12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

avaliación do franquismo non era unívoca: a falta de liber<strong>da</strong>de, a represión e<br />

mais a desigual<strong>da</strong>de eran valora<strong>da</strong>s negativamente, mentres a paz, o<br />

desenvolvemento e o aumento xeral do nivel de vi<strong>da</strong> conducían a unha<br />

interpretación benévola. A liberalización e mais os achegamentos entre a<br />

oposición e os sectores aperturistas do réxime provocaron unha certa<br />

converxencia entre as respectivas e heteroxéneas memorias, que coincidiron<br />

na necesi<strong>da</strong>de de facer compatíbeis a orde, a paz social, a estabili<strong>da</strong>de e o<br />

benestar coa reconciliación, a renuncia á vinganza 297 e ao rancor, a xustiza, a<br />

liber<strong>da</strong>de e a democracia. A aprendizaxe histórica conduciu á superación <strong>da</strong><br />

percepción dilemática dos valores <strong>da</strong> paz e <strong>da</strong> democracia. 298<br />

En esencia (Aguilar Fernández, 1996a, 21-22 e 31), a teoría canónica<br />

parte de que as elites que protagonizaron a transición española acor<strong>da</strong>ron<br />

tacitamente atender o medo dunha parte <strong>da</strong> ci<strong>da</strong><strong>da</strong>nía de que puidesen rexurdir<br />

os “viejos rencores de la guerra” nunca pasados pola peneira dunha política de<br />

reconciliación. 299 A memoria <strong>da</strong> guerra, en efecto, seguía presente na<br />

socie<strong>da</strong>de española, pero este feito acabou sendo “el acicate necesario para<br />

facilitar las múltiples negociaciones que fueron precisas en la transición”,<br />

porque<br />

independientemente de quién fuera más responsable de lo ocurrido 300 , de por qué se<br />

desataron las pasiones de tal forma y de cómo se podrían asimilar los acontecimientos<br />

históricos, se opta por alejar y silenciar la historia y por perseguir un único objetivo:<br />

nunca más consentir una nueva contien<strong>da</strong> fratrici<strong>da</strong>. Y esto por encima de los<br />

sentimientos republicanos de una buena parte de la oposición, de sus anhelos<br />

declarados de ruptura, de la retórica maximalista, del conflicto social y de las ansias de<br />

reforma.<br />

Polo tanto, non se compartía o contido <strong>da</strong> memoria, pero si a lección que<br />

dela debía extraerse. A priori<strong>da</strong>de absoluta deste nunca máis –a principal<br />

lección que se obtivo na transición– baseouse sobre un consenso entre as<br />

elites 301 <strong>da</strong> transición relativo á memoria histórica: “aunque exagara<strong>da</strong>, la<br />

similitud entre la situación española de los años treinta y la de los setenta a la<br />

muerte de Franco existía, siendo precisamente este símil el que produjo el<br />

miedo a la repetición”. 302 Un elemento esencial deste consenso foi a<br />

reconciliación mediante o esquecemento (Aguilar Fernández, 1996a, 47): “la<br />

194

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!