loita pola conservación do sistema: unha breve historia do funcionalismo
Un dos dous elementos centrais do repertorio canónico que se conforma e se
canoniza nas ciencias sociais dos anos trinta a sesenta do século XX é o
funcionalismo (ou estruturalismo, ou estrutural-funcionalismo, ou
harmonicismo). Gouldner (1970, esp. 136-163, 233-247 e 306-311) ofrécenos
un percorrido pola historia deste elemento do repertorio canónico –ligado
basicamente á figura de Parsons 140 – que imos recrear brevemente.
O crash económico da década dos anos trinta do século XX e mais a
ameaza do poder comunista puxeron en perigo as sociedades industriais
avanzadas. Para manter a adhesión aos valores dunha sociedade que se
quería manter unida e en orde, as elites estimaron preciso atopar un substituto
das fontes económicas de integración social, dado que as gratificacións cotiás
eran xa imposíbeis e as privacións estaban xeneralizadas. Como as políticas
sociais do New Deal eran contrarias á cosmovisión conservadora, Parsons
propuxo que ese substituto fose o compromiso moral individual, é dicir, a
vontade e a lealdade individuais, que tiñan a vantaxe de non cuestionar as
100